Kemanıyla Londra serüvenimize tanık: Cahit Baylav
Cahit Baylav torun sahibi bir genç müzisyen… Türkçe konuşan toplum içide ilk klasik Türk müziği icra eden grup sayılan Nihavend’in kurucusu…
Londra’daki eskiler kendisini “eski tüfek sosyalist” olarak tanısa da yeni kuşak onu iyi bir müzisyen olarak biliyor. Siyasetteki ilgisi hiç azalmayan Baylav, Türkiye’nin bütün darbeli muhtıralı yıllarında kemanına yaslanmaktan hiç bir zaman vazgeçmediğini söylüyor…
Baylav henüz çocukken ilk kemanı köy öğretmeni Mustafa Demirel’in omzunda görür. O büyülü sesi büyük bir hayranlıkla dinler. Mustafa öğretmen küçük öğrencinin ilgisini farkeder ve kemanını uzun süreli ödünç verir… O günden sonra Baylav her zaman başını dayayacağı bir dostu olur.
Lİse yıllarında da “Çok iyi bir müzik öğretmeniydi” diye tanımladığı Şadiye Hanım’a düşmesi Türk müziğini geliştirmesini sağlar. 68 kuşağının kazan kaldırdığı yıllarda ODTÜ Fizik bölümünde öğrenci olur. “Herkesin gereksinimine göre bir dünya” kurmak için politik toplantılara ve kalan zamanını da derslere ve müziğe ayırır. 1967’de ODTÜ Türk Müziği Kulübü’nün kurucuları arasında yer alır. Kurucular tam 40 yıl ilk konser verdikleri sahnede yeni öğrencilerle biraraya geleceklerdir…
Baylav öğrencilik yılları 1964-65 arasında Ankara’da yaşadığı Yeni Mahalle’de de “Benim için büyük bir şanstı” dediği Yorgancı Yılmaz Yüksel’in dükkana cumartesileri takılmaya başlar. Kendisi de emekli bir udi olan Yorgancı Yılmaz’ın dükkanı çoğu radyoda tanınmış sanatçı olacak müzisyenlerle tanışma olanağı verir.
Üniversite sonrasında 1970’de yön eylem araştırması için Lancaster University’ye gelir ve burada da hem üniversite ortestrasında batı müziği dersleri alır hem de okul orkestrasında da çalar…
1973’de Türkiye’ye döner… Türkiye 12 Mart muhtırası’nı atlatmış olmasına rağmen siyasi kaosta, yokluk ve yoksulluğun olduğu bir ülkedir… 1970’lerin ortasında işçileri sendikalarda örgütlemek için çalışır. Halaylı grev günlerine eski dostu kemanıyla katılır…
Türkiye’nin kara günü 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında da adı “Arananlar Listesi”nde radyolardan okununca yine kemanıyla 2 yıl boyunca saklanır…
1982 yazında İngiltere’ye bu kez siyasi sığınmacı olarak gelir… O dönemde siyasi sığınmacılara verilen “İlk ihtiyaç yardımı” 100 sterlinin 40’ına ikinci el bir bisiklet, kalanına da yine ikinci el bir keman alır…
Baylav Londra’da toplumsal çalışmalarını sürdürken kemanı ve müziği çevresine sevdirmeye çalışır. 1984’de Halevi’nin ilk kurucuları arasında yer alır. Halkevin’de ilk koro ve ilk keman kursunun başlatıcısı da haliyle Baylav olur…
Müzikte kendisini geliştirmeyi hiç ertelemeyen Baylav, 1980’lerin sonunda konservatuarların ortak enstrüman yeterek sınavı ABRSM’a kemanıyla hazırlanır ve en üst sınavı da verir…
1995’e gelindiğinde GOldsmitn College’de müzik eğitimi alır. Aynı kolejde 2008’de de etno muzikoloji “master”ini tamamlayacaktır… Bugünlerde Newington Green’deki Unitarian Church’de perşembe akşamları verdiği Türk müziği kursunu lik kez 1995’te Hackney Community College and City and Islington College’de başlatır.
1990’ların sonuna doğru da Müzisyen kanuni Mehmet Can, Neyzen Munise Ünver ve rahmetli solist İlhan Derviş ve udi Asım Çeliktürk ve diğer bazı müzisyenlerle Türkçe konuşan toplumda ilk klasik Türk müziği icra eden “adı henüz konmamış” bir grup kurar.
“Klasik Türk müziğini aslına uygun bir yekilde icra etmek ve Londra’daki kendi toplumumuza sevdirmek ve bu müziği tanımayanlara tanıtmak amacındaydık” diyen Baylav, ilk konserlerini Stoke Newington Church Street’deki Town Hall’de verdiklerini söylüyor. Salonun dolu olması müzisyenleri sevindirir ve konserlerin arkası gelir. Müzisyenler 1999’da da nihayet grubun adını koyarlar: Nihavent…
Nihavend, ilk günlerine kıyasla epeyce kadrosu değişmesine karşın yoluna, kurumlaşmış ve çizgisinden sapmamış olarak devam ediyor…
Baylav Nihavend’in yanısıra, Türk folk grubu Anatolia, İngiltere’nin en eski Balkan folk grubu Dunav, SOAS Rebetiko Band, Ichos (Oriental Greek/Arabic/Turkish) ve North London Philharmonia’da (Western Classical) çalıyor.
Cahit Baylav’ın siyaset ve müzik kolkola… “12 Eylül’ün bir yararı olduysa o mutlaka Baylav’ı ve Nihavend’i Londra’ya kazandırmasıdır” derim hani…
