Yurtdışında en eski Türk derneği Kıbrıs Türk Cemiyeti’nin 32 yıllık başkanı Mustafa Gençsoy, “Rum Kesimi uzlaşmamakla bize iyilik etti yoksa yoksul Kıbrıslı Türk’ü ya asimile edecek ya da göçe zorlayacaktı. Kıbrıs’ta varlığımızı sürdürebiliyorsak başta Makarios olmak üzere Rum liderlerin uzlaşmaz tavrına borçluyuz”diye konuştu.
Türkiye’nin Kıbrıs’ta ‘Barış harekatı’nın 32’nci yılı dolayısıyla sohbet ettiğimiz Gençsoy, Kıbrıslı iki toplumun birarada yaşama şanslarını İngiltere deneyimleriyle şöyle karşılaştırdı:
“Rumlar ulusal karekter olarak kincidir. Biz Türkler kin tutmayız. Rum Kesimi ve Yunanistan parlamentolarında 9 Eylül 1919’da Batı Anadolu Katliamı savıyla anma günü yapmayı yasalaştırdılar. Barış için güven arayışında olduğumuz bu günlerde Türk düşmanlığı ve şövenizmi körükleyen yatırımlar yapılıyor… Ayrıca bazı gençlerimiz ‘Bak biz İngiltere’de Rumlarla birlikte güzel güzel geçiniyoruz ama Kıbrıs’ta neden geçinmeyelim’ diyorlar. Haklılar. Geçinmek isteriz tabii. Yalnız biz İngiltere’de Rumlarla birlikte yabancıyız. İkinci sınıf vatandaş yani göçmeniz. Kıbrıs’ta ise Rum Kesimi Türkleri eşit halk olarak görmek istemedi…”
Gençsoy, İngiltere’deki Kıbrıslı Türklerin mücadele tarihine de şöyle değindi:
“1950’lerde Kıbrıs Türk cemiyeti’nde buluşan Kıbrıslı Türkler yaptıkları eylemlerde İngiltere’nin adayı Türkiye’ye geri vermesini talep ediyordu. O yıllarda ‘Ya taksim, ya ölüm’ sloganıyla adanın taksimi de savunulmuştu. 1959’da alınan Kıbrıs Türk Cemiyeti o tarihten itibaren eylemcilerin buluşma yeri olur… 1963’de Kıbrıslı Türk öğrencilerin Enosisci Rumların katliamına karşı Kıbrıs Erenköy’de yurt savunmasına gittiğini görüyoruz. 1974 Barış Harekatı’na kadar Kıbrıs’ın bir Rum adası olmasına izin verilmeyeceği mitingleri yapıldı. Barış Harekatı’na hep birlikte sevinsek de süreç içinde masada kalıcı ve sürekli barış sağlanamayınca sorun bugünlere taşındı…”
Gençsoy dernek çalışmalarını şöyle anlattı:
“İngiltere’nin ilk Türk derneği olarak 55 yıldır faaliyet gösteriyoruz. Derneğimizin Kıbrıs sorunu konusunda pek çok araştırma, yayın ve çalışmaları bulunuyor. Dernek gelir getirici faaliyetlerin dışında, toplumsal faydaya yönelik hizmetler sunuyor. Üyelerinin ve bölgede çalışan Türklerin de uğrak yeri. Türk yemeğinin de yapıldığı kantin hizmeti ve internet olanağı sunuyoruz.”
Toplumsal çalışmalarıyla tanınan Gençsoy’un 35 yıldır başkanlığı üstlendiği Kıbrıs Türk Cemiyeti, KKTC’de CTP ve Türkiye’de AK Parti hükümetinin Kıbrıs sorununa bakışını ateşli eleştiren Londrada’ki Kıbrıs Egemenlik Platformu’nun da kurucu üyesi bulunuyor.
