AP Dışişleri Komisyonu, Hollandalı Hıristiyan Demokrat üye Camiel Eurlings tarafından kaleme alınan Türkiye raporunu oylayarak kabul etti.
Eurlings’in raporunda Türkiye’ye bir dizi eleştiri getiriliyor. Dışişleri Komisyonu’nda Türkiye aleyhine bazı sert unsurların eklendiği rapor, ay sonunda yine Strasbourg’da düzenlenecek genel kurul toplantılarında tartışılarak son kez oylamaya sunulacak.
AP Dışişleri Komisyonu, Fransız Sosyalistler’in sunduğu bir önerge doğrultusunda hareket ederek raporda değişiklik yaptı ve Türkiye’nin tam üyelik öncesi Ermeni soykırımını tanıması istendi. Yunan parlamenterlerin girişimi sonunda da, rapora Süryani ve Pontus Rumları’na soykırım uygulandığı yolunda ifadeler eklendi.
Yeşillere mensup Joost Lagendijk ve Cem Özdemir’in sunduğu ve kabul edilen bir değişiklik önergesiyle üniversitelerdeki türban sorununa çözüm bulunması çağrısı rapora girdi.
Türkiye raporuna parlamenterler ve siyasi gruplarca toplam 349 değişiklik önergesi verilmişti.
Rapor Genel Kurul’da bu haliyle onaylansa bile bağlayıcı değil, tavsiye niteliğinde. Ancak raporun Avrupa Komisyonu’nun Ekim ayında yayımlayacağı İlerleme Raporu’nu etkileyebileceği yorumları yapılıyor.
Brüksel’den gazeteci Zeynel Lüle, özellikle soykırım iddialarıyla ilgili değişikliklerin Parlamento’nun nihai raporuna gireceğine inanmadığını söylüyor, ancak raporda, herkesin üzerinde uzlaştığı unsurların bile Türkiye’ye ciddi eleştiriler ve uyarılar yönelttiğini belirtiyor.
REFORM BEKLENTİLERİ YİNELENİYOR
Raporda, Türkiye’den, reform süreci, özellikle ifade özgürlüğü, dini haklar ve azınlık hakları, sivil-asker ilişkileri, kadın hakları, sendikalar, kültürel haklar, yargının bağımsızlığı ve reformların uygulanmasının hızlandırılması isteniyor.
Hükümetin hazırladığı dokuzuncu reform paketinin memnuniyetle karşılandığı ifade edilen raporda, yeni terörle mücadele yasasının temel hak ve özgürlükleri kısıtlayıcı unsurlar içermemesi talep ediliyor.
Türk Ceza Kanunu’nda ”keyfi yorumlamaya uygun olduğu” öne sürülen 216, 277, 288, 301, 305 ve 318. maddelerin değiştirilmesi çağrısında bulunuluyor.
Raporda, AB yolunda yapılan reformları yansıtacak yeni bir anayasaya ihtiyaç olabileceği görüşüne de yer veriliyor.
50 kişilik Dışişleri Komisyonu’nun raporunu 732 üye oylayacak
PKK’YA KINAMA
Raporda, PKK sert bir dille kınanırken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen yıl yaptığı ”cesaretlendirici açıklamanın ardından Türk hükümetinin Kürt sorununa demokratik çözüm araması” çağrısına yer veriliyor.
Raporda, Türkiye’ye ”koruculuk sistemini lağvetmesi”, ”Kürt sorununa demokratik çözüm araması”, ”gözaltı ve tutuklamalarda Avrupa standartlarını uygulaması” gibi çağrılarda bulunuluyor.
Yüzde 10 olan seçim barajının indirilmesi istenen raporda, bu şekilde TBMM’de daha geniş temsil sağlanacağı görüşü savunuluyor.
Raporun ”İnsan Hakları ve Azınlıkların Korunması” başlığı altında, AP’nin son raporundan bu yana dini özgürlükler bağlamında ilerleme sağlanmamış olmasından ”esef duyulduğu” ifade edilirken, Türkiye’ye dini azınlıkların ruhbanlarını eğitimde ve mülk edinmede karşılaştıkları sorunları ortadan kaldırması çağrısı yapılıyor.
Raporda, Alevilerin tanınması ve korunması istenirken, cem evlerinin de dini merkezler olarak tescil edilmesi, dini eğitimin gönüllülük esasına göre düzenlenmesi ve sadece Sünni inancını yansıtmaması gibi talepler yer alıyor.
KIBRIS İÇİN UYARI
Türkiye’nin limanlarını Rum gemilerine açması da talep edilen raporda, ”Kıbrıs dahil tüm AB üyelerinin tanınması, müzakere sürecinin zorunlu parçasıdır” deniliyor. Ada’daki Türk askerlerinin bir takvim belirlenerek çekilmesi de isteniyor.
Reuter haber ajansı, raporu “Türkiye ile AB arasında yaklaşan kriz için geri sayımın başladığı” şeklinde yorumladı. Türkiye’nin Başmüzakerecisi Ali Babacan, yarından itibaren Brüksel’de temaslarda bulunacak ve Avrupalı yetkililere Türkiye’nin reform sürecine devam yolunda kararlı olduğu mesajını iletmeye çalışacak. (BBC)
