Üreticilerin dava açmaya hazırlandığı firma yetkilileri fidelerin sağlıklı olduğunu savunurken, Kaş Ziraat Odası Başkanı Ramazan Süer, aynı firmadan fide satın alan üreticilerin birçoğunun hastalık yüzünden zarar ettiğini söyledi.
MİLYONLARCA FİDE HASTALIKLI İDDİASI
Üretiminin yüzde 90’ını ihraç eden Kınıklı üreticilerin geçtiğimiz yıl Kumluca’da faaliyet gösteren fide firmasından aldıkları domates fideleriyle başları dertte. Aldıkları milyonlarca fidenin hastalıklı çıktığını ve Kınık’ta seracılık yapan yüzden fazla ailenin büyük zarara uğratıldığını iddia eden üreticiler öfkeli. Fide firmasının yetkilileriyle görüşmek isteyen Kınıklı üreticiler firmanın sorunlarıyla ilgilenmediklerini dile getirdiler.
TOPRAK VE BİTKİ İNCELEMESİ YAPILDI
Kınıklı üreticilerden Mehmet Çıtak (57), hastalıklı fide ekenler ile sağlıklı fide ekenler arasındaki fiyat farkının kilo başına yaklaşık 1 TL olduğunu öne sürdü. Kınıklı üreticilerin hastalıklı fide yüzünden 1 milyon lira zarara uğradığını iddia eden Çıtak, fidelerden ekip de bir kilo domates bile elde edemeyen üreticiler bulunduğunu söyledi. Geçtiğimiz yılsonu 6 bin domates fidesi satın alarak serasına ektiğini anlatan Çıtak, tüm fidelerin hastalık taşıdığını öne sürdü. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Antalya İl Müdürlüğü’ne durum hakkında şikâyette bulunduklarını anlatan Çıtak, uzmanların Kınık’a gelerek seralardan toprak ve bitki numuneleri aldığını ve düzenledikleri raporda hastalığın tohum ya da fideden kaynaklandığına dair rapor düzenlediğini söyledi.
‘BİR KİLO BİLE ÜRÜN SATAMADIM’
Fide firmasının rapora rağmen zararlarını görmezden geldiğini savunan Kınıklı üreticilerden Cemil Sarıbaş (43) ise geçtiğimiz yıl aynı seradan 25 bin liralık satış yaptığını ancak bu yıl hiç domates satamadığını söyledi. Sağlıklı fideler ile üretilen domatesin 1,5 liradan satıldığını dile getiren Sarıbaş, “Bizim domatesleri 25 kuruşa alacak tüccarı zor buluyoruz. Diktiğim 6 bin 500 fidandan daha bir kilo bile ürün satamadım. Bankaya, tüccara binlerce lira borcum var. ‘Dava edeceğim’ demek kolay da, davaya verecek para bizde nerede? Tespit yaptıranlar adam başı 675 TL ödediler. Ben para bulamadığımdan tespit yaptıramadım. Parası olan hakkını arıyor bu memlekette” diye konuştu.
‘HANGİ RAPORA İNANALIM’
Zararlarının büyük olduğunu söyleyen üretici Mustafa Batur (57) Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Merkezi (BATEM) tarafından hazırlanan rapora göre hastalığın fide ve tohum yoluyla bulaştığının tespit edildiğini ancak üretici firmanın da kendilerine “benim üretimlerimi devlet denetliyor, elimde rapor var” dediğini belirterek “biz şimdi devletin hangi raporuna inanacağız” diye konuştu.
MUHTAR HURİYE KABAKÇI: ‘BİZ BİTTİK, HÜKÜMET NE YAPACAKSA YAPSIN!’
Fide kriziyle ilgili tepkilerini dile getiren Kınık Merkez Mahallesinin 69 yaşındaki kadın muhtarı Huriye Kabakçı, “her sene ya rüzgâr ya hastalık çıkar, ürünü zar zor toparlarız. Bu senede ‘kara dolama’ hastalığı tüm ürünü bitirdi. Köylü çok zor durumda. Hükümet bu konuda ne yapacaksa yapsın, biz bittik. Girin bakın seralara, siz bu ürünü alır mısınız?” diye konuştu.
KAŞ ZİRAAT ODASI BAŞKANI SÜER: ‘ÜRETİCİ ZARAR ETTİ’
Üreticilerin şikâyeti üzerine hastalıklı seralarda incelemelerde bulunan Kaş Ziraat Odası Başkanı Ramazan Süer, yetkililerle birlikte üreticinin sorunlarını çözmek için çaba harcayacaklarını dile getirdi. Zarar tespiti konusunda çalışmaların sürdüğünü dile getiren Süer, “aynı firmadan fide alan seracıların büyük bir bölümü, hastalık yüzünden zarar etmiş görünüyor. Çiftçiler zararlarını mahkemeye tespit ettirdiler. BATEM e müracaat eden çok sayıda çiftçi var. Onların raporları da geldiğinde durum daha netlik kazanacaktır” dedi.
FİRMA YETKİLİSİ: ‘FİDELER DÜZENLİ KONTROLDEN GEÇİYOR’
Fide firmasını Kınık’a davet eden üreticiler, mahkeme yoluyla zarar tespiti yaptırarak firma ve bayiler hakkında dava açmaya hazırlanırken, suçlamaların odağındaki firmanın pazarlama sorumlusu Engin Çelik, ürettikleri tüm fidelerin periyodik muayenelerden geçtiğini belirterek Kınık’a sevk edilen fidelerin de Kumluca İlçe tarım müdürlüğü tarafından kontrolden geçtiğini söyledi. İlgili firma tarafından sunulan, Ziraat Mühendisleri Muharrem ve Ümüsün Karadağ imzasını taşıyan 07924 numaralı raporda, 1 milyon 558 bin 803 adet domates fidesinin satışa uygun olduğu ifadeleri yer alırken raporda imzası bulunan M. Karadağ’ın geçtiğimiz hafta emeklilik dilekçesi vererek görevinden ayrıldığı öğrenildi.
