İngiltere’de yayınlanan ciddi ulusal gazetelerin çoğu ABD Başkanı George Bush’un Missouri’de savaş gazilerine hitaben yaptığı konuşmasına yer verdi. Bush, konuşmasında Bush, Irak’tan çekilmeleri halinde geçmişte ABD’nin Vietnamı terkederken yaşanan bir kargaşanın doğabileceğini söylemişti.
“KARGAŞAYA ÇEKİLME YOL AÇMAMIŞTI”
The Guardian’ın Washington muhabiri Ewen MacAskill, Bush’un konuşmasıyla, Irak’a takviye asker göndermeye dayanan stratejisi için daha fazla zaman kazanmaya çalıştığını yazdı.
“Ölümlerin nedeni ABD’nin müdahalesiydi” başlıklı yazıda da The Guardian, Bush’un Amerikan güçlerinin Vietnam’dan çekilmeleriyle ilgili görüşlerinin de tuhaf olduğunu öne sürdü. Gazete, Vietnam’da çok sayıda kişinin ölümünün nedeninin, ABD’nin bu ülkeden çekilmesi değil, komşu ülke Kamboçya’ya müdahalesi olduğunu belirtti.
Financial Times da Bush’un eleştirileri kabul etmeyip, meydan okuyan tarzda bir konuşma yaptığı yorumunu yaptı.
The Times da manşetiyle, Bush’un konuşmasıyla, Vietnam Savaşı’yla ilgili anıların yeniden canlandığını ima ederek, Amerika’nın Vietnam’da 58 bin kayıp verdiğini, 500 binden fazla Vietnamlının da yaşamını yitirdiğini hatırlattı…
KOMŞULAR SEYİRCİ KALAMAZ
Öte yandan The Times’ın Washington muhabiri Gerard Baker, Amerikan askerlerinin geri çekilmesi halinde bunun bölgesel sonuçlarının yıkıcı olacağı konusunda ülkede çok az kişinin şüphesi olduğunu şöyle belirtti:
“Irak’ta Şiilerle Sünniler arasında yeni başlayan iç savaş büyük bir yangına dönüşecektir. Bu mücadeleden çıkacak sonucu yakından izleyen ve onda önemli çıkarları olan Irak’ın komşularının da hedeflerine varmak için müdahalede bulunmaları beklenebilir. Suudi Arabistan ve Ürdün’deki Sünni hükümetler, din kardeşlerinin katledilmelerine seyirci kalmayacaklardır. İran’ın Şiileri desteklemesi ve Irak’taki gücünü artırması beklenebilir. Türkiye de Irak’ın kuzeyinde Kürtlerin yönetimindeki bir oluşum karşısında alarma geçecektir. Bunun da Türkiye ve kendi Kürt azınlığı için endişe verici anlamları olacaktır.”
“ÇARESİZLİKTEN VİETNAM’I HATIRLATTI”
Yine Times’ın yazarı Bronwen Maddox da “George Bush’un Irak’ta daha fazla kalmayı meşru kılmak için Vietnam’ı hatırlatması, çaresiz bir hareket” diye yazdı. Bush konuşmasında Güney Kore’yle Japonya’yı örnek göstermiş, Amerika’nın bu ülkelerdeki varlığının, demokrasilerin inşasına yardımcı olduğunu söylemişti. Bronwen Maddox bu denklemde de bir sorun olduğunu şöyle aktardı:
“Taliban net bir şekilde yenilgiye uğratılmadı. ABD Saddam Hüseyin’in işini bitirse de, Irak’taki iç savaşla, İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki Japonya arasında da çok az benzerlik var.”
The Independent’ın tecrübeli Orta Doğu muhabiri Robert Fisk de, Bush’un konuşmasını şöyle eleştirdi:
“Iraklılar bizi hak etmiyorlar. Bu nedenle biz de onlara ihanet ediyoruz… Amerikalılar Vietnam’da demokrasi talebinde bulundular. Vietnamlıları birçok kent, asaba ve köyde ateş altında oy kullandıkları için övmeleri sonrası da, ülkenin seçilmiş başbakanlarını tek tek yok ettiler. Çünkü onlar Amerika’nın emirlerini yerine getirmiyorlardı. Şimdi de Irak’ta iş başındayız. Görünen o ki, bu sinir bozucu Iraklılar, özverilerimizi hak etmiyorlar. Çünkü onların seçilmiş liderleri, yapmalarını istediğimiz şeyleri yapmıyor.”
