Poyraz, ödülünü davetli olarak gittiği İtalya’da 12 Kasım 2012 tarihinde kalabalık bir izleyici önünde aldı.
16 yıldan bu yana yapılan, her yaştan öğrencilere, okullara ve profesyonel sanatçılara açık olan yarışma içinde bir de kısa film kategorisi yer alıyor. Film kategorisinde jüride Ferzan Özpetek’te vardı. Yarışmada konuya mizahi bir yorum getiren her kategoriden en iyi esere 1. Ödül verilmektedir. Yarışma Spilimbergo Ortaöğretim Enstitüsü tarafından düzenleniyor; İtalya Cumhurbaşkanlığı, BM, Batı Avrupa Bölgesel Enformasyon Merkezi, UNESCO, İtalyan Eğitim Üniversite ve Araştırma Bakanlığı, Gençlik Bakanlığı, Spilimbergo Kent Meclisi ve çeşitli kültürel kuruluş ve derneklerce destekleniyor.
5. Sınıf öğrencisi Poyraz Demirbulak’ın yanı sıra aynı okuldan yarışmaya katılan 4. Sınıf öğrencisi Alp Altınbaşak’ın çizdiği karikatür başarı ödülü kazandı. Hisar Okulları Karikatür Kulübü’nü Kamil Yavuz 12 yıldan bu yana çalıştırmakta.
KARİKATÜR EĞİTMENİ KAMİL YAVUZ’UN YORUMU
Bir iletişim aracı olarak karikatür…
Hisar Okullarında Karikatür Eğitimi ve Dersi.
Sayfalar dolusu yazı yazabiliriz, anlatmak istediklerimizi bu yolla da vurgulayabiliriz. Ancak, bir sayfa çizilen karikatürle de sayfalar dolusu yazıda anlatmak istediğimizi ortaya koyabiliriz, derdimizi anlatabiliriz. Karikatür de bir iletişim aracıdır. Karikatürü bir iletişim aracı olarak rahatlıkla kullanabildiğimize göre onun konuşma-yazma dilini, görsel anlatım tekniğini iyi kullanmamız gerekecektir. Karikatür, Hisar Okullarında 12 yıldan bu yana var ve başarılı sonuçları her yıl takdirle izlenmektedir.
Önce karikatürün eğitime nasıl bir faydası olacağını belirtmek gerekir. Karikatür görsel bir sanat dalıdır. Gençler zaten mizah duygusuna bu yaşlarda eğilimlidirler. En ufak bir olayı bile esprili bir dille duymayı veya bunu iletmeyi çok severler. Sınıf içinde toplu eğitim alırlarken en ufak bir espriyi bile kaçırmamaya çalışırlar.
Son yıllarda karikatür (Vinyet) eğitim sürecinde bütün dünyadaki ders kitapları içinde sıklıkla görülmektedir. Okuma-Anlama ders kitaplarında karışık grafiklerle öğrencilerin ilgisini çok fazla çekmez. Karikatür bir yazıyı süslerse (Vinyet) bu da anlama ve akılda kalma sürecini arttırır. Öğrenci öğrenirken eğlenir, konu işleyişi daha cazip hale gelir. Sınıftaki öğretmen ve idarecilerin de eğitimdeki işi kolay olur.
Karikatür ülkelere göre değişkenlik gösterir…
Karikatür bir ülkenin aynasıdır…” diye bir tanımlama yaparsak bu cümleyi desteklemek için konuyu açmak, örneklemeler yapmak gerekir. Karikatürün karikatür olabilmesi için içinde bazı kriterleri taşıması istenir. İğne gibi batar, acıtmaz… Güldürür, salt mizah aracı değildir. Ağlatır, acı bir soğan değildir. En fazla isteneni de düşündürür olanıdır. “İnsan düşünen bir varlıktır” diye tanımlanır. Onu düşündüren de gene insandır.
Karikatür, Oluşturmacılık ve Çoklu Zeka Kuramı.
Oluşturmacılık (Constructivism), eğitim verilene konu hakkında kendi anlayışını ortaya koyarak, konuyu derinleştiren geliştirme metodudur. Öğretmenin amacı örtmek değil, eğitirken konuyu açmaktır. Rusya’da 1914 ve sonrasında sanat ve mimaride saf sanattan yana olan oluşturmacılık akımı, önce Vladimir Tatlin ve daha sonra Antoine Pevsner ve Naum Gabo gibi oluşturmacılar tarafından kuruldu. Piaget ise çocukların ruhsal gelişimiyle ilgileniyordu. O’nun oluşturmacılığı öğrenmemin temeli keşfetmektir, gelecekte üretme ve yaratma becerisine sahip bireyler yetiştirilmek isteniyorsa, keşfetmeye gereken önem verilmelidir. (Piaget, To Understand is to Invent, 1973)
Eskinin kalıplaşmış, ezberci eğitim anlayışının pabucunu dama atan Çoklu Zeka Kuramı (Multiple Intelligence-MI Theory), 1983 yılında ilk defa Prof. Hovard Gardner tarafından tanımlandı. Prof. Gardner, kuramı “Frames Of Mind” adlı kitabında ayrıntılı olarak yazmıştı. Bütün dünyada Çoklu Zeka Kuramı’nı literatüre kazandıran Gardner, aslında insan beyni, algılama sistemleri üzerinde çalışmalar yapıyordu. Gardner’e göre insan beynindeki farklı bölümler geliştirilebilirdi. Gardner, hasar görmüş insan beyinleri üzerinde de bir dizi çalışma yapmıştı. Harvard’lı Prof. Gardner, bu çalışmalarıyla dünyada bir çığır açan bilim adamı olarak görsel sanatların yegane sanat dalı olan karikatürü de okullarda Çoklu Zeka Kuramı’nın içinde öğreti ve algılama olarak, sosyal aktivite çalışmaları içinde yeri olduğunu bize göstermiş oldu.
Karikatür nasıl çizilir, ne işe yarar, öğrenciye ve eğitime katkısı nasıl olur? Karikatür öğretilebilir mi, ya da eğitim verilene ne faydası olur? Bu gibi benzer sorulara cevap ararken Türkiye’de okullarda bu işi öğretmeye çalışanların tek amacı olabilirdi. Bu soruların içinde karikatür çizeri yetiştirmek gibi bir amaç yoktur. Karikatür sadece öğrencinin düşünce gücüne güç katacak kıvamda olması yeterlidir.
Geçen bu süre içinde öğretmelerle görüştüğümüzde ve öğrencileri izlediğimizde karikatür adına ortaya çıkanları maddeler halinde sıralayabiliriz:
1- Karikatür, henüz okuma-yazma bilmeyen öğrenciler olan Anasınıfı öğrencilerine de faydalıdır.
2- Karikatür, aynı okulda farklı sınıflarda eğitim alan öğrenciler için faydalıdır. Farklı yaş gruplarının çalışması aynı sınıfta rahatlıkla yapılabilir.
3- Karikatür, öğrenciye tartışma fırsatı verir ve motivasyon kazandırır.
4- Karikatür, fen derslerinde özellikle deneylerde çizgisel anlatım ve çözümlerde kullanılabilir.
5- Karikatür, öğrencide mantığı geliştirir, doğru sorgulamayı öğretir. Dahası, kavrama ve algılamayı pekiştirir.
6- Karikatür, öğrenci için sıkıntı veren dersleri neşeli hale getirir.
7- Karikatür, yer aldığı kitapları tekdüzelikten kurtarır ve görsel zenginlik kazandırır.
8- Karikatür, okulda kulüp faaliyetleri içinde yer aldığında: Öğrenci düşüncesini kendi çizgisiyle anlattığından, kendine ait bir eser yarattığının farkında varır. Öğrenci, okuldaki sosyal aktivitelere de bireysel veya grup olarak katılım sağlamış olur.
9- Karikatür, okulda kol veya kulüp olarak haftada iki ders saati yer aldığında öğrenciye, Sözel-Dilsel, Mantıksal-Matematiksel, Kişiler arası- Sosyal, Kişisel-İçsel, Doğacı-Varoluşçu farklılıklar geliştirir.
10- Karikatür, çizen öğrenciler okul duvar gazetesi, bülten veya yıllıklarına çizgileriyle katkı sağlarlar.
______________
* Kamil Yavuz (www.kamilyavuz.net)
FOTOĞRAFLAR
ALP ALTINBAŞAK BAŞARI ÖDÜLÜ
POYRAZ, İTALYA’DA 1’NCİLİK ÖDÜLÜ
POYRAZ, İTALYA’DA 1’NCİLİK ÖDÜLÜ
POYRAZ, İTALYA’DA BASINDA
POYRAZ, İTALYA’DA 1’NCİLİK ÖDÜLÜ
