Avrupa Parlamentosu milletvekili adayları, son yıllarda yetkilerini artıran, Lizbon anlaşmasının onaylanmasıyla daha da artıracak olan bir kuruma girebilmek için mücadele ediyor. 30 yıl önce, üyeleri doğrudan seçimle belirlenmesi kararlaştırılan Avrupa Parlamentosu, Brüksel’deki üç ana kurumdan en demokratik olanı. Bununla birlikte, Parlamento, sadece konuşmaların yapıldığı etkisiz bir kurum gibi bir imaja sahip.
YASA TASARISI HAZIRLAYAMIYOR
The Financial Times, “Parlamento’nun Avrupa Komisyonu ve Bakanlar Konseyi’nden daha az yetkisi var” diyerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Örneğin Komisyon gibi yasa tasarısı hazırlama yetkisi yok. Bununla birlikte, bazı sözleşmeler sayesinde tüketicinin korunması ve çevre gibi konularda Parlamento önemli yasama hakları elde etti. Milletvekilleri, Aralık ayında kabul edilen çevre paketi ve yakın bir zaman içinde geçen cep telefonu yurtdışı dolaşım ücretlerine ilişkin düzenlemenin şekillendirilmesinde önemli rol oynadılar.”
The Financial Times Ekim’de İrlanda’da bir kez daha referanduma sunulacak olan Lizbon anlaşmasının onaylanması durumunda Parlamento’nun Avrupa Birliği bütçesinin en önemli kalemini oluşturan tarımın yanı sıra balıkçılık, adalet ve uzay programı alanlarında ağırlığı olacağını vurguladı. Daha önce parlamento bu alanlarda bir tür danışma işlevi görüyordu.
Gazete şu yorumu yaptı:
“Avrupa Parlamentosu’daki Liberal grubun lideri Graham Watson, Lizbon anlaşması olmadan da Parlamento’nun diğer AB kurumlarını gölgede bırakmaya başladığını söylüyor. Watson’a göre Jose Manuel Barroso liderliğindeki Komisyon zayıf kaldı. Bakanlar Konseyi de parçalı bir görünüm sergiliyor. Bu durum da mevzuatın şekillendirilmesi konusunda AB yasalarında Parlamento’yu en temel kurum haline getiriyor.
Watson, ‘Parlamento, Avrupa Birliği’nin en önemli kurumu. Ama Parlamento bunun farkında mı bilmiyorum’ diyor ve kurumu hala gücünü sınayan ergenlik yaşındaki bir gence benzetiyor. Seçimdeki katılım oranı Parlamento’nun hedefleri açısından bir sınav olacak. Eğer seçimde çok az kişi oy kullanırsa, Avrupa Parlamentosu üyelerinin böyle önemli bir rol oynama iddiasında bulunması güçleşebilir.”
AVRUPA PARLAMENTOSU?
Avrupa Parlamentosu milletvekilliği, Avrupa Birliği’nin yasama organı olan Avrupa Parlamentosu üyeliğidir. Avrupa Parlamentosu milletvekilleri, kendi ülkelerindeki ulusal mecliste bulunan milletvekillerine denktir.
1 Ocak 2007 tarihinden beri Avrupa Parlamentosu’nun 785 milletvekili vardır. Bu sayının 2009 seçimlerinden sonra en fazla 751 olmasına; üye ülkelerin en az 5, en fazla 99 milletvekili çıkarabilmesi üzerine karara varılmıştır. Seçimler her beş yılda bir oy kullanma hakkı olan kişiler arasında yapılır. Ülkeler için uyulması gerek ortak bir saçim yönergesi yoktur. Her ülke kendi yöntemiyle seçimleri yürütebilir. Ancak aşağıdaki üç koşula uymak zorunludur:
Seçimler nispî temsil sistemine göre yapılmalıdır.
Eğer oy dağılımlarını etklilemeycekse seçim bölgeleri bölünebilir.
Uygulanan seçim barajı %5’i aşmamalıdır.
Avrupa Parlamentosu’nun en son seçimleri 2004 yılının haziranında yapılmış ve bu 400 milyona yakın seçmenin aynı anda oy kullandığı, dünyadaki en büyük uluslararası eşzamanlı seçim olmuştur.
