Geçtiğimiz 19 ağustos günü Milano’da 92 yaşında hayata veda eden yazar,çevirmen, gazeteci ve eleştirmen Fernanda Pivano’nun ölümünün ardından İtalyan yazar Cesare Pevase ile Fernando Pivano arasında 1940’li yıllarda yaşanan gizli bir aşk öyküsü ortaya çıktı.
Ernest Hemingway’den William Bourrough’a, Allen Ginsberg’den Jack Kerouaç ve Bob Dylan’a kadar Amerikan edebiyatının ünlü yazarlarının kitaplarını İtalyancaya kazandıran Cenova doğumlu Pivano, Torino’daki D’Azeglio lisesinde Cesare Pavese’nin öğrencisiydi. Pavese, sonraki yıllarda Edgar Lee Masters’in Spoon River antolojisini İtalyancaya mükemmel bir çeviriyle kazandıran genç Pivano’ya deliçesine aşık olmuştu. Pavese’nın aşkı, Pivano Einaudi yayınevi için çalışmaya başladı zaman da devam etti. Pavese tutkuyla bağlandığı Pivano’ya ilk 26 Temmuz 1940’da ikincisi 10 Temmuz 1945’de iki kez evlilik teklifinde bulundu. Ancak Pivano Pavese’nin her iki teklifini de reddetti. Pavese bir süre sonra kaleme alacağı “Lavorare Stanca”yi Pivano’ya adadı.
Pavese’nin mektuplarını vermedi
1950’lerde Cesare Pavese’nın yazdığı mektupları yayıma hazırlayan İtalo Calvino ve Lorenzo Mondo Pivano’dan Pavese’nin kendisine yazdığı aşk mektuplarını rica etti. Ancak Pivano “Aşk mektupları hafife alınarak yayımlanamaz” diyerek Pavese’nın yazdığı mektupları kendi kişisel arşivinde tutmayı tercih etti, bir anlamda bu mektupları sansürledi.
Pivano’nun İtalo Calvino ve Lorenzo Mondo’ya mektupları veremeyeceğine dair yazdığı mektup halen Einaudi yayınevinin arşivindeki belgeler arasında saklı. 1980’lerin ikinci yarısına kadar Einaudi’de yöneticilik yapan Ernesto Ferrero Pivano’nun Pavese’nin mektuplarını kendine saklaması yönünde aldığı kararı saygıyla karşıladığını anlattı. Ferrero.”Bu mektuplar o dönemde yayımlansaydı hiç şüphesiz Fernanda Pivano’yu ünlü kılacaktı, ama o aşkına ihanet ederek, birkaç gazetenin yapacağı habere konu olmayı tercih etmedi” yorumunda bulundu.
Cesare Pavese’nin Pivano için kaleme aldığı aşk mektupları böylece Fernanda’nin kişisel arşivinde saklı kaldı. 1997’de Pivano’nun arşivi Benetton Vakfı’na devredildi.
Öte yandan Einaudi yayınevinin arşivinde ve Pavese antolojisinde yazarın Pivano’ya yaptığı aşk tekliflerine yönelik yazdığı herhangi bir belgeye rastlanmadı.
Önümüzdeki günlerde Fernanda Pivano’nun avukatları yazarın ölümünün ardından Pavese’nin kendisine yazdığı aşk mektuplarının yayımlanması konusunda bir not bırakıp bırakmadığını açıklayacak. Pivano’nun mektupların yayımlanmasına onay vermeme olasılığı karşısında edebiyat dünyası Pivano’nun neredeyse 70 yıl bir sır olarak sakladığı bu aşk öyküsünün iki kahramanı arasındaki çok özle yazışmaları okurlarla paylaşabilmek için bir çözüm arayacak.
Pavese’nın aşık olduğu: Fernanda Pivano
18 Temmuz 1917’de Cenova’da dünyaya geldi. II. Dünya savaşı sırasında Edebiyat Fakültesi’nden Melville’ın ‘Moby Dick’ yapıtı üzerine yazdığı bir tezle mezun oldu. Çeviri uğraşına Edgar Lee >Masters’in Spoon Rover antolojisi ile başladı.
Mimar ve tasrımcı Ettore Sottsass ile evlendi. 1948’de tanıştığı Ernest Hemingway’le arkadaş oldu. Hemigway’ın ‘Silahlara Veda’sını 1949’da Mondadori için çevirdi.
1956’da ABD’ye yaptığı ilk seyahatten dönüşünde Amerikan edebiyatının usta yazarlarının kitaplarını İtalyancaya kazandırdı. Beat generation yazarları olarak tanınan Gregory Corso. Lawrence Ferlinghetti. William Broughs’u İtalyan okurları Pivano’nun çevirileriyle tanıdı. Allan Ginsberg ve Bob Dylan’in yapıtlarının da çevirmeniydi.Hemingway, Francis Scott Fitzgerald, Dorothy Parker ve William Faulkner’in anılarını biraraya getirdi. Charles Bukowski ile söylesi yaptı.
Yaşamının son yıllarında Amerikan edebiyatının yeni yetenekleri Bret Easton Ellis, Chuck Palühniuk. David Foster Walleçe’in keşfinde rol oynadı.
FOTOĞRAFLAR
Çevirmen, gazetesi ve yazar Fernanda Pivano gençlik yıllarında.
Cenova doğumlu Fernanda Pivanoì’nun yaşam yolculuğu Milano’da bir klinikte noktalandı.
Pivano’nun son dönem fotoğraflarından biri
Cesare Pavese
