Türk devrim siirinin temellerini atmis Türk sairi , senaryo ve dram yazari , sarki sözü yazari , ve nice marifetleri olan mavi gözlü dev insan , basucuna bir çinar agaci isteyen , bir ceviz agaci Nazim Hikmet RAN , üç kez Sovyetler Birligi ‘ ne gitti ve sonuncu gidisinde de orada kaldi , ömrünün onalti yilini orada geçirmis oldu ve ebedi istirahatgahi da orada , Moskova ‘ da Nove Deviçye Mezarligi ‘ ndadir . 3 Haziran 1963 yilinda bu hayata veda etdi .
” Tepeden tirnaga sevda ” olan sair , kol saatinin kayisina tirnagiyla esi ”Piraye ” adini kazidi …ve Münevver ‘ e olan aski basladiktan sonra , Bursa Hapisanesi ‘nden Rasih Güran ‘ la elden gönderdigi ” Allahaismarladik ” Mektubunda imzasindan önce ki son cümle suydu Piraye için , ” Ellerinden öperim ”
Münevver için yazdigi siirinde , ” sende , ben , imkansizligi seviyorum . ” diyordu …
Nazim Hikmet ‘ in bilinen ve bilinmeyen asklari , evlilige giden yahut zaman degirmeninde ögütülüp giden asklari oluyordu . Nazim Hikmet , dördüncü ve son esi Vera ‘ ya dört kez yazilmis tek bir satirdan olusan su hissini yazmisti . ” Durmadan seni düsünüyorum ”.
Ve bu hayattaki en son siirini yine Vera ‘ ya yazdi . ” Gelsene dedi bana / Kalsana dedi bana / Gülsene dedi bana / Ölsene dedi bana / Geldim / Kaldim / Güldüm / Öldüm . ”
Siirin ve sairlerin hudutlari hiç olmamistir bu hayatta ..Askin da öyle …Barisin da …Bilimin de … Özgürlügün de …
Uluslararsi Baris Konseyinin iki üyesi olan Nazim Hikmet RAN ile Dimitri SOSTAKOVIÇ ,Uluslararasi Baris Ödülünü de kazanmislardir . Stockholm ‘ de bir hafta boyunca Nazim Hikmet ‘ e idari islerde ve lisanda yardimci olan kisinin kim oldugunu , Nazim Hikmet vedalasip tesekkür ettikten sonra, telefon numarasini verdiginde , kendisine uzatilan kartvizitteki ismi okudugunda anliyordu , kartvizitte ” Besteci Dimitri SOSTAKOVIÇ ” yaziyordu …
Türk Edebiyat Vakfinca 1980 de verilen Beratla , Sultan – üs Suara ( Sairlerin Sultani ) , Necip Fazil KISAKÜREK , Nazim Hikmet RAN ‘ i ,hapishanede ziyaret etmis ve demistir ki , ” Ey Nazim Hikmet , seninle ayni siyasi fikri paylasmamakla birlikte , sana görülen bu reva – i Hak degildir .” ve iade – i ziyaret yine hapishanede olmustur , bu kez Nazim Hikmet RAN , ayni cümleyi , yasdasi , Ülkedasi saire söylemistir … Esasinda sairler arasinda da hudutlar yoktur …birbirlerini hep etkiler ,hep takip ederler…
Edebiyat dünyasi , fikir hayati onlari hep karsi karsiya anarlar ya , istiyorum ki , bu yazimda iki sairimizin , çok sevdigim siirlerinden birer tanesini sizlerle paylasayim …
BEKLENEN
Ne hasta bekler sabahi / Ne taze ölüyü mezar / Ne de seytan , bir günahi . / Seni bekledigim kadar .
Geçti , istemem gelmeni , Yoklugunda buldum seni , / Birak vehmimde gölgeni , / Gelme , artik neye yarar ? ( N. F. KISAKÜREK )
NINNI
Ruhum / Gözlerini yumusacik yum / Ve gömülür gibi suya / Çiplak ve beyaz giriver uykuya / Rüyalarin en güzeli bekliyor seni ninni …
Ruhum / Gözlerini yumusacik yum , / Kucagimdaymisin gibi birak kendini ninni …/ Uykunda unutma beni ninni …/ Gözlerini yumusacik yum , yesil ela gözlerini / Ninni ruhum ninni… ( N .H. RAN —1949 )
Siirler sairleri hatirlatiyor , sairler siirleri ve onlarin halklarini …halkin gerçeklerini , hayallerini , mezara kadar süren ümitlerini ve minicik bir umudun en olmaz anda bile , en zor sartlarda bile , hudutsuzca ve hür olarak yasadigina tanik oluyoruz , çünkü esasinda bunu hepimiz yasiyoruz …belki bu yüzden , yasamadan hiç bir seyi anlayamayisimiz …
Ozan Ruhi SU 1940 yilinda NINNI isimli bir siir yazmistir . Nazim Hikmet ‘ i seven , O’ na siir yazip adayan ve O ‘ nun siirlerini ezgileyen zarif bir dev adamdir, Ruhi SU . Yüregindeki son nefesini Istanbul ‘ da vermistir, ” Hasan Dagi , insan olmakti suçumuz , insan olmak ” diye , bas – bariton sesiyle söyledigi türküler sonsuza dek yankilanacaktir …
NINNI
Senin ki bende kilitli / Benim ki sende kilitli / Anahtarlarini atalim suya
Ister bir altin inek içsin / Ister sehirlerden geçsin su / Kilitler varinca uykuya
Yaz gelsin çözsün / Kis gelsin sarsin / Rüzgar geçen günleri koparsin / Bir de takvim asalim kapiya .
Siirler sarkilari hatirlatiyor hep … siirler , sairler , sarkilar , sanki bir sinema filminde hayat bulup , sonsuza uzaniyorlar …Türkiyeli Rock Ozani Cem KARACA , Nazim Hikmet RAN siirlerinin içinde varolan müzigi ortaya çikartma gayreti içinde oldugunu dile getiren , söyleyen , bu yüzden hakkinda uzun seneler hapis cezasi istenen , ” Nazim ‘ in mezari ülkesine gelmelidir ” söylemleri yüzünden de sorgulanan , yargilanan bir ozandir . Nazim Hikmet Kültür ve Sanat Vaki kurucu üyelerinden olan Cem KARACA ‘nin kahir dolu yüregi, son kez Istanbul ‘ da atti ve cesur yürek sustu . Ruhi SU ve Ilham GENCER ‘ i müzik hayatindaki hocalari olarak kabul eden ve hep elestiri oklarina hedef olan rock ozani , Nazim Hikmet RAN için su siiri yazmistir …
NAZIM HIKMET IÇIN
Orda bir mezar var uzakta / O mezar da bir can yatar / Hasretten kefen bürünmüs / Misralardan bir can yatar
Orda bir mezar var uzakta / Gözleri maviymis derler / Kalemi kanina banmis / Öyle yazmis bir can yatar
Ah olaydik olaydik / Dalli budakli olaydik / Basucunda istedigin / O agaç biz olaydik
Sanat uzun , upuzun , ince , ipince siirsel, ilahi bir yoldur , bu yüzden sanat yapan sanatçilar sonsuzda yasar , dogumlari ölümü sorgular , hayatlari cesurca sürer ,ölümleri doguma benzer…, Hangi hudut çizebilir yüzlerini , hangi siyaset silebilir hayallerini … hep daha iyiye , daha güzele , hep insana yakisana dogru , dörtnala kosarken onlar ,hangi fikir durdurabilir onlari …Bu ölümlü ölüm tarihinde , ben de kendimce sevgimi saygimi sunuyorum , insanligin önünde egilerek , Nazim Hikmet RAN iyi ki dogdu diyorum, ve gurbette yatan tüm sanatçilara , dil , din , irk ,hudut ayirmaksizin ,Chopen ‘ den ,Yilmaz Güney ‘ e , Ahmet KAYA ‘ ya , Nazim Hikmet RAN ‘ a , yeryüzünün en güzel çiçeklerini ve yildizlarini gönderiyorum yanlarina … biz gidemesek de bari hayallerimiz gitsin yanlarina …esasinda hiç kimse hiç yalniz degil …
