İngiltere’de yayımlanan Guardian gazetesi bugünkü sayısında, Türkiye’nin Kuzey Irak’ta silahlı insansız hava araçlarıyla (SİHA) düzenlediği operasyonlarla ilgili bir habere sayfalarında yer verdi. Haberde, PKK’ya yönelik bu operasyonlarda sivil ölümlerin arttığı iddia edildi.
Guardian’ın haberi, gazetenin İstanbul’daki muhabiri Bethan McKernan ile Kuzey Irak’ta Amadiye şehrindeki muhabiri Adam Gnych’in imzalarını taşıyor.
Haberde Aralık ayında Türkiye’ye ait bir SİHA’yla düzenlendiğine inanılan saldırı sonrası Zeri Vadisi’nde çocukluk arkadaşı üç eski peşmergenin paramparça olmuş cesetlerinin bulunduğu, cesetlerden birinin 64 yaşındaki Muhsin Speri’ye ait olduğu belirtiliyor.
Guardian, aynı dönemde Milli Savunma Bakanlığı’ndan (MSB) yapılan açıklamada, 5 PKK’lının “etkisiz hale getirildiğinin” duyurulduğunu hatırlatıyor.
Gazeteye konuşan MSB’den bir kaynak, operasyonlarda sadece “terör unsurlarının” hedef alındığını, sivillerin zarar görmemesi için gereken tüm önlemlerin alındığını söylüyor. Guardian, sivillerin öldüğü saldırı ile ilgili daha fazla bilgi verilmesine yönelik taleplerin ise yanıtsız kaldığını belirtiyor.
PKK ile Peşmerge arasında neden çatışma yaşanıyor?
Türkiye’nin tepki gösterdiği ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 2020 İnsan Hakları Raporu’nda neler var?
Guardian’daki haberden bazı satırlar ise şöyle:
“Türkiye sınırları dışında Kürt militanlara karşı uzun süredir devam ettiği mücadelesini artırırken, Speri ve arkadaşları artan sivil kayıplar listesinde yer aldı. (İngiltere merkezli çatışma bölgelerindeki sivil kayıplarını inceleyen) Airwars adlı kuruluşa göre, ateşkesin çöktüğü 2015’ten bu yana Türkiye ile PKK arasındaki çatışmalarda hiç son dönemki kadar Iraklı sivil hayatını kaybetmemişti.”
Haberde; Türkiye’nin PKK’yla mücadelesinin 1984’ten bu yana sürdüğü, çatışmalar sonucu 40 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği, PKK’nın Türkiye ve Batılı müttefiklerinin çoğu tarafından “terör örgütü” olarak görüldüğü, Kuzey Irak’ta Kürdistan Demokratik Partisi güçlerinin de PKK’yla sık sık çatıştığı, Türk hükümetiyle PKK arasındaki ateşkesin de 2005’te son bulduğu hatırlatılıyor. Daha sonra ise Ankara’nın özellikle “yükselen bir İHA ve SİHA gücü” olarak Libya ve Somali gibi uzak ülkelerde dahi daha agresif dış politika izlediği vurgulanıyor.
Guardian’a göre bu yeni askeri durumun etkisini en fazla gösterdiği yer, Irak. Gazete, “Irak’taki Zagros Dağları’nda Türkiye hava operasyonları ile üst düzey PKK liderlerini cezalandırıyor ancak Speriler gibi birçok aile, sivillerin öldüğü saldırılar için kimsenin hesap vermediğini söylüyor” diyor.
PKK’nın da uzun süredir insan hakları kuruluşlarınca gençleri kaçırıp savaşçı olarak eğitmek ve casus olduklarından şüphelendiği sivilleri kaçırıp öldürmekle suçlandığının kaydedildiği haberde, örgütün ise bu suçlamaları reddettiği belirtiliyor.
Airwars’a göre Gara operasyonu sonrası Türkiye’nin Irak’taki son operasyonlarında siviller çok daha fazla zarar gördü, 30 civarında Iraklı sivil öldü, 23 sivil de yaralandı. Guardian’a konuşan Türkiye Cumhurbaşkanlığı’ndan üst düzey bir yetkili ise bu verilerin doğru olmadığını söylüyor.
Haberde, 3 aylık bir bebeği olan 28 yaşında Mukhlis Adam’ın da geçen yıl Haziran ayında Türkiye’nin düzenlediği hava saldırısında öldüğü, İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne konşan görgü tanıklarının Adam’ın aracında vurulmadan önce PKK’nın kontrol noktasında durdurulmuş olabileceğini söylediklerini, MSB’nin ise saldırı iddiasıyla ilgili bilgi taleplerine yanıt vermediği belirtiliyor.
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Uluslararası Örgüt Raporları Değerlendirme Komitesi Başkanı Dindar Zebari, bölgede Parlamento’nun tazminat taleplerini değerlendirdiğini söylüyor.
Guardian’daki haber ise oğlu gazeteye göre Türkiye’nin 2017’deki saldırısında ölmüş, 2018’de PKK’nın döşediğine inandığı bir mayına basarak sağ bacağını kaybetmiş 66 yaşındaki Tamar Ameen Tamar’ın sözleriyle son buluyor:
“Her yıl hareket alanımız daha da kısıtlanıyor…Çocukların oyun için dışarı çıkmalarına izin vermekten korkuyorum. Her an hedef alınabiliriz.” BBC TÜRKÇE
