Strutt of Belfer…
Bütün aile çalışkandı. Buluş yapabilmek için durmadan çalıştılar. Ne kadar önemlidir, kimin için önemlidir bilemem ama; zenginliğe ve asalete, yaptıkları buluşlarla, ticari ahlakla kavuştular.
Onlar bu yolda ilerlerken insanların yoksulluk dönemlerinde yaptıkları iyilikleri unutmadılar. Zamanı geldiğinde yapılanların karşılığını ödemek istediler. Parayı, şöhreti desteklerle bulan her başarılı insanın yapması gerektiği gibi hayır işlerine zaman ayırdılar. Bu özelliklerini bütün kuşaklara taşıdılar.
Jedediah’in babası çiftçiydi. Ailesi çocuğa iyi bir eğitim verme imkanı bulamamıştı. Her çiftçi ailesinde olduğu gibi kırda bayırda aileye yardım ediyordu. Büyüdükçe çiftçilikte kullanılan makinelere ilgisi arttı. Makinelerle uğraşacak fırsatı amcasının ölümüyle yakaladı. Jedediah’taki üstün yeteneği bilen amcası, çocuğa küçük de olsa bir çiftliği miras olarak bırakmıştı.
İşte amcasından miras kalan, Normanton civarında, Blackwall’deki küçük çiftlik genç adamın ilerlemesini sağladı. Belki de böyle bir çiftlik sahibi olmasaydı, Derby çorapçısının kızı Miss Wollatt’la tanışıp, evlenemezdi. Strutt kayınbiraderinin yollu çorap üretmeye çalıştığını ve bunu başaramadığını öğrendiğinde nedenlerin araştırmaya başladı. Başardı. Yollu dokumayı elde etti. Patentini alıp Derby’e gitti. Büyük para sahibi oldu. Size daha önce yaşam öyküsünden söz ettiğim Arkwright’la ortak olmayı başardı. Jedediah’ın asıl çalışmaları Belfer civarinda, Milford’da oldu. Orada çok büyük pamuk fabrikaları kurdu.
Strutt of Belfer ailelerinin asaleti yollu dokuma makinesinin icadından gelir. Ticari yaşamdaki başarıları onları asiller sınıfına taşıdı. 1758 yılında aldıkları bu asalet ilk Jedediah tarafından sağlandı. Kazanılan servet asaletle beraber babalardan oğullara artarak taşındı.
Struff ailesinden başkaları da icatlar yaptılar. William Struff için kendi kendine hareket eden iplik eğirme makinesi yaptığı söylenir, ama ne yazık ki geliştiremedi. Yine aileden William Struff oğlu Edward arabalarda kullanılan yayın prensibini geliştirdi. Bir el arabasını, iki de at arabasını bu prensibe göre yaptı. Durmadan çalışan aile hayır işlerine de zaman ayırdı. Joseph Strutt: ‘Hayatım boyunca güneş benim üzerimde parlamıştır…’ diyerek, Derby’deki Arboretum parkını millete bağışladı.
YAZARIN DİĞER ÇALIŞMALARI İÇİN: www.filiztosyali.com
