İsviçre’nin Cenevre kentinteki CERN laboratuarları, “Tanrı parçacağı” konusunda beklenen açıklamasını yaptı. Atlas Deneyinin Başkanı Fabiola Fianotti, “Tanrı parçacağı”nın izlerine rastlandığını ancak varlığıyla ilgili kesin açıklama için daha fazla deney yapılması gerektiğini söyledi.
Evrenin oluşumuna ışık tutması beklenen CERN’in Cenevre’deki merkezi saatler öncesinden doldu. Çok sayıda bilim insanı ve gazeteci, yapılan açıklamayı dinledi.
Higgs Bozonu’nu keşfetmek için yapılan Atlas deneyinin başındaki Fabiola Fianotti, yapılan deneyden elde edilen veriler hakkında TSİ 15.00’da başlayan sunumda bilgi vermeye başladı.
Dünyanın dört bir yanında canlı yayım yapan bloglardan Fianotti’nin açıklamalarını takip eden internet kullanıcıları, açıklamanın çok uzun sürdüğünü belirtirken, son derece teknik bilgilerden tek bir kelime bile anlamadıklarından yakındı. Dinleyiciler, Fianotti’nin aktardığı bilgileri içeren slaytların fotoğraflarını çekti.
BEKLENTİ HAYAL KIRIKLIĞINA DÖNÜŞTÜ
Fianotti, yaklaşık 50 dakika süren sunumunun ardından, “Higgs Bozonu’nu keşfetmeye çok yaklaştıklarını ancak belirleyici sonuçların elde edilebilmesi için deneylerin devam etmesi gerektiğini” söyledi.
İtalyan bilim insanı, Tanrı Parçacığı’nın “izini bulduklarını ancak elde edilen bulguların “keşif niteliği taşımadığını” söyledi.
Fianotti, istedikleri sonucu gelecek yıl almayı umduklarını, 2012’in beklenen cevabı sakladığını sözlerine ekledi.
BUGÜN NE BEKLENİYORDU
Bugün yapılacak açıklamayla, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı adlı dev cihazda yapılan deneyler sonunda, fiziğin en derin sırlarından birinin aydınlatılması yönünde önemli bir mesafe kat edildiğinin duyurulması bekleniyordu.
“Evreni inşa eden tuğla”, “yaradılışın meleği” ve “Tanrı parçacığı” olarak adlandırılan Higgs Bozonu, modern fizikte maddenin nasıl oluştuğu anlamak açısından çok büyük bir öneme sahip. 13.7 milyar yıl önce yaşanan Büyük Patlama’da oluştuğu düşünülen Higgs Bozonu’nun, galaksilerin, yıldızların ve gezegenleri ortaya çıkaran uzay enkazının kaynağı olduğu düşünülüyor.
Higgs Bozonu, fizikçilerin Standart Model olarak adlandırdığı ve evrenin parçacık ve kuvvetler seviyesinde nasıl çalıştığını anlatan teorinin ana girdisini oluşturuyor.
Adını, “Tanrı Parçacığı”nı 50 yıl önce gündeme getiren İngiliz fizikçi Dr. Peter Higgs’ten alan Higgs Bozonu’nun, onlarca yıldan bu yana var olduğu kanıtlanabilmiş değil.
Ancak CERN’de çalışmalar yapan iki bağımsız ekip, Tanrı Parçacığı’nı sonunda bulduklarını öne sürüyor. Higgs Bozonu’nun varlığının onaylanması için yapılan testlerin yüzde 100 doğruluk içermesi gerekiyor.
İLK KEZ GÖZ ATILACAK
‘‘Higgs boson’’ diye adlandırılan parçacıklarla ilgili teori, 1960’lı yıllarda Edinburgh Üniversitesi teorik fizikçilerinden Peter Higgs tarafından ortaya atıldı. Atomların nasıl kütle kazandığına kafa yoran Peter Higgs, sonunda ‘‘boson’’larla ilgili teoriyi geliştirdi.
Peter Higgs’e göre evren bir çeşit enerjiden doğdu. Bu enerjiye fizikte ‘‘Higgs Field’’ (Higgs Alanı) dendi. Bu enerji, Büyük Patlama (Big Bang) sonrası ortaya çıkan parçacıklarla etkileşime girdi. Bu etkileşim sonucu ‘‘Higgs boson’’ diye anılan parçacıklar açığa çıktı. Söz konusu parçacıklar ise maddeye kütle kazandırdı. ‘‘Bosonlar’’ olmasa ya da farklı bir şekilde ortaya çıksalardı, belki de yıldızlar, gezegenler ve yaşam oluşmayacaktı.
Bosonlar, Büyük Patlama sonrasında ortaya çıkmışlardı ve artık mevcut değillerdi. Bu nedenle bilim adamları, 6 milyar sterlin harcayarak laboratuvarda ‘‘Big Bang’’ ortamı yarattılar.
İlk deney, Avrupa Partiküler Fizik Merkezi’nde 2000 yılında yapıldı. Bilim adamları, ilk kez ‘‘boson’’u görüntülediklerini iddia ettiler. Ancak emin olmak için deneyin yenilenmesi gerekiyordu. Bir başka deney Temmuz 2005’te yapıldı ve bilim insanları bu deneyde Higgs Bozonu olma ihtimali bulunan 60 adet parçacık tespit edildi.
CERN laboratuarının eski Teorik Fizik Başkanı Prof. John Ellis, Tanrı Parçacığı’nın varlığını gösteren bulguları kanıtladıktan sonra, Higss Bozonu’na ilk defa göz atılabileceğini belirtmişti.
