Anayasaların zırt-pırt değişmemesi ne kadar doğruysa, şıpınişi ve alelacele bir anayasa hazırlayıp halkın önüne sunulması da o kadar doğrudur.
Her ikisi de yanlıştır özetle.
Hiç unutmadığım, 1982 yılında Evren ve saz arkadaşlarının “Danışma Meclisi” adı verdikleri toplama ve toparlama bir meclise yaptırdıkları anayasadır.
Aşağıda Meclis genel kurulunda anayasa tartışırken, üst katta “mukim” üst kademe generaller, konsey üyeleri, asker anayasa ve hukukçuları sık sık uyarı gönderirlerdi.
“Zırvalamasınlar. Bizim gönderdiğimiz metin doğrudur. Tartışır gibi yapsınlar ama değiştirmeye kalkışmasınlar.”
Seçilmiş heyet mensupları bu yüzden anayasa tartışması yerine şehirlerarası yollarda araçların önüne aniden fırlayan büyükbaş hayvanların yarattığı kazaların nasıl önleneceğine kafa yorup tartışma açarlardı.
Hatta “Otoyolların kenarlarına “Öküzler yola çıkamazlar” levhaları koyalım, bunu anayasa maddesi haline getirelim” gibi önerilerde bulunurlardı.
Ne yapsınlar yani.
Askerin dediği dedikti nasıl olsa.
Demem o ki, askeri anayasaların hazırlanmasında bile acele edilmedi.
Her ne kadar genel kurulda “geyik” konuşmalar yapılsa da, sözde tartışmalar bir yıla yakın sürdü ve halkın yüzde 95’inin kabul ettiği 1982 anayasası kabul edildi.
Zaten referandumda “hayır” demek yasaklanmıştı.
Yüzde 5 oranındaki halkımızın nasıl “hayır” dediğine hala şaşarım.
Şimdi bu anayasanın tamamen değişmesi gündemde.
Siyasileri fazla bilmem ama gazetecilerin sık sık “ balık hafızası”ndan duçar olduğunu görmekteyiz.
Henüz üzerinden üç yıl bile geçmedi.
RTE hükümeti bir anayasa metni hazırlatmıştı profesörlere.
Ama meclise dahi sevkedilemeden çöp (!) muamelesi gördü ve halının altına süpürüldü.
Yazık olmuştu.
Bence tartışılacak bir metindi.
Hala ele alınabilir, yararlanılabilir.
Ancak anayasaların bir haftada ele alınıp, iki ayda tartışılıp sonra kabul edilmesi son derece yanlış olur.
Zırt-pırt anayasa yapılmadığına göre, iyi bir anayasa için de bol zaman ayırmak gerekir.
Siyasi partiler arasında uzlaşma yanında sivil toplum kuruluşlarının mutabakatı gerekir.
Halkın gerisinde kalmayacak, hatta en az gelecek bir 20-30 yılın gereksinimlerini karşılayacak bir metin ortaya çıkarılabilmeli.
CHP’nin çiçeği burnunda genel başkan Kemal Kılıcdaroğlu’nun “Bir haftada hallederiz” diye ön almak istediği anayasa taslağı bu meclisten kolay kolay çıkmaz.
Ne kadar iyi niyetli olunursa olunsun, meclisteki tartışmaları bana göre en az 5-6 ay alır, almalıdır da..
Ben CHP liderinin iyi niyetli olduğuna inanıyorum.
Ama seçim düzlemine giriliyor.
Eskilerin tabiriyle seçim sath-ı mailine girilen bir dönemde olsa olsa “ domatesin rengini değiştirelim” diye verilecek bir yasa teklifi tartışmaya açılabilir ki, bu dahi meclisten çıkmaz..
Hatta yasa yasa önerisine “Domatesin çekirdeği kırmızı kırmızı” şarkısı eşlik (!) etse dahi…
Aceleye gerek yok.
Yeni bir seçim, yeni milletvekilleri ve yepyeni bir anayasa çıkarmak için yeni meclisin oluşmasını bekleyelim.
Yeter ki çıkarmaya yönelik samimiyetimiz olsun..
