Japon ‘Sudoku’, ABD’yi işgal etti

Matematikçiler bundan eğitim kalitesinin artması anlamında olumlu sonuçlar bekliyor, psikologlar ise Sudoku merakının insan aklında bellek alıştırmasını geliştirdiği, böylece beynin ön-anımsama merkezini güçlendirdiğini söylüyorlar. Sudoku bulmaca salgını bu nedenle, âdeta üniversitelerden, ilk okullara kadar destekleniyor, metropol kentlerden küçük kasabalara dek her yerde Sudoku Dernekleri kuruluyor.

İlk kez, 1979’da “Dell Pencil Puzzles & Word Games” adlı bir Amerikan bulmaca dergisinde görünmüştü. Kısa sürede yaygınlaşırken, bir çokları bu adı, yeni bir Japon araba modeli sanacaktı. Sudoku’nun çok eskiden beri, şimdiki geliştirilmiş tasarım altında değil, ancak daha ilkel olarak Japonlar arasında oynandığı biliniyordu. Oyunu modern kalıplara sokan, bu anlamda yeniden gündeme taşıyan, Indianapolis’li emekli bir mimar, Howard Garns oldu. Garns’ın bulmacası, Japonca hecelerle kısaltılmış olarak Sudoku’nun, “Suuji wa Dokushin ni Kagiru” sözcüklerinden türetildiği, Amerika’ya 1979’da ilk kez tanıtılırken açıklanıyordu. Sudoku, Japonca tek kalan sayılar anlamına geliyordu; oyunun temel kuralı da buna bağlıydı.

Bir zamanların salgını olan “Rubic Küpleri”ne benzer bir mantıkla, 9X9 kareden oluşan bulmacayı, yine 9 küçük 3×3’lük karelere bölünmüş olarak, sayılarla doldurma oyunun temel mantığıydı. İpuçu olarak verilen 1’den 9’a kadar değişik sayılar tekrarlanmadan, aynı sırada benzer sayı çakışmayacak biçimde, yeni numaralar yazılıyor, böylece kutu tamamlanıyordu. Ortalama bir oyuncu için 15 dakikanın altında sonuçlanmış Sudoku, ileri seviye sayılıyor, bu süreyi indirmek ve seviyeyi arttırmak için bilgisayar programcıları yazılımlar üretiyorlar, oyun geliştirme kursları düzenleniyordu. Kısaca ABD’de bir mantık ve matematik salgını başgöstermiş, bunun ardından gecikmeksizin bir endüstri oluşuvermişti.

ABD’de olduğu kadar dünyaya da yayılan Sudoku, hem yerel ve ulusal düzeyde yarışmalara sahne olurken, Dünya Sudoku Şampiyonaları da gerçekleştirildi. Geçen yıl Macaristan’da düzenlenen dünya şampiyonasının 2006’daki devamı, Mart’ın 10 ile 12’si arasında İtalya’nın Lucca kentinde yapılacak. Pisa’ya 20 km.uzaklıktaki Lucca’nın, “Latin Kareleri” adıyla bilinen ve Sudoku’nun temeli sayılan karelendirme işlemiyle ilintili olarak tarihsel anlam taşıdığı da dile getiriliyor. Geçen yılki yarışmalarda 200’den fazla yarışmacı arasında 19 Türk oyuncu da bulunuyordu.

ABD’de bütün gazete, dergi ve her türden yayın organları Sudoku’ya artık günlük bulmaca sayfalarında geniş yer vermek zorunda kalıyorlar. Üniversitelerin öğrenci kulüpleri ve kampüs gazeteleri de benzer biçimde Sudoku yayımlıyor. Indiana-Purdue Üniversitesi’nden Matematik Profesörü Edray Goins, ders aralarında gazetelerden Sudoku çözmeye çalışan öğrencileri derse hazırlık yaptıkları anlamında desteklediğini söyleyerek, “Açıkcası, ben de bir Sudoku tiryakisiyim. Çocuklara ne diyebilirim ki?” diyor. Sudoku’yla Purdue kampüsünde bir matematik seçkinleri oluştuğu söylenirken, bu elit’in ders başarı oranlarıysa gözle görülür bir biçimde artıyor.

1124390cookie-checkJapon ‘Sudoku’, ABD’yi işgal etti

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.