NSW Başbakanı Carr, Federal Hükümeti Gelibolu’daki gelişmelere müdahale etme çağrısı yaptı. Yeni Zelanda muhalefet partisi, Türk hükümetinin çalışmaları yakından izlemesini istedi.
Veteran Affairs Bakanı endişeli, ancak Türkiye’yi incitmemek için konuşmuyor. Çanakkale’deki sivil toplum örgütleri, yayınladıkları deklarasyonla yapılan çalışmaların tarih ve doğayı tahrip ettiğini açıkladı.
Queensland’da yayınlanan The Courier Mail Gazetesi’nde yer alan habere göre Federal Hükümet, İstanbul’daki ARUP adlı mühendislik şirketinden, Gelibolu’da Anzac Koyu’nda yapılan yol yenileme ve genişletme çalışmalarının, 25 Nisan’da düzenlenecek ve binlerce Avustralyalının katılacağı Anzac Günü anma törenleri sırasında güvenlik sorunu yaratıp yaratmayacağını araştırması için “acil rapor” hazırlamasını istedi.
Şirket, Anzac Koyu ve çevresindeki yollarda mühendislik çalışması yaparak, yolların güvenli olup olmadığını inceleyecek. Office of Australian War Graves’in geçen hafta hükümeti uyararak soruna dikkat çekmesi üzerine hükümetin harekete geçtiği kaydediliyor. Geçen yıl 20 binden fazla kişinin katıldığı Anzac Törenleri için bölgeye 800’den fazla otobüsün gitmesi bekleniyor.
ÜST DÜZEYDE KATILIM
Bu yıl törenlere katılacaklar arasında Federal Başbakan John Howard, Victoria Başbakanı Steve Bracks ve İngiltere Prensi Charles de bulunacak.
Veteran Affairs Bakanı De-Anne Kelly’nin, yolların 25 Nisan’da kullanılamaz halde olmasından endişe ettiği bildirildi. Bakanın en çok endişelendiği noktanın, kimi yerlerde yolcuların otobüslerden indirilip, otobüsün bozuk olan bölümü boş olarak geçtikten sonra biraz ilerde yolcuların otobüse tekrar bindirilerek yolculuğun devam etmesi olasılığı olduğu kaydediliyor.
Veteran Affairs Bakanlığından adını açıklamayan bir yetkili, “Burada sorun, Türkiye’nin egemenliğine saygı göstermek zorunda olmamız. Orası bizim ülkemiz değil. Office of War Graves, hükümeti daha önce uyarmaması büyük talihsizlik” dedi.
NSW Başbakanı Bob Carr, Gelibolu’da yol genişletme çalışmalarında Avustralya askerlerinin gömülü olduğu alanların tahrip edilmemesi için Federal Hükümet’in duruma müdahale etmesi gerektiğini söyledi. Carr, Yol genişletme çalışmasının bütün Avustralyalıları rahatsız ettiğini kaydetti. Carr, “Türkler, geçmişte bölgeye işişkin endişelerimize oldukça duyarlı yaklaştı. Bu kez de doğru şeyi yapacaklarından eminim” dedi.
Hafta sonunda Avustralya’da yayınlanan Fairfax Grubu Gazeteleri’nde, yol çalışması sırasında çıkarılan kumun tepeden aşağı bırakılması nedeniyle 800 metre genişliğinde, 500 metre uzunluğundaki çıkarma bölgesinde sahilde bir uçtan diğer uca yürümenin imkansız hale geldiği yer aldı.
Ayrıca, buldozerlerin yol genişletme çalışması için yaptığı kazı bölgesinde savaş sırasında gömülen askerlerin yattığına da inanılıyor. Gelibolu’da yaşayan Avustralyalı yazar ve tarihçi Bill Sellars, “Avustralya askerlerinden ilk günkü çarpışmalarda ölenlerin gömüldüğü yerler tatmamıyla kum altında kaldı. O kumu oradan geri toplamak da mümkün değil” dedi.
Anzac Koyu’na her gidişinde kemiklere rastladığını kaydeden yazar, “Zararı görünce göz yaşlarıma engel olamadım. Anzac Koyu’nu daha önce görenler bugün görse tanıyamaz” diye konuştu.
RSL Ulusal Başkanı General Bill Crews, “Öyle anlaşılıyor ki Türk yetkililer orada bir şeyler yapmak istiyor. Ama yaptıkları işi dikkatli yapmalılar” diye konuştu.
Office of War Graves’in Anzac Koyu’na ilişkin hazırladığı bir raporda, koyun erozyon nedeniyle kaybolma tehlikesi geçirdiği de yer aldı. Raporda, Koyun çevreden izole bir kumsal olduğu ve kumun denize taşınmasını engelleyecek bir duvar olmadığı kaydedildi.
YENİ ZELANDA DA HASSAS
Yeni Zelanda muhalefet partisi, Gelibolu-Anzak Koyu’nda devam eden yol çalışmalarının, bölgedeki tarihi dokuyu zedelebileceğini belirterek, Türk hükümetinden, çalışmaların yakından izlenmesini istedi.
Yeni Zelanda muhalefet partisi New Zealand First, Gelibolu’daki Anzak Koyu’nda süren yol yapımı çalışmalarının, bölgedeki tarihi alanı enkaza çevirebileceği, Türk hükümetinin bu çalışmaları yakından izlemesi gerektiği uyarısında bulundu.
Parti sözcülerinden Bill Gudgeon, açıklamasında, Anzak Koyu’ndaki yolun, koya doğru genişletilmekte olduğunu ve tepenin yamacından alınan toprakların, koya yığıldığını kaydetti. Bölgenin son fotoğraflarında, çalışma yapılan alanların tanınmaz hale geldiğini ifade eden Gudgeon, Anzak Koyu’nun tarihi ve kutsal bir yer olduğunu, korunması için de her türlü çabanın gösterilmesi gerektiğini vurguladı.
Gudgeon, Türk hükümetini, yol yapım çalışmalarının bölgeye verdiği zararı izlemeye ve bu Ulusal Park alınının daha fazla zarar görmesini engellemeye çağırdı.
Yeni Zelanda Başbakanı Helen Clark, Dışişleri Bakanlığı’nda konuya ilişkin ayrıntılı bilgi istedi.
Önceki hafta da Avustralya’da yayınlanan bazı gazetelerde, Anzak Koyu’ndaki yol çalışmalarının kaygıyla izlendiği haberleri yayınlanmıştı. Haberlerde, Ankara’daki Avustralya Büyükelçiliği yetkililerinin çalışmaları görmek amacıyla bölgeye gittiği de kaydedilmişti. Yapılan itirazlar üzerine yol yapım çalışmaları durduruldu.
HATIRA PULU BASILIYOR
Ayrıca, Avustralya ve Yeni Zelanda, Gelibolu çıkarmasının 90. yıldönümü dolayısıyla hatıra para basıyor.
İki ülkenin ortaklaşa hazırlayacağı metal paralarda Gelibolu’daki Anzac askerleri figürü yer alacak. 1000 adet basılacak altın para 875 Dolar, gümüşten yapılanı 152.90 Dolar’dan ve bronzdan imal edileni 32.95 Dolar’dan satılacak.
BÖLGEYLE İLGİLİ AYRINLITI HABERLERİ ÇANAKKALE OLAY ‘DAN ÖĞRENEBİLİRSİNİZ…
