Ancak, ülkemizde o kadar kolay yanıt buluyor ki bu sorular.
Herkes kendisini lider sanıyor. Bir “lider enflasyonu” yaşıyoruz son zamanlarda. Bir siyasi parti içinde lider olmaya aday o kadar insan çıkabiliyor ki, şaşılacak ama neredeyse üst yöneticilerin tamamı lider olmaya hazır. İnsan düşünmeden edemiyor. Böyle bir partide uyumlu çalışma, güven ve istikrar nasıl sağlanabilir ya da sağlanabilmiş acaba?
Sürekli eleştiri halindeyiz. Her şeyi eleştiriyoruz. Her konuyu biliyoruz. Bizim dışımızda herkes yanlış yapıyor. Biz olsak, hemen düzeltiriz bütün işleri.
Öğretmenler Başbakan’ı eleştiriyor, köylüler milletvekilini, işçiler Bakan’ı, milletvekilleri partisinin Genel Başkanını, parti üyeleri İlçe Başkanı’nı, dernek üyeleri Dernek Başkanı’nı eleştiriyor. Hepimiz birer lideriz. Medeni cesaretimiz zirve noktasında.
Son günlerde siyasi partiler içinde de lider adayları çoğaldı. Aziz Nesin’le öğrencilik yıllarımda tanışma fırsatı bulmuştum. Bembeyaz saçlarıyla bir derviş gibi görünüyordu. Küçük bir masada sohbet ederken, “3 kişilik bir örgütte bile, 2 tane lider adayı vardır” demişti. Neden bir tanesi aday değil deyice de hepimize kahkahaya boğacak espriyi yapıştırmıştı : “Diğeri zaten liderdir, aday değil.”
Kimdir lider, ne iş yapar, ne yer, ne içer ?
Lider, bir örgütte büyük bir kitleyi belirli kararları almak ve belirli bir biçimde davranmak konusunda etkileyen, ikna eden ve peşinden sürükleyen kişidir. Bu anlamda, lider olabilmek için bazı yeteneklere ihtiyaç duyulduğu açıktır.
Dünyada karizmatik lider örnekleri arasında Lenin, Hitler, Kenyatta, Atatürk, Tito, Ghandi, Mandela gibi örnekler bulunmaktadır. Bu isimler, milyonlarca insanı peşinden sürükleyip gerektiğinde ölüme bile götürebilecek büyük lider örnekleriydi.
Ülkemizde çok fazla lider adayı bulunması, gerçek lider yokluğundan kaynaklanıyor olabilir mi acaba? Yeni partilerin kurulması ve kısa zamanda halkın desteğini kazanabilmesi, lider sandığımız eski parti başkanlarının liderlik niteliklerinin zayıflığından kaynaklanıyor olabilir mi?
Lider adaylarının çok olması, bir toplumda ya da bir ülkede demokrasinin güçlü olduğunun göstergesi olarak yorumlanabilir. Ne var ki, bir siyasi partide liderliğini sağlamlaştırma fırsatı ve zamanı yakalayamamış Genel Başkanların karşısına kısa zamanda yeni lider adayları çıkabiliyorsa, Çanlar “Birileri” için çalıyor demektir. Lider adaylarının bolluğu, bazen “bereket” anlamına gelmeyebilir.
_______________
* Yrd. Doç. Dr. Birol Ertan
Siyaset Bilimci
