Hazırlayan: Eyüp Togan / Açık Gazete İngiltere
Dünya Sosyal Forumu, beşinci buluşmasında doğum yerine, Brezilya’daki Porto Alegre’ye geri döndü. 26-31 Ocak arasında yaklaşık 120 bin kişinin katılımıyla gerçekleşen buluşmada, 2 bin 500’e yakın etkinlikle başdöndürücü yoğunlukta bir takvim var.
Dünya Sosyal Forumu’nun temel amacı, eşitlikçi, adil, haklarında karar verilenlerin kendileri hakkındaki kararlara katıldığı bir dünya kurmak… Ancak bu yılki forumun, geçen yıllara göre daha sonuç odaklı, tabandan daha çok beslenen bir buluşma olması bekleniyor.
Brezilya Organizasyon Komitesi, 2 bin 500 civarındaki etkinliği, geçen yılki danışma sürecinin sonunda belirlenen 11 ana başlık altında toplamayı başardı. Her bir temanın, Forum bölgesinde kendine ayrılmış bir alanı bulunuyor. En kalabalık tema ise 500 etkinlikle insan hakları…
Her günün ilk iki saati, her bir temanın kendi meclis toplantılarına ayrılacak. Bu çalışmalarda, katılımcılar Forum sonrasında gerçekleştirilecek kampanyalar için görüş birliğine varmaya çalışacaklar. Bu tartışmalardan doğacak sonuçlar duyurulacak.
Forum’la birlikte başlaması planlanan kampanyalardan biri Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva’nın da katıldığı, “Yoksulluğa Karşı Eyleme Küresel Çağrı”. Dünya çapında 100’ü aşkın sivil toplum kuruluşunun örgütlediği bu kampanya, dünya liderlerini sözlerini tutmaya ve yoksullukla savaş için sağlam, somut politikaları hayata geçirmeye zorlamak niyeti taşıyor. Küresel Çağrı’ya katılanlar, Forum süresince, Temmuz ayında İskoçya’da düzenlenecek G8 zirvesi sırasında ve Birleşmiş Milletler’in (BM) Milenyum Gelişme Hedefleri’ni (MDG) kabulünün beşinci yıldönümü olan Eylülde gerçekleştirecekleri gösterileri şimdiden örgütlemeyi planlıyorlar.
KARNAVAL GİBİ
Forumun dünkü (28 Ocak) programı çerçevesinde, Filistin davasına destek vermek için bir grup yürüyüş yaptı. Brezilya ve Filistinli Arapların düzenlediği yürüyüşe Filistin Demokratik İşçi Partisinin yanısıra Filistin Kadın İşçileri Geliştirme ve Filistin Tıp Komitesi de destek verdi. Dün saat yerel saat ile 5’de başlayan yürüyüş çeşitli uluslararası kuruluşlar tarafından da desteklendi.
Dünya Sosyal Forumunun bugünkü programında ise 500’e yakın etkinlik yer alıyor. Konferanslar, paneller ve yuvarlak masa toplantıları yapılıyor. Forumun ana teması ‘Güç Değişimine Gitmeden Alternatif Bir Dünya Nasıl Kurulabilir?’ olarak benimsendi. Tarım, kadın ve feminizm, insan trafiği, uluslararası etik, ortak medya, dinsel çoğulculuk ve çevre koruması gibi alanlarda ortak bir gündem üzerinde çözüm arayışına gidecek. Günboyu sürecek etkinlikler arasında başta müzik olmak üzere karnavalı andıran pekçok aktivite yer alıyor. Reggae, hip-hop, rock gibi konserler de forumu karnavala dönüştüren etkinlikler listesinde göze çarpıyor.
Dünya Sosyal Forumu’nun temel amacı, eşitlikçi, adil, haklarında karar verilenlerin kendileri hakkındaki kararlara katıldığı bir dünyanın peşine düşmek. Ancak bu yılki forumun, geçen yıllara göre daha sonuç odaklı, tabandan daha çok beslenen bir buluşma olması bekleniyor.
Sosyalist hareket Luiz Inácio Lula hükümetinin ikinci yılında da işçi sınıfına verdiği sözleri tutamadığını ve de 2001 yılının son aylarında derin bir ekonomik kriz yaşayan Arjantin’de President Néstor Kirchner’in ülkeyi yeniden uluslararası kompredorların kucağına attıkları gerekçesiyle tavır almaya çağrısı yaptı.
DAVOS, SÖYLEMLERİMİZİ ÇALIYOR
Brezilya Devlet Başkanı Lula ise ülkesinde düzenlenen ve ağırlığını İnsan Hakları ve Yoksulluğun oluşturduğu üçüncü dünya gündemini bir kenara koyup, Davos’ta yapılan Dünya Ekonomik Zirvesine katılacak ve Dünya Sosyal Forum’un taleplerini dünya liderlerinin dikkatine sunacak. Davos’ta zengin ülke liderleri ve işadamları, Davos’tan eşitlik ve başta Afrika’nın borçlarının silinmesi olmak üzere dünyanın yoksulluk ve insan hakları sorununa dikkat çekerek, bir bakıma Dünya Sosyal Forum’un söylemlerini kullanması dikkati çekti.
Brezilya’nın en büyük sendikası CUT’nin genel sekreteri Joao Felicio, akademik tartışmalara sıkışıp kalmak yerine, “üçlü, dörtlü ortaklıklarla çalışarak” katılımcıları harekete geçirmeyi öneriyor.
RENKLERİN RİTİMSEL BİRLİĞİ
Öte yandan, Feminist Çalışmalar ve Danışma Merkezi’nin (CFEMEA) yöneticilerinden Guacira de Oliveira da “Dünya Sosyal Forumu’nun zenginliğinin çeşitliliğinde yattığını” söylüyor:
“Sunulan binlerce çözüm önerisinden bazıları örgütleri bir araya getirebilirse, ne ala. Ancak bu denli katılım almayan önerilerin de sunulması iyidir; çünkü bu denli dikkat çekici olmayan konuların da unutulmaması gerekir.”
Porto Alegre’deki beşinci buluşmanın etkinlik programı, aralarındaki eşgüdümü artırmanın yollarını arayan yüzlerce örgütün ortak çabasının bir sonucu. Örneğin su sorunu, daha önce birbirinden ayrı 100’den fazla etkinlikte tartışılmış, gündeme getirilmiş durumda. Ancak bu kez, organizatörler etkinlikleri birleştirmeyi başarıyor. Böylece benzer amaçlara ve kaygılara sahip olan grupların ve şebekelerin arasında bir bağ oluşması mümkün hale geliyor.
Geçen yılki görüşmelerin sonucunda, bu yılın programı çok daha katılımcı bir sürecin sonucunda, “tabandan gelerek” belirleniyor. Bu yıl, programa dahil edilen etkinliklerin tümü katılımcılar tarafından önerildi. Daha önce temaları ve konuk konuşmaları belirleyen organizatörlerse, bu yılki programın belirlenmesinde rol oynamadı.
Forumlarla ilgili yeni tarihli bir araştırmaysa, başka bir sorunu ortaya çıkardı: Şimdiye dek, katılımcılarının büyük çoğunluğunun eğitim düzeyi yüksek seçkinleri temsil etmiş olması.
Bu nedenle, bu yılki forumun yeri de değiştirildi. Kimilerinin “seçkinci” olarak nitelediği Porto Alegre Katolik Üniversitesi yerine, Guaiba Nehri kıyılarındaki bir parka taşındı. Buraya, çoğunlukla geri kazanılmış ya da doğal malzemelerden yapılan 295 çadır ve 205 toplantı salonu kuruldu.
KÜRESELLEŞTİRMEYE KARŞI EVRENSELLİK
Forum’un toplamda 5 milyon dolara yakın bir bütçesi var. Bu bütçenin dayanışma ekonomisinin yararına kullanılması, tasarruf da sağlıyor. Forum için yararlanılacak ürünlerin ve hizmetlerin satın alındığı kaynaklarsa, kooperatifler, birlikler ya da kendi kendini yöneten kuruluşlardan alınıyor. Bir başka uygulama da, Forum’a özel bir para biriminin, adını yerli kültüründen alan “txai”nin etkinlikler boyunca kullanılacak olması.
Tasarruf edilen parayla bir Dayanışma Fonu oluşturulmuş: Bu fon, yoksul ya da coğrafi olarak uzak bölgelerden gelen katılımcıların ulaşım ve diğer masraflarını karşılamakta kullanılıyor. Forum’a katılan organizasyonların da kendi Dayanışma Fonlarını oluşturması teşvik ediliyor. Böylece, genellikle ev sahibi ülkenin yurttaşlarının çoğunlukta olduğu katılımcı dağılımının uluslararası niteliğinin artması amaçlanıyor.
Organizatörler, bu uygulamaların, bir tür önceliklerin yer değiştirmesi olduğunu, taban katılımının çokluğunun ünlü kişilerin katılımından daha önemli olduğunu vurguladığını söylüyor.
FORMUN RUHU
Dünya Sosyal Forumu, forumun kendi tanımıyla “Neo-liberalizme, sermaye veya her türlü emperyalizmin egemenliği altındaki bir dünyaya karşı çıkan; öte yandan kişi olarak insanı merkeze alan küresel bir toplumu gerçekleştirmeye yönelik sivil toplum gruplarının ve hareketlerinin düşüncelerinin peşine düşmek, düşüncelerini demokratik bir biçimde tartışmak, önerilerini formüle etmek, deneyimlerini birbirleriyle özgürce paylaşmak ve etkili eylemler için iletişim ağları oluşturmak için bir araya geldikleri, açık bir buluşma mekanı.”
2007’de Forum’un Afrika’da düzenleneceği kesin. Ancak ev sahibi ülkenin seçiminde zorluklar yaşanması bekleniyor. 2006 içinse, Brezilyalı organizatörler, farklı ülkelerde her biri ayrı bir temada olan eşzamanlı forumlar düzenleyerek Forum’un merkezsizlik derecesini iyice artırmayı öneriyorlar.
İLGİLİ HABERLER:
Medya, Davos’cu Blair’i topa tuttu,
Davos’ta küreselciler, Alegre’da bizimkiler…
