Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ise rapora gerçeği yansıtmadığı gerekçesiyle tepki gösterdi.
ABD Çalışma Bakanlığı Uluslararası Çalışma İlişkileri Bürosu Çocuk İşçiliği, Zorunlu İşçilik ve İnsan Ticareti Birimi, 2005 ve 2008 İnsan Ticareti Kurbanlarının Korunmasına İlişkin Yeniden Yetkilendirme Yasaları gereğince bir rapor hazırladı.
Raporda, bazı ülkelerde çocuk işçiliği ya da zorla çalıştırmayla üretilen malların listesine yer verildi.
Rapordaki tespitlere kaynak olarak ILO raporları, bilimsel çalışmalar, sivil toplum örgütlerinin raporları ve ABD elçiliklerinin bildirimleri gösterildi.
Rapor için ABD Başkan Yardımcısı Joseph R. Biden’e hitaben yazılan sunuş yazısında, raporun, ”uluslararası standartlar ihlal edilerek zorunlu işçilik ya da çocuk işçiliği ile üretildiğine inanılan” 58 ülkeden 122 ürünün listesini içerdiği bildirildi.
Rapora göre, çocuk işçiliğiyle üretilen ürünler 60’ı tarımsal, 38’i sanayi, 23’ü maden ya da ocaklardan çıkarılan ve 1’i pornografi olarak dağılım gösteriyor.
Tarımsal ürünler içerisinde pamukta 15, şeker pancarında 14, tütünde 13, kahvede 12, pirinçte 8, koka da 5 ülkede çocuk emeği kullanılıyor.
Sanayi ürünlerinde tuğla üretiminde 15, giysi üretiminde 6, halı üretiminde 5 ve ayakkabı üretiminde 5 ülkede çocuk işçi çalıştırılıyor.
Madenlerde ise altında 17, kömürde 6 ülkede çocuk emeği kullanılıyor.
Raporda, Hindistan’da 18, Bangladeş ve Brezilya’da 13, Filipinler ve Uganda’da 12, Arjantin ve Meksika’da 11, Burma’da 9, Kolombiya, Bolivya ve Türkiye’de 8 ürünün üretiminde çocukların çalıştırıldığı öne sürüldü.
Türkiye’de çocuk emeği kullanılarak üretilen ürünler narenciye, pamuk, kimyon, mobilya, fındık, yer fıstığı, bakliyat, şeker pancarı olarak sıralandı.
TÜRKİYE’NİN TEPKİSİ
ABD Çalışma Bakanlığının raporunun ortaya çıkması üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı yetkilileri bir araya gelerek bu konuda girişimde bulunulmasını kararlaştırdı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından konuya ilişkin yapılan açıklamada, 10 Eylül 2009’da yayımlanan ABD Çalışma Bakanlığının Türkiye’de çocuk işçiliği kullanılarak üretildiğini öne sürdüğü malların listesini içeren raporun gerçekleri yansıtmadığı belirtildi.
Raporun, Türkiye’de yasa dışı olarak çalıştırılan çocukları çalıştıranlara yönelik takibat sonuçlarını gösteren resmi istatistiklere ve güvenilirliği şüpheli diğer kaynaklardan alınan bilgilere dayandırıldığının ifade edildiğine yer verilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
”Türkiye’de, çocukların ve gençlerin korunması hususu Anayasamızca güvence altına alınmış olup, kimse yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamayacağı ve küçüklerin çalışma şartları bakımından özel olarak korunacağı hüküm altına alınmıştır.
Diğer yandan, Türkiye pek çok uluslararası kuruluşa üyedir. Bu kuruluşlarca çocuk haklarına ve çocuk istihdamına yönelik olarak alınan uluslararası kararlara hızla uyum gösteren bir ülkedir. Çocuk iş gücüne yönelik düzenlemeler yapan ILO’nun 2006 yılı Haziran ayında Cenevre’de düzenlenen ve 189 ülkenin Çalışma Bakanlarının katıldığı ILO Genel Kurulunun özel oturumunda, ülkemiz çocuk işçiliği konusunda en iyi mücadele eden 3 ülkeden biri olarak seçilmiştir.
ABD Hükümetinin bu raporu dayandırdığı bilgilerin doğruluğunu hükümetimizle resmi iş birliği yaparak teyit etmemiş olması sadece esef verici olmakla kalmayıp, söz konusu raporun saikleri hakkında şüpheli bir izlenim yaratmaktadır.
Hükümetimiz, insan ve çocuk hakları konusundaki hassasiyetini samimi olarak paylaştığına inandığı ABD Hükümetini bu konuda gerekli sağduyuyu göstermeye davet eder ve her türlü resmi iş birliğine açık olduğunu vurgular.”
