Endonezya basını ne kadar özgür?

Panele başkanlık eden BBC muhabiri Krişna liseyi Cakarta’da bitirdiğini ve 15 yıl öncesine kadar gazete ve dergilerde sansürlenmiş kara sayfalara sık rastlandığını oysa bugünlerde Endonezya’da basının eskiye oranla çok daha özgür olduğunu belirtti.

İngiliz Büyükelçisi ‘özgürlük sorumluluk ‘ister

Panele ev sahipliği yapan İngiliz Büyükelçisi Mark Caning bölgede Burma, Vietnam ve Zimbavye gibi ülkelerde çalıştığını, bunların arasında basının en özgür olduğu ülkenin Endonezya olduğunu gözlemlediğini söyledi. Ülkeye ilk olarak 1997’de geldiğini, basının nasıl sansürlendiğini gördüğünü ve Timor Leste’de gazetecilerin öldürüldüğünü hatırlattı. Daha sonra Suharto’nun 1998’de istifa ettiğini ve o günden bu güne ülkede en çok basının değiştiğini belirten Büyükelçi ‘ Şu anda geldiğiniz yer çok iyi ama daha da iyi olması sizin elinizde, Medya’da özgürlük önemli ama özgürlükler sorumluluk getirir, siz kendinizi düzenlemezseniz düzenleyen çıkar’ şeklinde konuştu . En doğru olanın Medya’nın kendini alanını düzenlemesi olduğunu ifade etti.

New York Times Muhabiri Ben Bland 6 yıldır Güneydoğu Asya’da çeşitli ülkelerde son 2 yıldır da Endonezya’da muhabirlik yaptığını , Endonezya’nın haber ve haber kaynağına ulaşmadaki kolaylık açısından cennet sayılacak bir ülke olduğunu vurguladı.
‘Buradaki en büyük sorun ise haberi asıl kaynağından almakla birlikte doğruluğundan hiç bir şekilde emin olmayışınızdır’ diye ekledi. Bakanlar ve İşadamları gibi önemli haber kaynaklarına çok kolay ulaşıldığını, hatta bir toplantı çıkışında tesadüfen karşılaşıldığında bile koruma duvarlarına çarpmadan kendileri ile sohbet edip soru yöneltilebildiğini, bunun dünyada az rastlanır bir ayrıcalık olduğunu belirtti.
‘Ne yazık ki bir Bakanın verdiği bilgi bile ertesi gün tamamen değişebilir, aynı Bakan tamamen farklı şeyler söyleyebilir. Bunu kasten mi yapıyorlar ya da gerçekten konuyu mu iyi bilmiyorlar bilmiyoruz ama gazeteciyi zor duruma düşüren bir durum. Gerçekten kime güveneceğimizi bilemiyoruz, çelişkiler yaşanıyor’ dedi. Halkın medyaya sempatisi olduğunu ve çok rahat konuştuğunu oysa Singapur ve Vietnam gibi ülkelerde insanların gazeteci ile konuşmaya korktuğunu da ekledi.

Endonezya’da Gazetecilerin Sorunları

AJI’den Yönetim Kurulu üyesi Eko Maryadi Endonezya’da gazetecilerin en büyük sorununun refah olduğunu dile getirdi.
Çok zor koşulllarda ve düşük ücretle, sigortasız çalışan çoğu genç muhabirin ilk fırsatta yeni bir iş bulup meslek değiştirmeye çalıştığını ifade etti.
‘Diğer sorun etik kuralları uymada eksiklik çünkü gazeteciler bunları gerçekten bilmiyor, bazı büyük gazete ve TV kanalları hariç çoğu Medya Kurumu gazetecileri herhangi bir mesleki ve etik konulu eğitime almıyor o yüzden bu konuda ki eksiklik giderilemiyor’ diye ekledi.

Maryadi ’ın belirttiği 3. sorun ise gazetecilere uygulanan şiddet . Bununla birlikte ülkede son 18 yılda 9 gazeteci öldürülmüş. Bunların bir kısmı yabancı gazeteci ,Timor Leste’de haber yaparken, bir kısmı da Endonezya’lı gazeteciler, rüşvet konusunda haber yapıp tarafları kızdırdıkları için katledilmişler.

Panelistler gazetecilerin son günlerde gündemde olan çocukların cinsel tacizi konusundaki haberlerde çok daha hassas davranması, hem haberlerle ilgili gereksiz detayların hem de mağdurların kimlik bilgilerinin saklı tutulması konusunda daha dikkatli davranılması gerektiği konusunda hem fikirdiler.

Medya’da tekelleşmenin son yıllarda yaygınlaştığı ancak bunun yalnızca Endonezya değil dünyanın sorunu olduğu gündeme getirildi.
Endonezya’da TV Kanalı olan politikacıların bu şekilde ellerinde büyük bir güç tuttuğunu, büyük şehirdeki insanların yalnızca TV kanallarına bağlı olmayıp sosyal medyayı da kullanabildiği için bilgiye çeşitli kaynaklardan ulaşabildiğini ancak, internet ve gazete imkanı olmayan adalarda yaşayan halk için bu tek taraflı bilgi ve haber akışının tehlike yarattığının altını çizildi.

Katledilen gazeteciler anıldı

Dünya Basın Özgürlüğü Günü ayrıca Endonezya’nın 15 şehrinde gazetecilerin yaptıkları yürüyüşlerle de kutlandı. Geçmiş yıllarda öldürülen gazetecilerin fotoğrafları taşındı. Özellikle 1996 yılında katledilen Fuad Muhammad Syafruddin kısa adıyla Udin adlı gazetecinin failerinin bulunamaması protesto edildi. Item Eko Maryadi Udin’in dosyasının 2014 yılında zaman aşımına uğrayacağını söyleyerek hükümeti bir an önce faillerin yakalanması için gereğini yapmaya çağırdı.

Ayrıca Basın Özgürüğü Günü kapsamında Yogyakarta şehrinde Udin anısına çekilen ‘The Years of Blur’’ adlı belgeselin gösterimi yapıldı. Polis soruşturmayı sürdürmek zorunda olduğu hatırlatıldı.

___________________

[email protected]
6 Mayıs 2014 Cakarta , Endonezya

1562820cookie-checkEndonezya basını ne kadar özgür?

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.