Kuzey Kıbrıs’ta turizm lokomatif sektör konumunda… Dr. Muhammet Yaşarata Kuzey Kıbrıs turizminde akademik çalışmalarıyla tanınıyor. Çağaner Grubu’nun çatısında kurulan ve İngiltere’den KKTC’ye turist götürmek misyonunu üslenen Cyprus Premier Holidays’in İngiltere direktörlüğünü de üslenen Yaşarata ile Kuzey Kıbrıs turizmi ve son gelişmeleri konuştuk.
– Cyprus Premier hakkında bilgi verir misiniz?
– Cyprus Premier toplumun çok yakından tanıdığı Kıbrıs’taki önemli işadamlarından Sayın Ünal Çağaner ve oğlu Dimağ Çağaner tarafından Çağaner Grubu çatısında kuruldu. Benim direktörlügümde ve Ahmet Acar yönetiminde 1 Şubat’ta Bromley’deki ofisimizde faaliyete geçti.
Çağaner Grubu’nun KKTC’de başta Acapulco Tatil Köyü, Almanya’dan ve Türkiye’den KKTC’ye incoming turizm şirketleri, Türkiye ve Kıbrıs arasında gemi taşımacılığı ve Kıbrıs’ta organik tarım ve hayvancık yatırımları olan bir kuruluştur… Bu yıl da İngiltere’den KKTC’ye yönelik turist taşımacılık hizmeti verecek Cyprus Premier’i kuruldu. Hedefimiz ilk yıl için 3-4 bin turisti KKTC’de konuk etmektir… Tabii bu hizmetimiz KKTC’ye yönelik uçak sayısı, ülkenin tanıtımındaki başarı ve yatırımlarımıza bağlı olarak gelişecektir.
– Kuzey’e paket tatil ve yolcu taşımacılığında belli başlı sorunlar nelerdir?
– Maliyeti artıran aktarmalı uçuşlardan kaynaklanan sorunları biliyorsunuz. Büyük tur operatörlerinin olmaması büyük bir ‘handikap’ olarak görüyoruz. Üstelik son yıllarda KKTC’ye turist götüren tur operatörleri sayısında bir azalma da sözkonusudur. Turist sayısını artırmaya yönelik çalışmalar maalesef yetersiz kalıyor… Cyprus Premier bir misyon şirketi olarak kuruldu. Amacı Kuzey Kıbrıs turizmini daha iyi pazarlamaktır. Piyasadaki boşluğu doldurarak ülkeye daha iyi hizmet vermek amacındadır… Hem İngiliz hem de etnik markete hizmet verecektir…
– Hangi Havayollarıyla ucacaksınız?
– Şu anda KKTC’de turizm sektöründe büyük yatırımlar yapılıyor. Büyük oteller hizmete hazırlanıyor. Yatak sayısının artmasıyla en önemli uçak koltuk sayısında da artış olması gerekmektedir… Bizi en çok sevindiren ulusal havayolu şirketi KTHY’nin yanısıra bizim için yine ulusal bir taşıyıcı olan THY de Nisan ayından itibaren Kıbrıs’a kanat açacaktır… THY, Stanstead’ten daha sonra Manchester gibi şehirlerden de Ercan’a uçmayı planlaması çok olumlu. Ayrıca Pegasus Havayolu’nun 28 Mart’tan itibaren charter değil de haftada 3 gün tarifeli seferlere başlaması ve talebe göre bu seferleri artırmayı planlaması turizm adına sevindirici… Bunların yanısıra THY ve Lufthansa ortaklığı ile kurulan merkezi Antalya’daki Sun Express de KKTC’ye uçmayı planlıyor. Bu dört havayolunun varlığı Kuzey Kıbrıs turizminin gelişmesine de kuşkusuz katkıda bulunacaktır… Biz Cyprus Premier olarak bütün havayollarıyla turist taşımayı planlıyoruz…
– KTHY dışındaki havayolları turizm sezonuna girerken uçacaklarını duyurdular. Bu sizin hedef belirlemenizde sorun yarattı mı?
– Evet haklısınız. Aslında Kasım ayında gelen sezonunun hedefini belirlememiz gerekirdi. Bunu şu anda (Mart) belirlemeye çalışıyoruz. Alınacak koltuk yoksa ortada götüreceğiniz turist sayısını saptayamazsınız. Reklam bütcesini çıkaramazsınız… Bu yıl plan program yapmakta zorluk çekiyoruz haliyle çünkü söz konusu havayollarının uçma kararları bir hafta öncesine kadar kesinleşmiş değildi… Bunun yanısıra havayollarının izleyecekleri fiyat politikası da çok önemli. Bunu da önümüzdeki günlerde anlayacağız… Umarız KTHY ve diğerleri paket yolcuyu taşımaya yönelik fiyatlarda daha esnek olurlar ve biz daha çok turist taşıyabiliriz… Ülkenize turist çekebilmek için rakip ülkelerden daha cazip ve rekabet gücü olan fiyatlar sunmak zorundasınız…
– Paket tatil dışında uçak rezervasyonu hizmetiniz de var değil mi?
– Tabii. Sadece uçak ya da hotel almak isteyen turistlere bu hizmetleri de veriyoruz. Bazen yoğun dönemlerde yolcuların paket tatil alması tek uçak biletinden daha hesaplı geliyor. Çok önceden rezerve edilmiş garantili koltuklar olduğu için paket tatiller tercih ediliyor. Yalnızca KTHY paket tatil koltuklarının uçak bileti olarak satılmasını istemiyor.
– KKTC’de yatak sayısı artıyor demiştiniz. Yatak kapasitesindeki artış hakkında bir rakam verebilir misiniz?
– Kuzey Kıbrıs turizminde yatak sayısındaki gelişmeler olumlu. Yeni yeni hoteller yapılıyor. Kuzey’de yeni açılan oteller arasında Merkür ve Maltaş’ı sayabiliriz. Ayrıca Magusa ile Bafra bölgesinde de yeni hoteller açılıyor. Bunlar 5-6 bin yatak kapasiteli. Bir kaç yıl sonra KKTC genelinde 10 bin yatak kapasitesi ekleneceği söylenebilir. Kuzey Kıbrıs’a yönelik taşımacılığın da artmasıyla sektörün canlanması için temel alt yapının hazır olduğu söylenebilir. Sırada KKTC hükümetinin turizmin varlığını dünyaya tanıtması kalıyor. Ürününüz varsa onu tanıtıp satmak en önemli olgudur. Bu açıdan KKTC’deki turizm sektörü haliyle hükümetten ülkenin reklamının en iyi şekilde yapılmasını bekliyor…
– Peki tanıtım / reklam yeterince yapılıyor mu?
– Bence yapılamıyor çünkü yeterince tanıtım bütcesi ayrılmıyor. Bizim yaptığımız tanıtım harcamalarıyla rakip gördüğümüz ülkelerin bütçelerini kıyaslamalıyız. Malta, İspanya’nın Mayorka’sı, Güney Kıbrıs… Güney Kıbrıs’a 1.5 milyon turist gidiyor ve 25 milyon Sterlin’i sadece İngiltere’ye olmak üzere 55 milyon Sterlin tanıtım harcaması yapıyor. Mayarko ve Malta’nın yılda 30 milyon Sterlin gibi bir bütceleri var. Bizim bütçemize baktığımızda 1 milyonlarda konuşuluyor… Bu ödenek ile bir ülkenin sesini ne kadar duyurabilirsiniz ki? Turist sayısını artıramadığınızda sorunu tanıtım bütçenizde de aramanız gerekir. Dubai örneğine baktığımızda tanıtımın bir süreklilik gerektirdiğini anlıyorsunuz. Dört yıl önce bilinmeyen Dubai’de şimdi boş yer bulmak çok zor ama pazardaki devamlılık için tanıtım harcamalarını durdurmuyor… Siz turizmde talep yaratırsanız yatak kapasitesi ve koltuk sayısındaki artışı da zaten teşvik etmiş olursunuz. Bizimkiler “Uçalım mı” tartışması yaparken bir bakmışsınız yabancı havayolları uçmak için sıraya girmiştir… Ayrıca turizmdeki artışın domino etkisiyle diğer sektörleri de olumlu etkilediği gözönüne alınmalı… KKTC hükümetine, Turizm Bakanlığı’na ülkenin tanıtımı için önemli görevler düşüyor.
Dr MUHAMMET YAŞARATA?
1972’de Baf’da doğdu. İlk ve orta eğitiminini Girne’de, Lise eğitimini Lefkoşe’de yaptıktan sonra Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde ekonomi okudu. İngiltere’de turizm ve otelcilik üzerine yüksek lisans yaptı. North London Üniversitesi’nde de “KKTC’de Turizm Pazarlama ve Planlanması” üzerinde doktora yaptı. Çeşitli tur operatörleri ve havayollarına danışmanlık yaptı. Halen KKTC’de Çağaner Grubu koordinatörlüğü ve Cyprus Premier İngiltere direktörlüğünü yapıyor.
FOTOĞRAF: Cyprus Premier Holidays’in İngiltere Direktörü Dr. Muhammet Yaşarata Kuzey Kıbrıs turizminin geleceği konusunda iyimser konuştu. Yaşarata, Kuzey Kıbrıs’ın dünyaya tanıtımının iyi yapılması durumunda pek çok söktörü etkileyen turizmin gelişeceğini söyledi…
