İngiltere Kıbrıs Türk Dernekleri Konseyi, Kıbrıslı Türklerin Britanya, Türkiye ve dünyanın çeşitli ülkelerine göçünün 100’üncü yılında Londra’da bir dizi etkinlik yapacak… 25 Haziran’da Chingford Rugby Club’da (Lea Valley Playing Fields, Chingford E4 8AQ) konferanstan sergilere yapılacak bir dizi etkinlikle Kıbrıslı Türklerin varlığına dikkat çekilecek…
Kıbrıslı Türkler’in Britanya ile ilişkisi 1878’e kadar uzandığı söylenebilir. Osmanlı İmparatorluğu ile Birinci Dünya Savaşı’nda karşı cephede olan Britanya, Osmanlı’dan 1878’de kiraladığı Kıbrıs adasını 1914’de ilhak eder. Böylece adanın yerli halkı Birinci Dünya Savaşı döneminde de Kıbrıs’tan Britanya askeri güçlerine katılım olur.
1914 ilhak sonrasında Kıbrıs’taki Türk nüfusunu Anadolu’ya göçe zorlayan Britanya, 27 Kasım 1917’de yayınlanan bir “Krallık Konseyi Emri-The Cyprus (Annexation) Order-in Council” ile, Osmanlı uyruğunda olup 5 Kasım 2014’de gerçekten adada oturan Osmanlı uyruklulara İngiliz vatandaşlığına geçmeleri için iki yıllık süre tanınır. (Kıbrıs tarihi, 1878-1960: kolonyalizm, ulusçuluk, ve uluslararası politika, Şükrü S. Gürel, Kaynak Yayınları, 1984) Vatandaş olan Kıbrıslı Türklerin Britanya’ya göçleri daha da kolaylaşır.
İşte tam yüzyıl sonra Londra’daki Kıbrıslı Türk derneklerinin çatı örgütü Konsey, sosyolojik değeri olan bir etkinlik düzenliyor. Konsey Başkanı Leyla Kemal, “Acıdır ki bu göçler 100 yıldır devam ediyor. Buna rağmen, Kıbrıs’tan uzakta bizler Kıbrıslı Türkleriz demeye devam ediyor ve edeceğiz” diyor.
Asimile canavarına karşı bir toplumun kendi renklerini koruyarak varlığını sürdürebilmesi gerçekten önemli. Türkçe konuşan toplum 1960’lardan başlayarak kendi kurumlarını oluşturarak içinde yaşanılan topluma kendi renkleriyle entegre olmaya çalışıyor. Toplum olarak varlığımızın bir nedeni de Britanya’da her ne kadar göç ve göçmen düşmanlığı iç politikada kullanılsa da göçmenlere karşı asimile yerine entegre yolunun daha ussal bulunması. Bu nedenle göçmenler kendi kültürlerinde özgürce yaşayabilmekte…
Bu festivale Türkçe konuşan herkesin destek vermesini diliyorum.
BRİTANYA’DAKİ İLK TÜRK
Türkiyelilerin göçü çok daha önceki yıllara dayanıyor… İngiltere’ye ilk gelen Müslüman’ın Negropont doğumlu “Chinano” diye çağırılan Sinan adında bir Türk olduğu sanılıyor. William Hawkins tarafından yurt dışında bir İspanyol gemisinde yakalanarak 1580’nin ortalarında İngiltere’ye getirildiği, Hristiyanlaştırılarak baptis yapıldığı ve William adı verildiği öne sürülüyor. (https://en.wikipedia.org/wiki/British_Turks)
Türkiye’den (Osmanlı) İngiltere’ye ilk toplu göçün de 1509-1547 arasında İngiltere Kralı 8’nci Henry’nin paralı Türk askerleri olduğu bazı kaynaklarda yer alıyor. (Home Affairs Committe, Implications for the Justice and Home Affairs area of the accession of Turkey to The Europian Union, The Stationery Office, 2011, ISBN 0-215-56114-7)
LONDRA’DA KIBRIS BARIŞINA DESTEK KONSERİ
Türkiye ve Kıbrıs’tan göçün 1950’lerden sonra yoğunlaştığı ve giderek toplumlaştığı gözlenebilir… Kıbrıs’tan göçün ana nedenlerinden biri siyasi istikrarsızlık ve ona bağlı işsizlik ile geleceğin belirsizliği olduğu söylenebilir…
KKTC’nin soldaki cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Türkiye’nin yalnızca Rum lider olarak tanımladığı Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadi’nin kalıcı barış görüşmelerinde umudu hâlâ sürdürüyorlar. Bize düşen her iki halkın içine sinecek bir çözümü ve onunla birlikte gelecek barışı desteklemek…
Kıbrıslı Umut Albayrak ve Koulis Theodorou’nun vereceği “Barış Konseri” bu açıdan önemli. Londra’da 17 Şubat saat 20’de, “521 Green Lanes Palmers Green, London, N13 4DH” adresindeki Intimate Theatre’da (St. Monica’s Hall) konsere giderek barışa desteğimizi göstermek de bize düşüyor…