Irak hükümeti, Blackwater’ın lisansını iptal ederek çatışmaya karışanlar hariç tüm şirket çalışanlarının ülkeyi derhal terketmelerini istemişti.
Bir Blackwater yetkilisi, silahlı direnişçilerin saldırısına uğradıklarını ve kendilerini savunma amacıyla bu kişilere ateş açtıklarını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice olayla ilgili olarak Irak Başbakanı Nuri el Maliki’yi telefonla aradı.
Maliki’nin sözcüsünün verdiği bilgiye göre Rice ve Maliki, olayın soruşturulması ve suçluların hesap vermesi konusunda görüş birliğine vardı.
Rice, Maliki’yle telefon görüşmesinde ‘sivilleri kasten öldüren Irak’ın düşmanlarının aksine ABD’nin sivillerin hayatını korumak için elinden gelen her türlü çabayı göstereceğini’ tekrarladı.
Irak’taki en büyük özel güvenlik şirketlerinden biri olan Blackwater firmasının ABD Dışişleri Bakanlığı ile 300 milyon dolarlık sözleşmesi bulunuyor.
Sözleşme kapsamında firma Irak’taki Amerikalı diplomatlara ve ekipmanlarına yönelik güvenlik hizmeti veriyor.
Uluslararası hukuk uyarınca firma çalışanlarının saldırıya uğramaları durumunda çatışma dokunulmazlığı bulunmuyor.
BBC Washington muhabiri, şirketin faaliyetlerine son verilmesinin Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın Irak’taki faaliyetlerini zora sokabileceğini söylüyor.
OLAYIN GELİŞİMİ
Pazar günü yerel saatle 12.30 sıralarında ABD Dışişleri Bakanlığı yetkililerini taşıyan bir konvoy, Sünnilerin ağırlıkta olduğu Mansur semtinden geçerken Nisur Meydanı’nda saldırıya uğramıştı.
Irak İçişleri Bakanlığı açıklamasına göre, Blackwater firması güvenlik görevlileri de araçlarının yakınına bir havan topunun düşmesinin ardından ‘vatandaşlara rastgele ateş açmış’ ve 11 kişinin ölümüne yol açmıştı.
ABD’nin Irak’taki ilk yöneticisi Paul Bremer, 2004 yılında ülkeden ayrılmadan önce yayımladığı bir emirnameyle ister asker olsun, ister sivil, hiçbir Amerikalı ya da yabancı personelin Irak yasalarına göre yargılanamayacağına hükmetmişti.
Irak hükümetleri, rahatsızlıklık duymalarına karşın bu emirnameye uydu.
Birçok Iraklı bu kuralın Irak’ın egemenliğini ihlal ettiğine ve yabancıları Irak yasalarının üzerinde tuttuğuna inanıyor.
BBC Orta Doğu uzmanı Roger Hardy’ye göre, kamuoyu baskısı üzerine bu meseleyi yeniden tartışmaya açan Nuri el Maliki’nin çatışmaya karışan Blackwater çalışanlarını yargılama kararı bu emirnamenin devre dışı bırakılması anlamına gelecek.
Irak’taki Amerikalı yetkililer, bunu engellemeye çalışıyorlar.
Her fırsatta silahına davrandıkları öne sürülen özel güvenlik elemanlarının varlığı ülkede tartışmalı bir konu.
