Gazetecilik mesleği, patronların gazete sektörün dışından olduktan sonra, büyük değişime uğradı. Gazeteler yuva vermeye başladı, tava verdi, çocuklara oyuncaklar ile hayal dünyalarını küçülttü. Gazeteler, haberler dışında her şeyi verdi. Haber olarak da, haberlerin toplandığı bilgi bankası olan havuzlarına düşen haberlerin işine gelenini verdi, gelmeyenin yerini bağlı oldukları şirketler grubunun reklamını koydu.
Gazetecilik mesleğindeki erozyon, gazeteyi alıp götürdü, dünya ölçeğinde karşılaşıldı bu durum. Dünya ölçeğinde haberi kontrol eden ajanslar, işlerine gelen, global ekonomiyi yönlendirecek haberler yapmaya özen gösterdiler. Gerek gördüklerinde hakları panik havasına sokup, olmayan salgın hastalığın, olmayan ilacını pazarladılar. Medya, gazete boyutundan çıktı ama haber hep aynı kaldı. Yerel haber yapan bağımsız ajanslarında sesi bu geniş dalga, ekonomin çarkları arasında, birine ya da birilerine bağlı yaşmak zorunda kaldı, çünkü ekonominin çarkları haberi ucuzlatırken, gerçek haberin hala pahalı olduğu gerçeğini yok etmedi. Ekonomisi zayıf ajansların, bu haberleri derlemesi ve emeğe değer vermesi olanağı ortadan yok oldu. Amatör girişimler ise, amatör ve genel dalganın altında seslerinin yok olması anlamına geldi.
Son on yıl içinde bütün medyalarda çıkan isimleri yan yana getirin, 1000 insanı geçmez. Bin insanın ismi üzerine gündem değişmekte, yorumlanmakta, magazinleştirilmektedir. Dünyayı yöneten en zenginlerin açıklandığı listeye bakın, o bin insanın beslediği insanların olduğunu göreceksiniz! Zenginler medya önünde değildir, kimse bilmez bizim çok zenginlerimizi, fakat onların beslemesi olanlar, hep gündemde isimlerinin etrafında magazin haberlerini izler dururuz!
Gazeteciler embedded (iliştirilmiş) gazeteci konumuna düşürüldüler. Bu gazeteciler haberleri, haber kaynağının gözü ile bakıyorlar ve yorumluyorlar. Bu gazeteciler, aynı zamanda tetikçi gazeteci konumuna da düşmüşlerdir. Suçlu gördüklerine ‘ev’ yapar konuma geldiler. Evlerin duvarları kapalı, pencerelerinin demirli olması şaşırtıcı değildir. Bugün gazeteci, gazetecinin ‘evini’ yapıyor! Dayanışma ruhu tamamı ile ortadan kalkmıştır, haberi daha önce kapmak ve yorumlamak uğruna arkadaşının emeğini çalıp, o haberin altına kendi imzasını atmaktan ve attığı bu imza yetmezmiş gibi kitap haline getirmesi normal karşılanır oldu.
Gazetecilik mesleği, patronların işine göre biçim değiştiren konuma geldi, gazeteciler satılan gazete ile birlikte satılan, futbolcular gibi pirim ödenen konuma dönüştürüldüler. Bir futbolcu transfer olduğu takımda görevi ne ise, bir gazetecide transfer olduğu gazetede yapması gerekenlerde o olmuştur. Öznel düşüncesi ve duygusu yoktur, kurallar vardır, o kuralarla uygun davranmak yeterlidir. Halkın arasından kopmuş, plazalara sığınmış gazeteler, gazetecileri de o plazalar içinde masa başında, ekran başına haber yapmaları ve gerek görüldüğünde, ihale izlemek için ve ihale sonucunu etkilemek,görüşmeler yapmak için ‘haber’ yapmaya gönderilir. Gazeteci yuva yapar, patronuna ihale kazandırır!
Gazetede karar veren konumunda olanlar ise, stajyer gazetecileri gereği gördüklerinde otellerde ağırlarlar. Eskiden gazetenin altında olan garajda sıkıştırma modu vardı, oraların kamera ile izlendiği ortaya çıkınca, daha güvenli ortamlar aranmış, sonuçta oteller keşfedilmiştir. Magazin habercilerinin gözleri o otel etrafından uzaklaştırılmıştır, çünkü karar verenler, o otel etrafında kameranın gözünün olmasını istemiyorlar!
Gazeteci haber yapardı eskiden, şimdi yuva yapar konumda. Embedded gazetecilik artık olağan olmuştur, şimdi sorun hangi pencereden baktığı sorunudur! Gazetelerin olduğu plazalara bakın, sokağı gören pencere görebilir misiniz? Haberci o binanın neresinde bulunur?
http://cemoezkan.blogcu.com
