İSMAİL BAYER – İstihdam oranı ya da sayıları, bu ay ve gelecek aylar için çok önemli. Bir ilerleme değil, ne kadar olumsuzluk var, bunu belgelemek için önemli. Bu olguyu, zaten yurttaş olarak en yakınımızda hissetmeğe başladık.
Yaz ayları, tarıma dayalı çalışma ve tarım ürünlerinin satışı ve pazarlama işleri ile ayrıca turizm sezonunun açılması sonucu, yeni istihdam olanakları söz konusu olmaktaydı. İşsizlik oranında az da olsa bir azalma ve istihdam da ise artış söz konusu olduğu gibi, çevre esnaf ve küçük işletmeler içinde hareketlilik başlıyordu.
Ancak bu durumu, bu yıl ve gelecek yıllarda pek yaşıyamıyacağız gibi. Bunu şimdiden görmek ve bu olguya karşı, yeni istihdam olanaklarına yönelmeye doğru, proje geliştirmek durumunda olmalıyız. Ancak bu konuda değil bir adım ya da kıpırdanma göremediğimiz gibi, sorunun farkında bile değiliz gibi bir sonuç yaşıyoruz.
Özellikle de, turizm işyerlerinde yaşanan bu olumsuzluklar karşısında, sanki öyle bir durum yokmuş ya da o kadar önemli değil gibi, sektörün içinden ve ilgililerden yapılan açıklamalara şaşırmamak elde değil. Ege ve Akdeniz kıyılarına inmeğe de gere yok. İstanbul ve İzmir de otellerin bu aylarda ki doluluk oranını bir karşılaştırın gerçeği apaçık görebilirsiniz. Kapanan işyereri ve otelleri ise görmemek, sorunu büyütmekden öteye, ne yazık ki bir işe yaramamaktadır. Ne olur, biraz gözlerimizi açalım ve bakmayıp, görmeye başlıyalım.
Suriye’de Rus uçağının düşürülmesinden bu yana gelişmeleri hatırlıyalım. Terör eylemlerini, Taksim’in göbeğinden, Ankara’nın merkezinden, doğu illerimiz ve sınır bölgelerinden, İstanbul Yeşilköy’de ki hava alanından başlayıp, saymaya devam edelim mi? Bu terör eylemleri yüzünden, bir çok iptallerin sadece bu gün için değil, 2020’ye kadar uzanacak şekilde geliştiği bir gerçekliktir.
Gelecek yıllar da Türkiye, bir çok uluslararası toplantı ve etkinlikler için adeta listeden çıkartılmış durumdadır.
15 Temmuz, “kalkışması” ise yine bu açıdadan da, olumsuzluklara yol açmıştır.
Son günlerde bazı fanatik kişi ve grupların, özellikle bayanlara ve turist gruplarına karşı, çok az da olsa, din adına, sokak da bile pervasızca müdahaleleri, anında dış basında önemli haber olarak yayılabilmektedir.
Kamu yönetim birimlerinde ve işyerlerinde başlıyan ve her geçen gün artan açığa alma ve işine son verme işlemleri, istihdam dışında kalma sonucunu doğurmaktadır. Savunma ya da yargılanma olmadan, bir ihbar ya da bir yere kayıtlı olma ya da görünme gibi bir durum, istihdam dışı kalma sonucunu doğurmaktadır. Gereksiz ihbar ve yanılsama sonucu yapılanlar da düşünüldüğünde, bu olgunun istisnai bir durum olmadığı da görülecektir.
Bu konuda, yeni istihdam olanakları açıldığı düşünülse de, istihdam dışı bırakılanların, adeta ömür boyu buna mahkumiyeti göz önüne alınırsa, sorun bir isthdam sorunu olmayı aşarak, toplumsal bir sorun hiline dönüşmeye doğru hızla yol almaktadır. Bu gelişmeyi görmemezlik söz konusu olmamalıdır.
Rusya ile başlıyan diyaloğa yönelik olumlu gelişmeler, Cumhurbaşkanı’nın Rusya’ya giderek Putin ile görüşmesi de, gelecek açısından umutlu ve ümitvar görülmekledir. Ancak, bu diyaloğun anında iyi sonuçlar doğurması da beklenmemelidir. Uzun vadeli, olumlu gelişmelerle de sürdürülecek politkaların devamlılığı halinde, yavaş yavaş gerçekleşecektir.
Biraz kendi sorunlarımız üzerine, konuşmaya başlasak, çözümler için düşünsek, yeni politikalar geliştirmeye yönelsek, acaba nasıl olur.
Sabahleyin açtığımız gazete sayfalarında ya da gün boyu değişik kanalllar da, bu konuların yer almayışına da şaşırmamak da elde değil. Ancak bu durum da, biraz istek meselesi. Eğer insanlar, kendi sorunları yerine, başka konularla ilgilenmek ve onların peşinde koşmak istiyorlarsa, bunu karşılamak da çok kolay ve kazançlı. Kazanç kimin için sorunları olanlar için değil elbette.
Eylül başı uzun bayram tatili nedeniyle, turizm işyerlerinde biraz hareketlenme elbette görülecektir. Bu hareketlenme, yabancı turistler açısından olmayacaktır. Sezon sonun da hesap ortaya çıkacaktır. Ne kadar kar değil, ne kadar zarar.
İllerin sivil toplum kurluşları, odalar, sendikalar, dernekler, küçük çapta da olsa araştırma yaparak, bu yaz yaşanan kayıplar ve istihdam açısından, gelecek için neler yapılabiliri konuşmaya, değerlendirmeye başlasalar diye de düşünmekden, kendimi alamıyorum.
Devlet’ten beklemiyeceğiz, peki belediyeler bu konu da ne yapıyor, somut bir girişim var mı, pek bir hareketlilik sinyalleri bile yok.
Peki iş bulamayanlar, istihdam dışı kalanlar, çalışmadan, çalışma olanağı yaratmadan, sosyal yardımlarla bağımlı hale getirilmek isteniyorsa da, bunun kaynağı nerede ve ne zamana kadar olacak.
Evet yineliyelim, temmuzla başlıyan, eylül ile devam eden, iki- üç aylık zaman diliminde, çevrenizde ki istihdam olanakları, istihdam içine alınamayanlar, istihdam dışında bırakılanlar ve istihdam edilenlerle ilgili, biraz dikkat.
Gözlerimizi açıp bakmayıp, görerek değerlendirmeğe çalışalım. Bu değerlendirme için, sayılara, oranlara da yine pek güvenmemekle birikte, en güzel saptama gözlemlerdir.
Bakmayıp görmek, geleceğimizin kurgulanması için de önemli ve gereklidir.
İyi bakışlar mı? İyi göremeler mi? Tercih sizin. Rast gele diyelim.
________________
Ankara. 26 Temmuz 2016. Salı. [email protected]
20005400cookie-checkİstihdama dikkat!
