KKTC’de oy hesabında yanlışlık…

2005 Genel Seçimlerinde KKTC’de 147.249 seçmen 575 sandıkta oy kullanmış olup 7 siyasi parti ve 2 bağımsız aday seçimlerde yarışmıştır.


Seçimlerde 118.912 seçmen oy kullanmıştır. Bu oyların bir kısmı geçersiz sayılrken, bir kısım oy da karma oy kullanılması nedeniyle tam olarak kullanılamamış, semen, oyunun bir kısmını kullanmak serbestisine sahip olduğu için tam oy kulalanılamayan durumlara rastlanmıştır.


Örneğin, Gazimagosa’da mühür vurarak oy kullanan bir seçmen 13 oy kullanmış olurken, karma oy kullanma durumunda ise bir seçmen, oyunu 7 ve daha fazla (en çok 13) aday için kullanabilmiştir. Bu nedenle, KKTC genelinde partilerin seçmen bazında aldıkları oy oranlarını tam olarak hesaplamak olanağı bulunmamaktadır.


Seçimlerde partilerin aldıkları oy oranları açıklanırken, toplam oyların seçmen sayısına bölünerek rakamların bulunduğu görülmektedir. Bu yöntem, partilerin seçmen bazında aldıkları oy oranlarının hesaplanmasında kullanılamaz. Bunun nedeni, ilçelerde seçmenlerin değişik sayıda oy kullanmış olmalarından kaynaklanmaktadır.


Lefkoşa’da bir seçmenin oyunun 16 oy olarak hesaplanmasına karşın, İskele’de ise bir seçmen 5 oy kullanabilmektedir. Bu durumda bir seçmenin mühür oyu, toplam oylar içinde, Lefkoşa’da 16, Gazimagosa’da 13, Girne’de 9, Güzelyurt’ta 7 ve İskele’de 5 oy olarak hesaplanmaktadır. Bu durumda Lefkoşa’daki bir seçmenin mühür oyu, İskele’deki seçmenin 3 mislinden fazla biçimde toplam oylara yansıtılmış olmaktadır.


Seçmen bazında KKTC genelinde partilerin oy oranlarının bulunabilmesi için, ilçelerde seçmenlerin kullandıkları oy sayısına, geçerli oyların bölünmesi ve bu sayıların toplamında partilerin oy oranlarının hesaplanması gerekmektedir. Böyle bir hesap yapılmazsa, Lefkoşa’da geçerli oylar 555 328 iken, İskele’de 58.522 olur ki, Lefkoşa seçmen sayısının İskele’dekinden yaklaşık 10 misli fazla olması gerekir. Oysa, Lefkoşa’da kayıtlı seçmen sayısı 46.308, iskele’de ise 15.182’dir. Bu ise Lefkoşa seçmen sayısının İskele’den 3 misli fazla olduğunu ortaya koymaktadır.


Geçerli oyların ilçedeki milletvekili ya da kullanılabilecek en yüksek oy oranına bölünmesi sonucu elde edilen sonuçlara göre:


Lefkoşa’da 34.708,
Gazimagosa’da 29.845,
Girne’de 20.286,
Güzelyurt’ta 15.650
İskele’de 11.710 seçmen oy kullanmış bulunmaktadır.


Bu oranların, partilerin aldıkları toplam oy sayısının milletvekili sayısına bölünmesi sonucu  elde edilen sayıya bölünmesi durumunda, partilerin ilçelerde seçmen bazında aldıkları oylar bulunmuş olacaktır. Böylesi bir çalışma yapılırsa:


CTP-BG; Lefkoşa’da 16.247, Gazimagosa’da 12.455, Girne’de 9046, Güzelyurt’ta 7316 ve İskele’de 4138 oy almış durumdadır. Karma oylarda kullanılan oy sayıları bilinmediği için, bu rakamların, gerçeğe en yakın rakamlar olduğu söylenebilir. Bu durumda, KKTC genelinde CTP-BG’nin toplam seçmen bazında oy sayısı 49.202’dir. Bu çalışmayı, seçim barajını geçen bütün partiler için yaparsak, KKTC genelinde partilerin seçmen bazında aldıkları oy sayıları şöyledir:


CTP-BG  : 49.202 
UBP  : 36.256
DP  : 15.305
BDH  : 6254


KKTC genelinde oy kullanan seçmen sayısı, ilçelerde oy kullanan seçmenlerin sayısıdır. KKTC genelinde 118.912 seçmen oy kullanmış olup bunlardan 112.199 oy geçerli olarak sayılmıştır. Bu geçersiz oylarda, tümüyle geçersiz oylar olduğu gibi, karma liste nedeniyle kullanılmayan oy sayıları da hesaplanmış olmaktadır. Bu durumda, KKTC genelinde partilerin aldıkları oy oranları şöyledir:


CTP-BG  : % 43.8 
UBP  : % 32.3
DP  : % 13.6
BDH  : % 5.5
 
Topalm oyların partilerin aldıkları oy sayısına bölünerek yapılan yanlış hesaplama sonucu ise CTP % 44.4, UBP % 31.7, DP % 13.5 ve BDH % 5.8 olarak hesaplanmaktadır. Bu oranlar birbirine yakın olmakla birlikte, ülke genelinde seçmen bazında % 5 seçim barajının hesaplanmasında yanlış bir yöntem kullanıldığı görülmektedir. Bu yöntemin, adaletli ve gerçek hesaplama olan yukarıdaki hesaplama yöntemiyle hesaplanması gerekmektedir.


Bu gerçeklerin bilinmesi, KKTC seçim sisteminde % 5 barajı konusunda yapılan yanlış hesabın da anlaşılması bakımından çok önemlidir. Sonuç olarak, partilerin oy oranları konusunda yapılan açıklama, seçmen bazında gerçek rakamları yansıtmamaktadır. Gerçek rakamlar, yukarıda belirttiğimiz üzere şöyledir:


CTP-BG  : % 43.8 
UBP  : % 32.3
DP  : % 13.6
BDH  : % 5.5

677480cookie-checkKKTC’de oy hesabında yanlışlık…

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.