New York’taki Cornell Üniversitesi Kısırlık Tedavisi ve Üreme Merkezi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Kutluk Oktay’ın, Harvard Üniversitesi’nden ünlü araştırmacı Tilly ile kök hücrelerle menopoz tedavisi üzerindeki laboratuvar çalışmalarında olumlu sonuçlar elde edildi. Kök hücrelerin, kemoterapi sonucunda oluşan menopozu ortadan kaldırması konusundaki çalışmalarda, fareler üzerinde yapılan deneyler, insanlar için de umut verici gelişmeleri ortaya koydu.
FARELERDE DENENDİ
Prof. Dr. Oktay, yaptığı açıklamada, “Bugüne kadar klasik bilgi, kadınlar ve diğer memeli canlılarda, yumurta sayısının anne karnında belirlendiği ve sabit sayıyla dünyaya gelindiği, bunların yavaş yavaş harcandığı ve bittiğinde menopoza girildiği şeklindeydi. Ama Harvardlı araştırmacı Tilly’nin geçen yıl yayınladığı çalışmada, fare yumurtalıklarında yumurta sayısının sabit olmadığı, üretimin erişkin yaşlara kadar sürdüğü ortaya çıktı” dedi.
Yakın zamanda yayınlanması beklenen bir çalışmada, farelerin önce kemoterapi ile menopoza sokulduklarını ve uygulanan bir tedaviyle yumurtalıkların tekrar normal işlevine dönmesinin sağlandığını bildiren Prof. Dr. Oktay, maymunlar üzerinde de bu bilgileri destekleyen gözlemler olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Oktay, bu doğrultuda Prof. Tilly ile insan dokusu üzerinde de çalışmaların sürdüğünü, kemoterapi veya herhangi bir nedenle menopoza giren kişinin yumurtalıklarında yeniden yumurta hücrelerinin canlandırılmasına yönelik araştırmaların başladığını kaydetti.
Farelerde gerçekleştirilen tedaviyi henüz insanlara uygulamadıklarını, ancak insan dokusu üzerinde laboratuvar koşullarında denemeye başladıklarını kaydeden Prof. Dr. Oktay, “Farelerde uygulanan, gen hücrelerinin kaynağı olan bir tedavi. Biz insanlarda, dondurup sakladığımız doku, kök hücre kaynağı olarak görev görebiliyor. Deri altına da koysanız öbür yumurtalığın canlanmasını sağlayabiliyor” dedi.
MUCİZE GEBELİK
Prof. Dr. Oktay, bu şekilde 2,5 yıldır kemoterapi nedeniyle menopozda bulunan hastanın daha önce dondurulan yumurtalık dokusunun deri altına
yerleştirilmesinden hemen sonra iki kez kendiliğinden hamile kaldığını, halen ikinci gebeliğinin altıncı ayında bulunduğunu belirtti.
Prof. Dr. Oktay, bu çalışmayla, ileride yumurta kök hücrelerinin izole edilerek tedavi için kullanımına yönelik bir tezin hazırlanmış olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Asıl amaç, yumurtlama faaliyetlerini hastalık veya tıbbi tedaviler nedeniyle erken kaybedenlere annelik yolu açmak. Bu durum, insanların geç yaşlarda da anne olabilmelerine olanak sağlıyor. Çünkü 45 yaşından sonra hamilelik olasılığı çok düşüyor. 40-55 yaşları arasında menopoza tamamen girmeden son 10 yılda doğum olasılığı çok düşük. Bu çalışma, bu dönemde doğurganlığın normal aşamaya getirilmesine ışık tutacak.”
Prof. Dr. Oktay, söz konusu çalışma sonuçlarını Antalya’da yapılan Türk-Alman Jinekoloji Kongresi’nde bu sabah yaptığı konuşmada da açıkladı.
