YUSUF YAVUZ / AÇIK GAZETE – Antalya Kumluca’da bulunan Rhodiapolis antik kentindeki restorasyon skandalı görülmesin diye Opramoas anıtının üzerini plastikle kapatarak tarihi yapının fotoğrafını yapıştırdılar…
Antalya’nın Kumluca ilçesinde bulunan Rhodiapolis antik kentinde yaşanan restorasyon skandalını düzeltmek yerine üzerini örttüler. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca AKP’li Kumluca Belediyesi’ne tahsis edilen Rhodiapolis antik kentinin simgesi Opramoas anıtı ve tiyatroda yapılan restorasyonda hatalar tespit edildi. Bunun üzerine çalışmalar durduruldu ve yeni bir bilimsel rapor hazırlanması gündeme geldi. Ancak rapor hazırlanmasına rağmen, restorasyondaki hataların düzeltilmesi beklenen çalışma bir türlü başlamadı. Bu soruna çözüm ise M. S. II. yüzyılda yaşadığı belirtilen Likyalı ünlü hayırsever Opramoas adına yapılan anıttaki restorasyon hatalarının görülmemesi için üzeri örtülerek bulundu. Plastik, naylon ve ahşap malzemeler kullanılarak üzeri kapatılan anıtta bulunan yazıtın resimleri ise kaplamanın üzerine yapıştırıldı.
Antalya’nın Kumluca işlesinde bulunan Rhodiapolis antik kentinde 2006 yılında Akdeniz Üniversitesi tarafından arkeolojik kazılara başlandı. 1892’de keşfedilen antik kentte yapılan kazılarda, Likya, Roma ve Bizans dönemlerine ait pek çok kültür varlığı gün yüzüne çıkarıldı. Ancak Rhodiapolis kazılarında ortaya çıkarılan en önemli kültür varlıklarından biri, M.S. II. yüzyılda bu kentte yaşadığı belirtilen Likyalı ünlü hayırsever Opramoas adına yapılmış olan anıttı. Anıtta, Likya’nın pek çok kentine iyiliği dokunan ünlü hayırsever Opramoas’ın yaptığı yardımların anlatıldığı bir de yazıt bulunuyordu.
RHODİAPOLİS’İN İŞLETME HAKKI AKP’Lİ BELEDİYEYE DEVREDİLDİ
2010 yılında Kültür Bakanlığı ile yapılan protokol gereğince Rhodiapolis ören yerinin işletmesi Kumluca Belediyesi’ne devredildi. Protokol, antik kentin gişe geliri de restorasyon ve çevre düzenlemesi için kullanılmasını öngörüyordu. 2015 yılında ise Rhodiapolis’te restorasyon çalışmaları başladı. Kumluca Belediyesi tarafından yapılan ihaleyle yürütülen restorasyon ve çevre düzenlemesi çalışmalarının finansmanı ise Antalya Valiliği tarafından karşılandı.
İHALE BİTLİS MERKEZLİ BİR İNŞAAT FİRMASINA VERİLDİ
Ancak antik kentin tiyatrosu ve Opramoas anıtında yapılan restorasyonda skandal niteliğinde hatalar ortaya çıktı. Bunun üzerine de Bitlis-Tatvan merkezli ‘Er-Bil İnşaat A.Ş’ adında bir inşaat firmasına yaklaşık 1 milyon 445 bin lira bedelle ihale edilen restorasyon çalışmaları durduruldu. Ardından da bir bilim heyeti oluşturularak çalışmalar yerinde incelendi. İddiaya göre tiyatro ve Opramoas anıtının restorasyonunda yanlışlıklar tespit eden bilim kurulu, 2016 yılı sonlarında anıtın sökülmesi yönünde bir rapor hazırladı ve yetkililere sundu.
SKANDALI DÜZELTMEK YERİNE ÜZERİNİ PLASTİKLE KAPATTILAR
Opramoas anıtının en önemli parçalarından biri olan ünlü yazıtların yanlış yerleştirildiği öne sürülen restorasyon sırasında bir çok mimari parçanın da hatalı yerleştirildiği iddia edilirken, uzmanların yeniden restorasyonla ilgili görüşleri aylardır bir türlü hayata geçirilmedi. Hatalı ve yarım bırakılan restorasyonun düzeltilmesi beklenirken, Opramoas anıtının üzerinin plastik, naylon ve ahşap malzemelerle kapatıldı. Anıtın üzerinde yer alan yazıtların fotoğrafları ise kapatılan yüzeye yapıştırıldı. Hatalı restorasyon kurbanı olan tarihi anıtın üzerinin kapatılması önerisinin, konuyla ilgili uzmanların önerisi doğrultusunda gerçekleştirildiği öğrenildi.
ELEKTRİK TRAFOSUNA BENZETİLEN TARİHİ ANITI GÖRENLER ŞAŞIRDI
Rhodiapolis antik kentini ziyaret edenlerin tepkisini çeken uygulama konusunda yetkililerden henüz bir açıklama gelmedi. Ancak Rhodiapolis tiyatrosuna bitişik tarihi Opramoas anıtının elektrik trafosuna benzetilen son hali, kültür mirasına gösterilen özensizliğin en çarpıcı örneklerinden biri oldu.
KAZANCINI ÜLKESİ İÇİN HARCAYAN OPRAMOAS KİMDİR?
Likya’nın önemli kentlerinden biri olan Rhodiapolis’te M.S II. yüzyılda yaşadığı belirtilen bir din adamı ve yönetici olan Opramoas’ın, yaptığı tarımsal ürünler ve deniz ticareti sayesinde büyük bir servet edinmesiyle tanınıyor. Ancak Opramoas’ın adına büyük bir anıt yapılmasını sağlayan şey, Likya’nın bir çok kentinde yaptığı yardımlar. Bugün de Türkiye’nin en önemli tarımsal üretim merkezlerinden biri olan Kumluca’da yaklaşık 2 bin yıl önce tarım ticaretiyle zengin olan ve bu zenginliğini kendi toplumunun refahı için kullanan Opramoas, 2015 yılında Prof. Dr. Nevzat Çevik’in girişimleriyle Antalya Sanayici ve İşadamları Derneğine (ANSİAD) onursal üye yapılarak anısı yaşatılmıştı.
Fotoğraflar: Şaban Aktaş-Yusuf Yavuz
21219800cookie-checkRestorasyonu beceremeyince üzerine fotoğrafını yapıştırdılar!
