YUSUF YAVUZ / AÇIK GAZETE – Kaş’taki kaymakamlık lojmanlarını iki lüks villa ile takas etmesiyle gündeme gelen Antalya YİKOB’da yapılan Sayıştay denetiminde taşınmazların pazarlıkla kiraya verildiği, alımlarda ise yüzde 10’luk limite uyulmadığı tespit edildi…
Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nın (YİKOB) 2019 yılı faaliyetlerini denetleyen Sayıştay Başkanlığı’nın raporunda kurumdaki hatalı uygulamalara yer verildi. Eylül 2020 tarihli Sayıştay raporuna göre Antalya YİKOB’da yapılan denetimler sonucu tespit edilen bulgular arasında taşınmazların pazarlık usulü ile kiraya verilmesi, doğrudan temin ve pazarlık usulü ile yapılan alımlarda yüzde 10’luk limite uyulmaması ve elektrik dağıtım şirketlerince yapılması gereken kurulum ve diğer giderlerin kurumun bütçesinden karşılanması gibi uygulamalar yer alıyor. Sayıştay raporunda ayrıca belediyelere ödenen emlak vergilerinden kesilen yüzde 10’luk kültür varlıklarına katkı paylarının idareye ödenmediği ya da geç ödendiği kaydediliyor.
Antalya’nın Serik ilçesine bağlı Kadriye Mahallesi’ndeki okul inşaatının eksiklikleri tamamlanmadan yüklenici firmanın teminatının serbest bırakılmasıyla gündeme gelen Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nın (YİKOB) Sayıştay tarafından da uyarıldığı ortaya çıktı.
ANTALYA YİKOB, KAŞ’TAKİ VİLLA TAKASIYLA GÜNDEME GELMİŞTİ
Kaş ilçesinde bulunan ve mülkiyeti kamuya ait olan Kaymakam evi ve 3 kattan oluşan 6 dairelik personel lojmanı ile iki lüks villanın takas edilmesi işlemini de yürüten kurum olan Antalya YİKOB’da yapılan Sayıştay denetiminde elde edilen bulgular Eylül 2020 tarihli rapora da yansıdı.
SAYIŞTAY DENETÇİLERİ KURUMDAKİ HATALI İŞLEMLERİ TESPİT ETTİ
Sayıştay’ın denetim raporunda yer alan tespitler arasında, taşınmazların pazarlık usulü ile kiraya verilmesi, doğrudan temin ve pazarlık usulü ile yapılan alımlarda yüzde 10’luk limite uyulmaması ve elektrik dağıtım şirketlerince yapılması gereken kurulum ve diğer giderlerin kurumun bütçesinden karşılanması gibi uygulamalar yer alıyor. Raporda ayrıca belediyelere ödenen emlak vergilerinden kesilen yüzde 10’luk kültür varlıklarına katkı paylarının idareye ödenmediği ya da geç ödendiği bilgisine de yer veriliyor.
ANTALYA YİKOB’UN YILLIK BÜTŞESİ 250 MİLYONUN ÜSTÜNDE
Antalya Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nda Vali tarafından görevlendirilen 134 memur, 18 işçi ve 24 sözleşmeli personel ile 13 adet taşerondan kadroya geçen işçinin çalıştığı bilgisine yer verilen Sayıştay raporunda, kurumun 2019 yılı bütçesinin ise 251.386.367 TL olduğu kaydedildi. Raporda, Antalya YİKOB 2019 yılında 234.377.426 TL harcama yaptığı, kalan 17.008.941 TL’lik bütçe de 2020 yılına devrettiği belirtildi.
SAYIŞTAY RAPORU: ‘ÜST YÖNETİCİ VE HARCAMA BİRİMLERİ İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI İMZALAMIYOR’
Antalya YİKOB bünyesinde bir stratejik planlama faaliyeti bulunmadığına işaret edilen raporda ayrıca performans programının hazırlanmadığının altı çizilerek, “stratejik plan ve performans programı gibi belgelerde yer alan amaç, performans hedefi ve göstergeleri ile kurum bütçesi ilişkisi de söz konusu olmamaktadır. İlaveten faaliyet raporu da hazırlanmadığı için, üst yönetici ve harcama birimleri tarafından herhangi bir iç kontrol güvence beyanı imzalanmamaktadır” ifadelerine yer verildi.
‘MALİ KONTROL SİSTEMİ KURULMASI İÇİN BİR ÇALIŞMA YOK’
Kurumda iç kontrol sistemi bulunmadığına dikkat çekilen Sayıştay raporunda, birimler tarafından iç kontrol değerlendirme ve raporlama faaliyeti ile alınması gereken önlemlere ilişkin uygulanan bir eylem planının da söz konusu olmadığı belirtilerek, şöyle denildi: “Malî karar ve işlemlerin harcama birimleri tarafından kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılması açısından da kontrol edilebilmesine yönelik ön mali kontrol sistemi kurulması için herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
‘BAŞKANLIĞI KENDİNE AİT VERİ KAYIT VE DOSYALAMA SİSTEMİ YOK’
Kurumsal riskler ile iç kontrol risklerinin belirlenmesine yönelik hiçbir çalışma yapılmadığından, risklerin değerlendirilmesine ve belirlenen risklerin kabul edilebilir düzeye indirilmesine yönelik kontrol faaliyetlerinin ve sorumlularının belirlenmesine ilişkin hiçbir çalışma da bulunmamaktadır. Yönetimin ihtiyaç duyduğu gerekli bilgileri ve raporları üretecek ve analiz yapma imkânı sunacak herhangi bir yönetim bilgi sistemi yoktur. Ayrıca Başkanlığın kendisine ait bir veri kayıt ve dosyalama sistemi mevcut olmayıp söz konusu işlemler İçişleri Bakanlığı veri sistemi üzerinde yürütülmektedir. İç denetim birimi ve iç denetçi bulunmadığından, iç denetim ve raporlama faaliyeti de söz konusu değildir. Denetim raporunda yer alan bulgularla tespit edilen eksik veya hatalı işlemlerde, iç kontrol faaliyetlerine ilişkin eksikliklerin önemli belirleyici olduğu değerlendirilmektedir.”
‘2019 YILI ALACAKLARINA İLİŞKİN MUHASEBE KAYDI YAPILMADI’
Antalya YİKOB’da faaliyet alacaklarına ilişkin herhangi bir kayıt yapılmadığı tespitine yer verilen Sayıştay raporunda, “Antalya YİKOB 2019 yılı mali tablo ve muhasebe işlemlerinin incelenmesi neticesinde faaliyet alacaklarına ilişkin herhangi bir muhasebe kaydının yapılmadığı görülmüştür” tespitine yer verildi.
‘TAŞINMAZLARIN RAYİÇ DEĞER TESPİTİ YAPILMAMIŞ’
Antalya YİKOB kullanımında, yönetiminde ve mülkiyetinde bulunan taşınmazların değerlemesinin yapılmadığı tespitine yer verilen Sayıştay raporunda, “Başkanlık tarafından tapuda kayıtlı olan taşınmazlar, emlak vergi değeri üzerinden kayıtlara alınmış olup bu taşınmazlar için rayiç değer tespitine ilişkin bir çalışma yapılmamıştır. Bu durum, Taşınmaz Varlıklar Hesap grubunun 2019 Bilançosunda gerçeğe uygun değeri (rayiç değer) ile gösterilmemesine neden olmuştur” denildi.
‘BANKA HESAPLARI MEVZUATA AYKIRI ÇALIŞTIRILDI’
Antalya YİKOB banka hesaplarının incelemesi neticesinde, hesaplar arasındaki para aktarımlarında ‘Diğer Hazır Değerler Hesabı’ ve ‘Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının’ kullanılmadığının görüldüğü bilgisine yer verilen denetim raporunda, “Muhasebe kayıtlarının incelenmesi neticesinde bu işlemlerin anılan mevzuat hükmüne aykırı olarak Banka hesaplarının karşılıklı çalıştırılması yoluyla yapıldığı tespit edilmiştir. Mali tablolarının doğruluğu ve güvenirliliği açısından hesaplar arası aktarımlarda anılan Muhasebe Yönetmeliği gereği Diğer Hazır Değerler Hesabı ile Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının kullanılması gerekmektedir” ifadelerine yer verildi.
‘ALIMLARDA YÜZDE 10’LUK LİMİTE UYULMADI’
Doğrudan temin ve pazarlık usulü ile yapılan alımlarda yüzde 10’luk limite uyulmadığı tespitine yer verilen Sayıştay raporunda, “Antalya YİKOB’un 2019 yılındaki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin olarak; 4734 Sayılı Kanun’un 21 ve 22’nci maddesi kapsamında yapılan harcamaların yıllık toplamının, bu amaçlar için bütçeye konulan ödeneklerin yüzde 10’unu aştığı görülmüştür. Mevzuat hükümleri gereği idarenin, Kamu İhale Kanunu’nun 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapacağı söz konusu harcamalarının, bu amaçla konulan ödeneklerinin yüzde 10’unu Kamu İhale Kurumu’nun uygun görüşü olmadıkça aşmaması gerekmektedir” görüşü kaydedildi.
SAYIŞTAY DENETÇİLERİNİN BULGULARI
Rapora göre Sayıştay denetçilerinin Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nda yaptığı denetimlerde tespit edilen bulgulardan bazılar özetle şöyle:
-Kültür Varlıkları Katkı Paylarının Tahakkuk Kayıtlarının Yapılmaması ve Belediyeler Tarafından Taşınmaz Kültür Varlıkları Katkı Paylarının İdareye Ödenmemesi ya da Geç Ödenmesi: “Belediyeler tarafından katkı payı olarak tahsil olunan tutarların Başkanlığa bildirilmesi sonrası tahakkuk esaslı muhasebe gereği yapılması gereken tahakkuk kayıtlarının yapılmadığı ve bu payların banka hesabına yatırılmasıyla birlikte emanet hesaplarında izlendiği görülmüş olup ayrıca bazı Belediyeler tarafından YİKOB’a gönderilmesi gereken taşınmaz kültür varlıkları katkı paylarının gönderilmediği veya geç gönderildiği görülmüştür.
BELEDİYELERDEN 45 MİLYONLUK TAHSİLAT YAPILAMADI
İlçe belediyelerinin topladıkları taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına ilişkin katkı paylarını takip eden ayın 10’uncu gününe kadar yatırmaları gerekmektedir. Aksi takdirde yatırılmayan paylara ilişkin olarak 6183 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda gecikme zammının uygulanacağı, ilgili maddenin devamında ifade edilmektedir. Yapılan incelemede Başkanlığın hesabına yatması gereken kültür varlıkları katkı payları toplamının, geçmiş yıllar da dâhil olmak üzere, toplam 45.660.917,59 TL olduğu ancak tahsilat yapılamadığı tespit edilmiştir.”
DAĞITIM ŞİRKETLERİNİN ÖDEMESİ GEREKEN BEDELİ KURUM ÖDEDİ
-Elektrik Dağıtım Şirketince Yapılması Gereken Kurulum ve Diğer Giderlerin YİKOB Bütçesinden Karşılanması ve Dağıtım Şirketinden Talep Edilmemesi: “Antalya YİKOB tarafından gerçekleştirilen anahtar teslim proje veya iş artışı kapsamında yapılan işlerde, enerji müsaadesi alınabilmesi için elektrik dağıtım şirketince yapılması gereken trafo kurulumları ve diğer ilk yatırım giderlerinin Başkanlık bütçesinden ödendiği ve söz konusu giderlerin dağıtım firmasından talep edilmediği görülmüştür.”
ELMALI VE GAZİPAŞA’DAKİ TAŞINMAZLAR PAZARLIKLA KİRAYA VERİLDİ
-Taşınmazların Pazarlık Usulü Kiraya Verilmesi: “Yapılan incelemelerde, Antalya YİKOB’un kiraya verdiği 5 taşınmazdan 3 adedinin ihale usulü kiralandığı ancak Elmalı’daki Sıtkı Bey Konağı ile Gazipaşa’daki bir taşınmazın pazarlık usulü ile ihale edilerek kiraya verildiğine dikkat çekilen raporda, “Başkanlık tarafından taşınmaz kiralama işlemlerinin, rekabetin sağlanması esasına göre anılan kanun hükmünün yerine getirilmesini teminen kapalı teklif ihale usulü ile yapılması ve pazarlık usulünün kullanılmaması gerekmektedir.”
YAPIM İŞLERİNDE SİGORTA POLİÇESİ GÜNCELLENMEDİ
-Bütün Riskler (All Risk) Sigorta Poliçesinin İş Artışına Göre Güncellenmemesi: “Antalya YİKOB tarafından iki adet yapım işinde bütün riskler (all risk) sigorta poliçesinin iş artışı nedeniyle güncellenmediği görülmüştür. Yapılan incelemede, 1.867.000,00 TL sözleşme bedelli Kepez Yaşlı Gündüz Bakımevi Uygulama Merkezi Yapım İşinde %8,22 oranında ve 153.490,26 TL tutarında iş artışı yapılması sonucu yeni sözleşme bedeli 2.020.490,26 TL; 9.100.000,00 TL sözleşme bedelli Antalya Manavgat Şelale Mahallesi Ortaokulu Yapım İşinde de %1,48 oranında ve 134.237,93 TL tutarında iş artışı yapılması sonucu yeni sözleşme bedeli 9.234.237,93 TL olarak revize edilmiştir.”
