Belgeler, İngiltere hükümetinin sürgündeki devrik Şah Muhammed Rıza Pehlevi’nin İngiltere’ye yerleşmesi ihtimalinden oldukça tedirginlik duyduğunu gösteriyor.
Belgelere göre, dönemin İngiltere Başbakanı James Callaghan devrik Şah Muhammed Rıza Pehlevi’nin İngiltere’de olmasının büyük bir güvenlik riski oluşturacağını ve Tahran’daki yeni rejimle ilişkilerini zedeleyeceğini düşünüyordu.
Bu amaçla, Şah’ı İngiltere’ye yerleşmemesi için ikna etmek üzere İngiltere hükümeti Bahama Adaları’na emekli bir diplomatı gizli misyonla gönderdi.
Kendisine Şah’ın eski bir arkadaşı süsü veren Denis Wright, İngiltere’nin mesajını Şah’a ulaştırmayı başardı.
Ancak bu görüşmenin ayrıntıları, çok hassas bilgiler içerdiği gerekçesiyle açıklanmadı.
“İngiltere’nin dostu”
Söz konusu belgeler, Haberleşme Özgürlüğü Yasası kapsamında, üzerinden 30 yıl geçtiği için kamuoyuna açıklanmıştı.
Belgelerde, Callaghan’ın halefi Margaret Thatcher’ın Şah’a yardımcı olamadığı için üzüntü duyduğu da görülüyor.
Thatcher’ın Şah’ı İngiltere’nin dostu olarak gördüğü ve Dışişleri Bakanı’na Şah’a sığınma hakkı veremedikleri için “derin bir üzüntü” duyduğunu söylediği anlaşılıyor.
Ancak Thatcher’ın, Şah’ın İngiltere’ye gelmesinin Tahran’daki İngiliz diplomatları tehlikeye atabileceği ihtimalini de kabul ettiği görülüyor.
Şah Muhammed Rıza Pehlevi, 1979 yılı sonlarında kanser tedavisi için ABD’ye gittiğinde, Tahran’daki ABD elçiliği basılmış ve 63 elçilik çalışanı rehin alınmıştı.
İran’ın eski Şahı Muhammed Rıza Pehlevi 1980 yılında Kahire’de ölmüştü. (BBC)
