Dünyada dalga dalga yayılan kriz Orta Avrupa ülkelerini de etkiliyor elbette, ama farklı boyutlarda.
Şu ana kadar ortaya çıkan veriler dikkate alındığında krizden en çok Çek Cumhuriyeti etkilenmiş gibi görünüyor.
Büyük şirketler aracılığıyla küresel ekonomiyle sıkı bağları olan Çek cumhuriyetinde ilk kriz haberleriyle birlikte en hızlı tepki gösteren sektör otomotiv sektörü oldu. Çeklerin, artık Volkswagen destekli ünlü Skoda otomobil fabrikası, çalışanlarına iki gün zorunlu izin verdi ve yıllık üretim miktarında da azaltmaya gidileceğini açıkladı.
Çeklerin krize hemen teslim olan bir başka işletmesi de Çek Cumhuriyetinin doğusundaki ünlü kristal fabrikası. Bohemya kristal, bir işyerini kapattı ve 1251 çalışanını da derhal işten çıkardı.
Son dönemlerin Orta Avrupa’daki yükselen yıldızı Slovakya da krizden etkilendi. Son beş yılda Uzak Asya otomobil markalarının büyük yatırımlarıyla, sadece Orta Avrupa’nın değil, Avrupa Birliği’nin de kişi başına en fazla otomobil üretimi yapılan ülkesi haline gelen Slovakya’da da krizden öncelikle finans sektörü etkilendi. Avusturya’da iflasın eşiğine gelen bir bankayla bağlantılı olan bir Slovak bankası hakkında yayılan iflas dedikoduları üzerine hükümet açıklama yaptı. Avusturya bankasının önemli bir hisse payı olmasına rağmen Slovakya bankasının Slovak Merkez bankasının denetiminde çalıştığını, ve pratikte hükümetin bankaya teminat verdiğini belirtti.
Macaristan’a gelince. Son yıllarda ekonominin sorunlarla boğuştuğu Macaristan, ilginç bir gelişmeyle mali krizden şimdilik en az etkilenen ülke görüntüsü çiziyor. Bu çelişkili durumun açıklaması, Macar banka sisteminde yatıyor. Macar halkı, Avrupa ortalamasının çok altında kredi kartı kullanıyor. Tüketici kredilerinde ise Macar bankaları, Avrupa bankalarına göre çok daha temkinli çalışıyorlar. Macar bankalarından kredi almak isteyen tüketicilerin, konut kredisine karşılık Birleşik Amerika ya da Avrupa ortalamasının en az 2-3 katı daha yüksek teminat göstermesi gerekiyor. Uzmanlara göre şimdiye kadar Macar bankacılık sisteminde bir hantallık olarak görünen bu uygulama, şimdi Macar bankacılığının krize karşı koruyucusu olarak görülüyor .
____________________
* Macaristan ile ilgili ayrıntılı haberler için: www.turkinfo.hu
