Kerkük’te değişim rüzgarı

Kerkük, Irak Türkmenlerinin en yoğun nüfusa sahip olduğu kenttir. Şehrin kuzeyi Musul ve Erbil, doğusu Süleymaniye, Tikrit batısı, Diyale ise güneyindedir. Kent 2003 öncesi dönemde çeşitli değişim ve dönüşümlere maruz kalırken ABD müdahalesi sonrasında en büyük değişimlerle sarsıldığını söylemek mümkündür. İster Saddam döneminde olsun ister sonrasında Kerkük’te etnik demografik yapı değişikliğine gidildiğine tanık olduk. Kuzey Irak’tan getirtilen vatandaşlar kente yerleştirilmişlerdir. Böylece KDP ve KYB yerel seçimlerde kazanmayı garantilemişlerdir. Yerel seçimlerden çıkan sonuçlar kentte yaşayan Türkmen ve Arap kesimleri memnun etmediği, öte yandan siyasal, toplumsal ve kültürel sorunlara yol açtığı için kent, pimi çekilmiş patlamaya hazır bir bomba haline gelmişti.

Bu gerginliğin giderilmesi için 2009 yılında Irak Parlamentosu’na Türkmenler tarafından bir taslak sunuldu. Taslağa göre kentin yönetimi Türkmen, Kürt ve Araplar tarafından eşit bir şekilde paylaşılacaktı. Taslak “23”üncü madde olarak yasalaşmıştı. Ancak Kürt grubun karşı çıkması yasanın uygulanmasını iki yıl kadar geciktirmişti. 7 Mart 2010 seçimi sonrasında Kerkük İl Meclisi’ndeki Türkmen grubu 23’üncü maddenin uygulanması için İl Meclis Başkanlığı’nın Türkmenlere verilmesini talep etmişti. Talep ilk başta cevapsız kalmıştı. Ancak Kerkük Valisi Abdurrahman Mustafa ile İl Meclis Başkanı Rızgar Ali arasındaki kişisel anlaşmazlıklar Kürt grubunun tutumunun yumuşamasına yol açmıştır. İki hafta önce hem vali hem de meclis başkanı istifa etmişlerdir. Valiliğin yine Kürtlere, İl Meclis Başkanlığı’nın ise Türkmenlere verilmesi gündeme gelmişti. Geçen hafta mecliste bir oylama yapılmıştır. Ama Kürt ve Türkmen üyeler arasındaki bazı anlaşmazlıklar seçimin yapılması önünde engel oluşturmuştur. 28 Mart’ta tekrar bir seçim yapılmıştır. Ancak Kerkük Teknik Enstitüsü’nde Türkmen ve Kürt öğrenciler arasında çıkan çatışmalar seçimin yine tıkanmasına neden olmuştur…

Altunköprü, Kerkük ile Erbil yolu üzerinde Kerkük’e bağlı bir Türkmen kasabasıdır. Altunköprü, Birinci Körfez Savaşı esnasında ve tam olarak 28 Mart 1991’de 102 evladını şehit vermiştir. Koalisyon birlikleri, Saddam’a ait askerleri Kuveyt’ten püskürttükten sonra ülkenin güneyi ve kuzeyinde ayaklanmalar başlamış ve isyanlar baş göstermişti. Amerikan Birleşik Devletleri Başkanı George Bush’un, Saddam’ı devirmeden Irak’tan çekilmesi Saddam’ın tekrardan ülke topraklarını ele geçirmesiyle sonuçlanmıştır. Bu süreç esnasında ordu, Kerkük’e doğru yol almış ve bir haftadır kenti ele geçiren KDP ve KYB peşmergelerinin geri çevirmek için çatışmaları başlatmıştır. Kerkük’ü kontrol altına alıp Erbil’e doğru ilerleyen askerler, Altunköprü’de 102 Türkmen vatandaşı öldürmüşlerdi. Bu soykırım “Altunköprü Katliamı” adıyla tarihe geçmiştir. Türkmenler, şehitleri anmak için her yıl anma törenleri düzenlemektedirler. Ancak bu yılki törende bazı tatsız olayların yaşanması Kerkük’teki gerginliğin artış kaydetmesine neden olabileceği ihtimalini gündeme getirmişti. Kerkük Teknik Enstitüsü’nde düzenlenen Altınköprü şehitleri anma töreninde Türkmen öğrenciler Kürt öğrencilerin taşlı saldırısına uğramışlardır. Saldırı sonucu 15’e yakın öğrenci yaralanmış ve acilen Kerkük devlet hastanesine kaldırılmıştır. Kürt öğrencilerin anti-demokratik davranışları kentte gerginliğin artış kaydetmesi ihtimalini beraberinde getirmişti. O sıralarda il meclisinde yeni vali ve yeni meclis başkanı seçimleri yapılmaktaydı. Komplocu saldırganlar tarafından başlatılan olaylar yüzünden oturum bir sonraki güne ertelenmiştir. Oylama sırasında Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan Bağdat’ta Irak Başbakanı Nuri El Maliki ile bir araya gelmiştir. Irak Parlamentosu konuşması sırasında Erdoğan iki ülke arasındaki kardeşlik ilişkilerinden bahsetmiş ve Irak’ta Felluce, Halepçe ve Altunköprü soykırımlarının bir daha yaşanmasını istemediklerini dile getirmiştir. Erdoğan, Irak’ta çatışmaların yaşanmaması için Iraklı yetkilileri işbirliğine davet etmiştir. Bugün ise yani 29 Mart 2011 Başbakan Erdoğan Necef kentini ziyaret etmiş ve Hz. Ali’nin mezarını ziyaret ettikten sonra Ayetullah Ali Sistani ile görüşmüştür. Daha sonra Erbil kentine gitmiş ve Barzani eşliğinde Erbil Havaalanı ile T.C. Erbil Başkonsolosluğu’nun açılışına katılmıştır. Güvenlik, işbirliği ve ekonomik ilişkiler gibi konular ele alınmıştır…

Aynı gün öğlen saatlerinde Kerkük İl Meclisi’nde oylama yapılmıştır. Kürt asıllı Necmettin Kerim Vali seçilirken Türkmenlerin adayı Hasan Turan İl Meclisi Başkanı seçilmiştir. Hasan Turan, Irak Türkmen Adalet Partisi Başkan yardımcılığı görevini de yürütmektedir. Arap üyelerin oturumu hangi nedenlerden dolayı boykot ettikleri ise merak konusu? Bir Türkmen’in seçilmesinin Erdoğan’ın Erbil ziyaretine denk gelmesi bazı Türk kanalları tarafından Barzani’den Erdoğan’a yapılan bir jest olarak lanse edilmiştir!! Ancak iki konunun birbiriyle hiçbir bağlantısı olmadığı yeni seçilen meclis başkanı Turan tarafından dile getirilmiştir. Turan, meclis başkanlığının, parlamentoda 2009 yılında alınan 23’üncü maddeye göre bir yasal hak olduğunun ve Barzani ile ilgisi olmadığının altını çizmiştir…

1634160cookie-checkKerkük’te değişim rüzgarı

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.