Benzer açıklama Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’dan da geldi. Dışişleri Bakanı, Iraklı siyasi liderlerin bütün Iraklılar için adil olacak bir anayasa hazırlıklarına yoğunlaşmaya devam ettiklerini vurgulayarak, gecikmenin demokrasinin işlediğini gösterdiğini söyledi.
EK SÜRE
Irak parlamentosu, geceyarısında taslak için tanınan sürenin dolması ardından üçte iki çoğunlukla anayasa hazırlık komisyonuna 22 Ağustos’a kadar ek süre verdi. Taslağın tamamlanmasından sonra önce meclisin onayına, iki ay içinde de ülke çapında referanduma sunulması gerekiyor.
ABD’nin başını çektiği işgal güçleri Anayasa Taslağı’nın onaylanamamasının direnişçileri güçlendireceği yaygısında.
Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani erteleme kararı ardından, gecikmenin Irak halkının güvenini sarsmaması gerektiğini belirterek “hayalkırıklığına uğramaya gerek yok, çünkü çok yol aldık” dedi. Başbakan İbrahim Caferi de “Bu konuları aceleye getirip sakat doğmuş bir anayasa ortaya çıkarmamalıyız” diye konuştu.
ANA TARTIŞMA
Kürt, Şii ve Sünni müzakereciler özellikle federalizm tartışması üzerinde uzlaşma sağlayamadı. Iraklı Kürtlerin federallik talebine karşı çıkan Sünni politikacılar, bu konunun gelecek yıl ayrıca ele alınmasını istiyor.
Tartışmaların düğümlendiği diğer konu ise Müslüman din adamlarının rolü ve İslam’ın yeri sayılıyor.
İNGİLİZ BASINININ DEĞERLENDİRMESİ
İngiltere’deki ulusal basın Irak’taki anlaşmazlığı ve ABD’nin bir sonraki adımını şöyle değerlendirdi:
The Times: Taslak konusunda yaşanan son dakika pazarlıkları, anlaşmazlıklar ve gecikmeler şaşırtıcı değil ama felaket olarak da görülmemesi gerekir. Uzlaşma, özellikle tarafların mensup oldukları grupların yoğun baskısı altında bulundukları dikkate alındığında kolay sağlanmaz. Anayasa taslağını hazırlama tarihinin ertelenmesi, ülkedeki yönetimin işlemezliği sürecini uzatacaktır. Ancak uzlaşmaya varmak, endişeli ve küskün Sünni azınlığı, kusurlu ve sürdürülemez bir anlaşmaya zorla sürüklemekten daha iyidir’
The Guardian (Rory Carol): Basına sızan anayasa taslağına göre, taraflar Kuzey Irak kentlerinden Kerkük’ün statüsü konusunda uzlaşamadı ve bir iç savaş nedeni olma potansiyeli taşıyan Kerkük konusunda karara varmayı ertelediler. Irak’ın geleceğiyle ilintili Kerkük konusu iltihap toplamaya devam edecek.
The Independent (Robert Fisk): Anayasa konusunda Irak bir çıkmazda. ABD’liler belki de en çok federal anayasanın sonuçlarından korkuyor. Eğer Kürdistan, kendisini ismen olmasa da fiilen bir devlet olarak ilan ederse, ki gerçekte öyle, o zaman Türkiye’nin, Kürt devletinin yaşama geçmesini önlemek için Irak sınırına asker sevketmesi muhtemeldir.
The Financial Times: ABD’de gelecek yıl yapılacak Senato seçimleri nedeniyle Başkan George Bush, Irak’tan çekilme konusunda takvim isteyen Cumhuriyetçiler’in baskısı altında Bush ve Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice dile getirdikleri Orta Doğu’da özgürlüğü yayma konusuna uzun soluklu bağlılık taahhüdüyle, ABD seçim politikası arasında kalabilir… Ama Bush bu konuda yalnızca kendini suçlayabilir. Irak ve terörle savaşı partizan bir konu haline getirerek, Soğuk Savaş döneminde benzeri oluşturulan uzun dönemli bağlılık taahhüdü konusunda partilerüstü bir uzlaşma kurma şansını tepmiş oldu. Bunu yeniden kurmak, Beyaz Saray’ın iş yapma tarzında kökten bir değişiklik yapmasını gerektirecek.
