İçinde saat olan şehirler, bizde nedense yok gibidir. Saat kulesi olan kaç şehir vardır? Var olan saatler gerçekten çalıyor mu? Kulesi olup da saati olmayan şehirlerde gördüm.
Bizde zaman; ezan sesine ve gün batımına göre planlanmıştır. Ezan sesinin duyulmadığı yerde sigara içimi zaman birimi olabilmiştir. “Ne zaman gelirsin?” dediğimde bir arkadaşıma, “bir sigara içimi oradayım” demişti. Zaman birimleri sürekli değişmektedir, bu konuda da bir standart yakalayamadığımız, yaptığımız işlerden ve verdiğimiz randevulardan bellidir.
Zaman kavramı sanayi toplumlarında önemlidir, orada çünkü zamanı para olarak ölçerler. O yüzden zamanı gösteren saatler her yerde olur. “Unutma zamanı, çünkü senin zamanın para için satın alınmıştır” der gibidir.
Bizim gibi doğu toplumlarında ise zaman boldur, yapacak işimiz azdır. O yüzden kahvehanelerde okey oynamak, bir de sözün belini kırmak varken. Sözün belini hep başkalarının açıkları üzerine kurmuşuzdur, o yüzden doğuluya söz söyleyen, sözünün değişmiş halini, en kısa zaman içinde duyacaktır. Sözün, ne başı kendisinindir ne de sonu ama sözün altındaki isim kendisi olduğunu duyduğunda şaşkınlığa bile uğramaz.
Zamanın olmadığı yerde sözünde önemi yoktur, söz söylenir ve unutulur gider. Tıpkı, verilen sözlerin havada uçan senetler gibi, borsa havasını taşır. Doğulunun sözü, batıda senet kağıdı gibi değerlidir, zamanı geldiğinde köşe dönderir, zaman gelir etkisi dahi olmaz, zamanı gelir değersiz kağıt gibi yemek altında serilir, üzerinde yemek yenir… Bazı kağıt parçalarına rakı şişesi sarılır, parası olmayan rakı yerine bira sarar. Kağıdın önemi yoktur, sardığı nesnenin önemi daha gerçektir. Zamanın önemi yoktur, zamanın kuşattığı öznenin önemi vardır doğuda.
Zaman bir düzlem boyunca hareket etmediğini en iyi olarak doğuda anlarsınız, çünkü olaylara göre eğilim gösterir. Bunu en iyi yaz ve kış aylarına aynı anda baktığınızda anlarsınız. Yazın mesai saati güneşe göre uzarken, kışın patronun inisiyatifine bağlıdır.
İçinde saat olan kaç şehir var?
Doğuda zaman batıya göre farklı akar, doğunun gizemini zamanın içinde ararsanız çok yanılırsınız, çünkü doğuda zaman çöl sıcağı içinde havanın yaratmış olduğu yanılsama gibidir. Zaman doğuda eğilir, biçim değiştirir. O yüzden doğu şehirlerinde batıdaki her köşede saat görmezsiniz…
—
—————————————
http://cemoezkan.blogcu.com
