Rumlar İngiltere Dış İşleri Bakanı Jacques Straw’un Kıbrıs’a gelmesini diplomatik yoldan ve ikili temas ile talep ettiler ve sonrada iş ciddiye binice önüne bir de program koydular. Ne vakit İngiliz Dış İşleri bakanlığı, Dış İşleri bakanı Jack Straw’ın programa uymasının politik etiğe uymadığını söyleyerek Rumların yaptığı programa itiraz edince bu defa da kendisini davet etmediklerini ve Jacques Straw’ın kendi keyfi ile gelmek istediğini söylemeye başladılar.
Rum Hükümeti Cumhurbaşkanlığı sözcüsü Hrisosotomidis, hükümetin Straw’dan, KKTC’ye yönelik temaslara ilişkin hassasiyete saygı duymasını beklediğini söyleyerek, Straw’un adaya resmen davet edilmediğini ve Straw’un kendisinin, Kıbrıs’ı ziyaret etmeyi arzuladığını resmi bir dille açıklayarak bir yerde Straw’ı yalancı durumuna soktu.
Halbuki ziyaret konusu Noel’den birkaç gün önce özellikle Rum Başkanlık Diplomatik Büro Müdürü Tasos Conis’in, İngiliz Yüksek Komiser Vekili Robert Fenn’den talep ettiği görüşme önerisinin kabulü sonrası yapılan ikili görüşmede ele alındı. Ve özellikle bu görüşmede Straw’ın, Kıbrıs’a ziyaret gerçekleştireceği esnada, Başkan Papadopulos’un adada olup olmayacağı konusuna da dikkat edilmesi mutabakatına varıldı.
İngiltere’nin, Dışişleri Bakanı Jacques Straw, Ocak ayı sonunda Kıbrıs’a yapacağı ziyaretle ilgili olarak kendi koşullarını ortaya koydu ve Rumların yaptığı programa uymayacağını açıkladı. Bu nedenle Rumların canı bayağı sıkkın ve sinirleri de iyice gergin.
Sadece Rumların canı sıkkın olsa “fare dağa küsmüş, dağın haberi yok” misali neyse de, İngiltere ile Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti arasındaki ipler de iyice gerilmiş durumda.
Şimdi iki ülke arasında tam bir bilek güreşi var. Hakem de KKTC hükümeti.
Rumlar, kendi politik çıkarları doğrultusundaki siyasi görüşlerine saygı gösterilmesi gerektiğini belirterek, İngiltere Dışişleri Bakanlığının, Straw-Talat görüşmesinin, KKTC Cumhurbaşkanlığı’nda gerçekleştirilmesinde ısrar etmesi durumunda, Straw’un ziyeretinin iptal edilebileceğini veya Rum Yönetiminin tüm itirazlarına rağmen ziyaretin gerçekleştirilmesi durumunda da Rum tarafında kendisine muhatap olarak sadece Rum Dışişleri Bakanı Yorgos Yakovu’yu bulacağını söylüyorlar.
Straw’ın Kıbrıs ziyareti açıkça İngiliz inisiyatifini ortaya koyuyor.
İngilizlerin buradaki hedefi, geçmişe göre biraz farklı. Fark aslında temelden Kıbrıs’taki durumu sarsacak ve dramatik değişikliklere neden olabilecek nitelikte.
AB içindeki ekonomik birliğin lideri ve adadaki üç garantör devletten birisi olan İngiltere, referandumdan 20 ay sonra, Kıbrıs’lı Türk ve Rumlar arasındaki siyasi açığın kapatılmasıyla ilgili olarak Dış İşleri bakanı düzeyinde yapacağı bu girişimini, Rum Yönetimi’nin reddetmek gibi bir lükse ve hakka sahip olmadığını düşünüyor.
Ayrıca İngiltere Dış İşleri Bakanlığı, Rum Yönetimi’nin tezlerinde ısrar etmesinin, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin görüntüsünü ve ikili ilişkileri, olumsuz etkileyeceğini de belirtiyor.
Aslında İngiliz Dış İşleri bakanının bu ziyareti, son on yıl içinde bu düzeyde ilk ziyaret olacak. Bu nedenle çok önemli.
İngilizler, Rum Yönetimi’nin, Straw’ın, Cumhurbaşkanı Talat ile KKTC Cumhurbaşkanlığı makamında görüşme arzusuyla ilgili endişelerini dikkate aldıklarını, ama söz konusu görüşmenin KKTC Cumhurbaşkanlığı makamında yapılmasının, uluslararası toplum tarafından yüksek düzeyde gerçekleştirilen diğer temaslarda izlenen taktikten ibaret olduğunun vurgulayarak bir yerde artık eski günlerin geride kaldığını ve bu gerçeği kabul ederek bir an evvel hazmetmeye başlamaları gerektiğini, diplomatik dille kendilerine bildirdiler.
Artık hiçbir şey eskisi gibi değil. 24 Nisan 2004 referandumu bir çok kavramı kökünden değiştirdi.
Üstelik bir de dün Japon Başbakanı Koizumi’nin KKTC’ye uygulanan ambargolar ile ilgili yaptığı açıklama var ki, Rumları eminim uzun zaman rahat uyutmayacak.
Dün yazmıştım. Çaydanlığın kapağı oynamaya başladı. Bu kesin.
_____________
* Prof. Dr.
