FARUK ESKİOĞLU – Denizlerin yoldaşı Mustafa Yalçıner, “Türkiye’de Denizlerin başını çektiği 68 kuşağı, dünyadaki 68 gençlik hareketinden farklı olarak Marksizm ve Leninizmi işaret eden halk hareketi olmasıdır” dedi.
Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan, idam edilişlerinin 46’ncı yıl dönümünde Türkiye’de ve yurtdışında anıldı. Denizler için Londra’da da DAY MER tarafından geniş çaplı bir anma düzenlendi.
DAY MER’de pazar günü saat 15’te düzenlenen anmaya 200’e yakın katılım oldu. Denizler ve devrimde düşenler anısına bir dakikalık saygı duruşundan sonra DAY MER’li çocukların “Yıldızlar korosu”, DAY MER Şiir Grubu. Canan Sağar ve arkadaşları ile MusicAvesta grubu sahne aldı.
68 kuşağından, Denizlerin yoldaşı Mustafa Yalçıner ile tarih profesörü Simon Renton dünyadaki 68 kuşağı ve dünya siyasetine etkileri hakkında birer konuşma yaptılar.
YALÇINER: YOLUMUZ DENİZLERİN İŞARET ETTİĞİ MARKSİZM VE LENİZMDİR…
68 kuşağından Yalçıner, gençlik korosu Yıldızlar’ı “umut verici” bulduğunu belirterek başladığı konuşmasında, “Tarihi Denizler yazmadı ama tarih Denizler’i yazıyor. Türkiye’deki koşullar Denizler’i yaratacaktı” dedi.
Dünya genelinde emperyalizmin saldırısına karşı 68 kuşağının müzikten edebiyata bir mücadele yükselttiğini belirterek “O dönemde ABD’de boksör Muhammet Ali’nin emperyalizmin askeri olarak askere gitmeyi reddetmesi bile sıradan bir hareket değildi” diye konuştu.
Avrupa ülkelerindeki 68 eylemlerinin işçi hareketi yani sınıf mücadelesi yerine gençlik hareketinin ötesine geçemediğini belirten Yalçıner, dünyadaki 68 hareketini örneklerle anlattı. Yalçıner, Türkiye’de başta Deniz olmak üzere 68 hareketini Avrupa’dan farklı olarak bir halk hareketi olarak yükseldiğini öne sürerek, köylü ve işçileri örgütleyerek sınıf hareketini yükseltmeye çalıştıklarını örneklerle anlattı.
TÜRKİYE’DEKİ 68 KUŞAĞININ FARKI
“Başka ülkelerin tersine Denizlerin gençlikten sol harekete dönüşmüş, işçi ve köylü hareketiyle birleşmiş, halkın taleplerini öne çıkaran, emperyalizme karşı mücadele eden bir tutum almıştır” diyen Yalçıner, “Emperyalizm ve Türkiye’deki gerici egemenlik, burjuva diktatörlüğünün devrilmesi için de mücadele eden Denizler, emperyalizmin işbirlikçileriyle de mücadele etmişler ve bu nedenle de ‘sol’ geçinen Perinçek Aydınlık hareketiyle yan yana gelmemişlerdir” diye konuştu.
Yalçıner, o dönemde çok okuyup yazılmamasına karşın sözcük olarak proletarya diktatörlüğünün savunulduğunu belirterek kendisinin de en ön saflarda bulunduğu Türkiye’deki 68 kuşağını şöyle anlattı:
“Sovyet revizyonizmine de karşıydık. Denizlerin son sözü ‘Yaşasın tam bağımsız Türkiye! Yaşasın Marksizm Leninizmin yüce ideolojisi! Yaşasın Türk ve Kürt halklarının bağımsızlık mücadelesi! Kahrolsun emperyalizm! Yaşasın işçiler, köylüler!’dir. En önemlisi bence ‘Yaşasın Marksizm Leninizm’in yüce ideolojisi!’dir. Bundan sonra yürünmesi gereken yolu göstermişler işaret fişeği atmışlardır. Bu yolun taşları döşenmeye çalışıldı. Hareketin başlangıcı Denizlerin örgütü THKO militanları aşağı tabakadan gelmiş ve sosyalizme yakın insanlardı. ‘Devrim kitlelerin eseridir’ noktasına da gelinmiştir. Denizler yola ilk başladığındaki noktadan bir dönem uzaklaşılması gençlik hatası olarak değerlendirilmeli. Bu çelişkilerin giderilmesi de Deniz’in işaretiyle olmuştur. Deniz’in işaret ettiği 200 yıl önce 5 Mayıs’ta Almanya’da doğan Karl Marks’ın ideolojisidir. Marks’ın iki önemli bulgusundan biri tarihi kişiler değil savaşan sınıfların çatışmasının yaptığını belirtmesidir. Haliyle bu çatışmanın içinden Denizler, Leninler ve Stalinler de çıkacaktır. Marks’ın ikinci buluşu kapitalizmin yıkılmaya mahkûm olduğunu söyleyerek artı değeri bulmasıdır. İşçinin emeğini sömüren olduğu süreçte kapitalizm çürümeye mahkumdur. Marks ‘Böyle bir sermaye, işçi sınıfını devrimleştirir’ demiştir. Denizlerin işaret ettiği Marks’ın yerine yeni bir düşünce sistemi ortaya çıkamamıştır. Bize düşen de Marks’a gereken saygıyı göstererek, onun önünde eğilmek ve yolunda yürümektir. Deniz’in işaret ettiği partimize sıkı sıkı sarılmaya, işçi sınıfının zaferi için elimizden geleni ardımıza koymamaya çalışmaktır…”
TARİHÇİ RENTON: 68 KUŞAĞI SİYASETİ ETKİLEDİ
Tarihçi Simon Renton 68 kuşağının öğrenci hareketi ve farklı taleplerle ortaya çıkmasına karşın sınıf hareketini tetiklemeyi başardığını belirterek, “Hükümetleri sosyal reformlara zorlamış ve kitle hareketi olarak ‘birlikten güç’ doğacağını kanıtlamıştır” dedi.
İngiltere’de 1971’de muhafazakâr hükümetin anti-sendika yasasına karşı 1972’de hak arayan liman işçileri grevinde 68 kuşağının etsini vurgulayan Renton, “İşçileri tutuklamaya kadar giden baskılara karşı toplu sendikal direnişte dönemin Muhafazakâr Hükümeti ‘Bu ‘ülkeyi yöneten kim’ sorusuyla gittiği erken seçimde, halk ‘siz değilsiniz’ yanıtıyla İşçi Partisi’nin iktidara gelmesini sağladı” diye konuştu.
Renton, ülkedeki siyasi gelişimde 68 kuşağının damga vurduğu belirterek, DAY MER’e de böyle anlamlı bir toplantı düzenlediği için teşekkür etti.
