Depremin vurduğu Van’ın merkezinde, kentin en işlek noktalarından Maraş Caddesi üzerinde bulunan 7 katlı 32 daireli Nezir Baş Apartmanı, çok sayıda öğretmen ve öğrenciye mezar oldu.
Vatan gazetesinin haberine göre; binayla ilgili ortaya çıkan gerçek ise duyanların kanını dondurdu. Apartmana ismini veren bina sahibi Nezir Baş’ın yıllar önce binanın girişindeki dükkana bir otomobil servisi açtığı, otomobillerin rahat hareket etmesi için dükkanın içindeki kolonları kestiği ortaya çıktı.
Baş’ın daha sonra burayı kapattığı ve dükkanı bir ecza deposuna kiraladığı öğrenildi. Baş’ın 32 daireyi ise öğretmen ve öğrencilere kiraladığı ortaya çıktı.
İnşaat Mühendisleri Odası Van Şube Başkanı Şemsettin Bakır, yıkılan binalarda inceleme yaptığını açıkladı ve şu bilgileri verdi:
KUM YERİNE TAŞ ÇIKTI
“Depremde 1999 yılından önce yapılan binalar yıkıldı. Eğer 25 saniye değil 40 saniye sürse 99’dan önce yapılanların hiçbiri kalmazdı. Çünkü denetim uygulanmadı. Yıkılan binaların kolonları kum olması gerekirken 10×15 santimetre büyüklüğünde taş çıktı. Bu binanın da ayakta kalma ihtimali hiç yoktu ve yıkıldı.
1999 depreminden sonra yönetmelikler değişti ve denetimler başladı. Hatta bize göre bu denetimler de eksik ama denetimin ne kadar gerekli olduğu bu depremde ortaya çıktı. Yıkılan binaların neredeyse tamanını inceledim. Sağlamlık açısından köyde yıkılan kerpiç binalardan hiçbir farkı yok. Ayakta kalanların neredeyse hepsi yeni yapılan binalar. Bunların sadece duvarlarında çatlak var ama taşıyıcı sistemlerinde herhangi bir arıza yok. Çünkü yeni hazırlanan yönetmeliğe göre yapıldılar ve denetlendiler.
Yıkılan binalar mühendislik hizmeti görmemiş, doğru malzeme kullanılmamış, ruhsatsız binalar. Hatta kimin yaptığı bile belli olmayan, dere kumu ile yapılmış binalar. Ama zamanında kaymakamlıklar, yerel yönetimler göz yummuş. Örneğin; yıkılan kamu binası neredeyse yok. Çünkü hepsi yeni yapıldı.”
KENDİ KENDİNE BİLE YIKILIR
Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) Başkanı Ayhan Güleryüz, ise farklı bir noktaya dikkat çekti:
“Binalarda santimetrekarede 300 kilo yük taşıyabilen C30 sınıfı beton kullanılması gerekir. Ama bu binalar baktığımızda bırakın 300 kilo yük taşımayı zamanla kendi kendine de yıkılacaktır.”
