Dalay Lama’nın Obama’yı ziyareti Çin’i kızdırdı

Pekin yönetimi daha önce de, ‘ayrılıkçı’ olarak niteledikleri Dalay Lama’nın Başkan Barack Obama’yla görüşmesinden ‘büyük bir hoşnutsuzluk duyduğunu ve bu görüşmeye kesinlikle karşı olduğunu’ bildirmişti.

Yapılan açıklamada, ABD’nin ortaya çıkan olumsuz etkileri silmek için etkili adımlar atmasının gerekeceği kaydedildi.

Washington, Dalay Lama ile yapılan toplantıyı siyasî olmaktan çok, özel bir nitelik taşıdığını vurgulamak için düşük düzeyde tutmuştu.

Buna rağmen, Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Cui Tiankai, ABD’nin Pekin büyükelçisi Jon Hutsman’ı çağırarak kendisine Çin’in tepkisini iletti.

Çin Dışişleri Bakanlığının yayımladığı bildiride, “ABD’nin bu davranışı, Çin’in iç siyasetine ciddi bir müdahale niteliği taşımakta ve Çin halkının ulusal duygularını derin şekilde incitmektedir.” denildi.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ma Zhaoxu, Başkan Obama-Dalay Lama görüşmesiyle, “Tibet’in Çin’n bir parçası olduğunu kabul etmiş ve Tibet’in bağımsızlığını desteklemediğini defalarca tekrarlamış olan Amerikan yönetiminin, bu sözlerini çiğnemiş olduğunu” bildirdi.

BBC’nin Pekin muhabiri Quentin Sommerville, Çin’in yaklaşık 20 yıldır yapıla gelen bu tür toplantılara her zaman olumsuz tepki gösterdiğine işaret ederek, ancak bu kez, hoşnutsuzluğunu çok daha sert ifadelerle dile getirdiğini belirtiyor.

ABD Başkanı Barack Obama’nın, Çin’in itirazlarına rağmen Dalay Lama ile Beyaz Saray’da bir araya gelmesi, Tayvan’a Amerikan silahları satışı nedeniyle ve Çin’in sanal casusluk yaptığı iddialarıyla, son dönemde ilişkilerde gözlenen gerginleşmenin yeni bir halkası oluyor.

Beyaz Saray’da, diplomatik temasların gerçekleştiği Oval Ofis yerine, Harita Odası’nda kabul edilen Nobel barış ödülü sahibi Dalay Lama, Başkan Obama ile görüşmekten onur duyduğunu söyledi.

Dalay Lama, başkanla barışın ve dinler arası ahengin tesisi konularını konuştuklarını kaydetti.

Başkan Obama’nın da, Tibetlilerin haklarına güçlü bir destek verdiği kaydedildi. Obama, Dalay Lama’nın şiddete karşı çıkan tutumunu ve Çin hükümetiyle diyalog kurma girişimlerini de övdü.

Tibetliler memnun

Dalay Lama’nın sözcüsü Beyaz Saray’daki toplantıdan önce, ABD Başkanı ile görüşmenin gerçekleşiyor olmasının bile tek başına büyük önem taşıdığını söylemişti.

Tibet’in dini lideri, Çin’in itirazlarına rağmen, 1991’de George Bush ile başlayarak günümüze kadar bütün Amerikan başkanlarıyla görüştü.

Ancak bunlar genellikle başkanların özel konutlarında yapıldı ya da resmi programa alınmadı. Pek çok kez görüşmelerin fotoğrafları bile basına verilmedi.

Bu geleneği bozan, 2007 yılında Dalay Lama ile kameralar önüne çıkan ve kendisine Kongre madalyasını sunan George W. Bush oldu.

Dalay Lama, geçen Ekim ayında da Washington’u ziyaret etmiş, o sırada Çin ziyaretine hazırlanan Barack Obama, Tibetli liderle görüşmekten kaçınmıştı.

Yetkililer, bu son ziyaret ardından Çin’in, tepki amacıyla, Cumhurbaşkanı Hu Jintao’nun Nisan ayındaki programında değişikliğin gündeme gelebileceğinden söz ediyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, 2008’in sonlarında, Avrupa Birliği dönem başkanıyken Dalay Lama ile görüşme planlarını iptal etmeye yanaşmayınca, Çin, AB ile yapılacak bir zirveyi iptal etmiş, ülkede Fransız mallarının boykot edilmesi çağrıları dile getirilmişti.

1959’da başarısız bir isyan girişimi sonrası Tibet’ten ayrılan Dalay Lama, Tibetliler için daha fazla kültürel haklar istiyor.

Mevcut gerginliğe rağmen, son sekiz yılda Çinli yetkililerle, Hindistan’da sürgünde yaşayan Dalay Lama’nın temsilcileri arasında dokuz kez görüşme yapıldı. Bunların beş gün süren sonuncu turu, geçen ay gerçekleşti. (BBC)

Pekin, görüşmelerde ilerleme sağlanamadığını belirtiyor. Bazı Tibetli eylemciler ise, Çin’in zamana oynadığını ve ayak sürüdüğünü savunuyor.

1234670cookie-checkDalay Lama’nın Obama’yı ziyareti Çin’i kızdırdı

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.