Yazara göre, olayın tezat oluşturan yönü ise, son dönemdeki tartışmalar dikkate alındığında, bu adımın hükümetin sözde İslamcı gündemini yaşama geçirmesi değil; Türkiye’nin 12 milyonu bulan, Atatürk döneminde baskı altında tutulan güçlü etnik Kürt azınlığın haklarıyla ilgili olması…
The Guardian yazarı Erdoğan’ın bu girişimi konusunda; kendisini ve lideri olduğu partiyi gizli dinci gündemi yaşama geçirmeye çalışmakla suçlayan asker ve sivil laik muhafazakâr çevrelerce durdurulabileceğine de dikkat çekti.
Tisdall, MHP Genel Başkanı Bahçeli’nin ”İmralı kasabının rehberliğinde Türkiye’yi bölmeye hazırlanmakla suçladığı başbakanın Türkiye için ciddi bir risk haline geldiği” iddialarına yer verdi.
Tisdall, Erdoğan’ın planının ayrıntılarının bilinmediğinin altını çizerken, Türk basınında yer alan haberlere atfen, ”PKK’lılar için genel af, siyasi, ekonomik, dil ve eğitim hakları, Güneydoğu’da Kürtçe isim yasağının kaldırılması” gibi adımlardan söz edildiğini aktardı.
The Guardian yazarı, PKK’nın cezaevinde bulunan liderinin de bir ”yol haritası” hazırlığında olduğu yönündeki haberlere atıfla da, Öcalan’ın ”silahsızlanma, PKK üyelerinin siyasi entegrasyonu, yerel yönetimlerin özerkliğinin arttırılması ve ulusal diyalog süreci başlatılması” çağrısında bulunmasının beklendiğini yazdı.
Tisdall öte yandan da iki emekli orgeneralin de sanıkları arasında olduğu Ergenekon davası, geçen yıl türbanın üniversitelerde serbest bırakılması düzenlemesi gibi örneklerde ortaya çıkan ve bir süredir yaşanan iç gerilimlerin, Erdoğan’ın Kürt açılımını rayından çıkarma riski taşıdığını belirterek, “Ama söz konusu barış sürecinin kökleşmesinin ise, bazı çevrelerde, Atatürk’ün milliyetçi ideallerinin baltalanması olarak görülebileceğini” öne sürdü.
Tisdall, ”Zaman değişiyor, Türkiye’nin tutuculukta direnen devletçileri de değişmek zorunda kalabilirler” öngörüsünde bulundu.
Tarihçi Andrew Mango’nun, ”Sultan’dan Atatürk’e” adlı yeni kitabında, Atatürk’ün o dönemde kendini ”ulus-devlet” kavramına adadığı ve bu nedenle ne din, ne ayrılıkçılar, ne de azınlıklara ayıracak zamanı olmadığı, 1925’teki Kürt isyanını acımasızca bastırdığı ve kültür devriminin de ivme kazandığı tespitlerini aktaran Tisdall, “Türkiye’yi kuran Lozan Anlaşması’nın üzerinden 86 yıl geçtikten sonra Atatürk’ün biçtiği dar gömleğin gevşetilmesi yönünde direnmesi zor baskılar bulunduğunu” savundu.
