Göçmenlikten kaynaklanan sorunlar bitmek bilmiyor. İçinde yaşadığımız toplumda, 11 Eylül sonrasında göçmenlere yönelik baskılar giderek artıyor. Anti terör yasalarındaki gerekçelerde göçmenleri potansiyel suçlu görme eğilimi ağır basıyor. Seçimler de göçmen karşıtı politikalar oy toplama malzemesi olarak kullanılıyor. Bütün bunların faturası sonuçta göçmenlere çıkarılıyor ve göçmenlerin hayatını giderek zorlaştırıyor…
Londra Türkçe konuşan toplumdaki adliye haberlerinin çoğunun kökeninde de yine göçmenlik sorunları yatıyor… Dr Zerrin Atakan’a bu sorunları ve çözüm yollarını sorduk. Atakan sorunları aşabilmeleri için göçmenlerin öncelikle dil öğrenmeleri ve mutlaka da profesyonel yardım almaktan kaçınmamaları gerektiğini söyledi.
Psikiyatrist Dr. Zerrin Atakan sorularımızı şöyle yanıtladı:
– Genel olarak göçmenlerin psikolojik sorunları nelerdir?
– Göçmenler bu ülkeye travmatize edilmiş olarak geliyorlar… Bir insanın evini barkını terketmesi kolay değil. Belki bir kısmı ekonomik nedenlerle geliyor ama benim gördüğüm kadarıyla kendi ülkelerinde kötü olaylardan dolayı gelme oranı ağır basıyor. Sonuçta belli bir şeyden kaçarak geliniyor… Yani buraya geldiklerinde zaten travmaya maruz kalmış oluyorlar. Kendilerini güven içinde yasayacaklarını zannederken, bu kez de göçmenlikten kaynaklanan sorunlar ekleniyor. Bunlar; dil, ev, para, ırkcılık, sağlık ve yabancılaşma sorunu diye tanımlanabilir… Üstüste biriken sorunları aşmak için de kendi dertlerini anlatamıyorlar. Üstelik aşağılanabiliyorlar. Haklarını arayamıyorlar… Bunlara hazırlıklı olmadıkları için de sorunları artıyor…
– Göçmenlere özgü psikolojik sorunlarını anlatır mısınız?
– Göçmenlere özgü belli başlı psikolojik sorunlar şöyle sıralanabilir.. Post travmatik stres sendromu, depresyon, anksiyete, panik atakları ve hatta psikotik ataklar yaşayabiliyorlar… Bazen bunların üstüne fiziksel sağlık sorunları da ekleniyor…
– Göçmenler kolayca profesyonel yardım alabiliyorlar mı?
– Psikoljik yardım alma oranı ne yazık ki çok düşük. Bazıları dil sorunundan, sağlık servislerini kullanma yöntemlerini bilmemelerinden dolayı yardım alamıyorlar. İkinci olarak yardım istedikleri bazı kurumlarda ikinci sınıf vatandaşı olarak görülüp, ırkçılık yapıldığı için de sorun yaşayabiliyorlar. Üçüncüsü de bu tür servislerde göçmenlere tercüman yardımı verenlerin az sayıda olması da ayrıca önemli bir faktör… Buna olumlu bir gelişme olarak bazı bölgelerde sığınmacılar konusunda bazı servislerin bu konudaki işlemlerini artırdıklarını ve ciddi çalışmalar yapıldığını da söyleyebiliriz. Örneğin benim bölgem Güney Londra’da South London ve Maudsley Trust’i örnek verebiliriz…
– Genelde Türkçe konuşan toplumda ruh sağlığı için profesyonel yardım oranı da diğer toplumlara göre az olduğunu söyleyebilir miyiz?
– Evet. Genelde profesyonel psikolojik destek almak bazı insanlara zor gelebilir. Şahıs kendine yakıştırmayabilir, utanabilir… Psikolojik sorunları insanlar her zaman kolayca kabul etmiyorlar… Kanımca profesyonel yardım alma oranı toplumlara göre değil de biraz da eğitim düzeyine bağlı diyebiliriz…
– Dil bilmeyen bir göçmen, psikolojik yardım için ne yapmalı?
– Dil bilen birisini bulup GP’ye gidip sorununu ayrıntılı anlatmalı. Uygun bir bölüme sevkedilmesini beklemeli… Böyle durumlarda bile sorunlu şahıs dil bilmediği için de istenilen yardımı alamayabiliyorlar. Dil burada çok önemli… Onun için diyoruz ki dil mutlaka öğrenilmeli…
– GP’nin gönderdiği İngiliz psikiyatristin bizim toplumun mentalitesini bilmediği için yararlı olması sınırlı değil mi?
– Evet… Kültürel kökenleri farklı olduğu için haklısınız. Genellikle büyük şehirlerdeki psikyatristlerin veya psikologlarin farklı kültürlerle içiçe yaşadığı için bu farklılığın yansımasının da daha az olduğunu söyleyebiliriz. Yine de farklı kültürler arasında iletişim sorunu yaşanabilir…
– Sorunlu göçmenlerin ailelerine ne önerirsiniz?
– Dil öğrensinler. Haklarını öğrensinler. Sorunlu aile üyesini mutlaka GP’ye götürmeye ikna etsinler. Uzmanların tavsiyesine mutlaka uysunlar. Ruh sağlığı beden sagligi gibi cok onemli…
