YUSUF YAVUZ / AÇIK GAZETE – Van’ın Çaldıran ilçesindeki Kaz Gölü, bölgenin önemli sulak alanlarından biri. Yüzlerce kuş türüne ev sahipliği yapan Kaz Gölü, aynı zamanda yöre halkının yetiştirdiği mandalar için de yaşam alanı. Ancak Kaz Gölü’nün çevresi bugünlerde adeta savaş alanı görünümünde. Kaz Gölü’nü ‘turizme kazandırmak’ amacıyla 2013 yılında başlanan ve 1 milyon 107 bin TL harcanarak hayata geçirilen ‘Kaz Gölünün Korunması ve Turizme Kazandırılması Projesi’ açılışının ardından kaderine terk edildi. Büyük bölümünü Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı’nın (DAKA) sağladığı finansmanla 75 dekarlık alanda hayata geçirilen proje alanında bulunan tesisler camları ve duvarları kırılarak paramparça edilirken piknik alanları ve bilgilendirme tabelaları da büyük ölçüde tahribata uğramış durumda. Çaldıran-Doğubayazıt kara yolu kıyısında bulunan Kaz Gölü’ndeki vandalizme tepki gösteren vatandaşlar, yetkililerin önlem almasını istiyor.
2050 metrelik rakımıyla Türkiye’nin en yüksek yerleşimlerinden biri olan Van’ın Çaldıran ilçesi, bölgenin önemli sulak alanlarından birine de ev sahipliği yapıyor. Kaz Gölü adıyla anılan sulak alan, hem yüzlerce kuş türüne hem de yöre halkının yetiştirdiği mandalara yaşam alanı sağlıyor. Yılın dört mevsim görsel şölen sunan Kaz Gölü ve çevresini turizme kazandırmak isteyen Çaldıran Kaymakamlığı, Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı’nın (DAKA) desteğiyle 2013 yılında kolları sıvadı.
KAZ GÖLÜ’NÜ TURİZME AÇMA PROJESİ İÇİN 1 MİLYON 107 BİN TL HARCANDI
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ile Çaldıran Kaymakamlığı’nın birlikte hazırladığı ‘Kaz Gölünün Korunması ve Turizme Kazandırılması Projesi’nin inşaatına 2013 yılında başlandı. Karayolu ile sulak alanın kıyısında, yaklaşık 75 dekarlık arazide uygulanan proje için 1 milyon 107 bin TL bütçe ayrıldı. Bu bütçenin 762 bin TL’lik kısmını DAKA karşılarken geri kalanını ise Van İl Özel İdaresi sağladı.
LOKANTA, KAFETERYA, GÖZLEM KULESİ VE PİKNİK ALANLARI YAPILDI
Kaz Gölü sulak alanı ve kuş cennetini tanıtmak ve alana ziyaretçi çekmek amacıyla hayata geçirilen proje kapsamında alanda yaşayan su kuşları hakkında bilgilendirme tabelaları, kuş gözlem kulesi, balık havuzları, yürüyüş ve bisiklet parkurları, çocuk parkı, hayvanat bahçesi, piknik alanları, restoran ve kafeterya gibi üniteler inşa edildi.
DÖNEMİN KAYMAKAMI ‘TURİSTLERİN UĞRAK YERİ OLACAK’ DEMİŞTİ
Projenin inşaatı sürerken konuyla ilgili bir açıklama yapan dönemin Çaldıran Kaymakamı İbrahim Dündar, sorunların yerelde çözümünün kalkınmaya ivme kazandırdığını ve elde edilen sosyo-ekonomik kazanımların halk tarafından daha çok benimsendiğini gösterdiğini vurgulayarak şunları dile getirmişti: “Kaz Gölü sulak alanının turizme kazandırılmasıyla birlikte 21 çeşitli canlı hayvanda korunmuş olacak. Kaz Gölü’nde canlı hayvanların yaşaması sebebiyle uzmanlar tarafından bilimsel çalışmalarda yapılacak. Uluslararası ve Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden İshakpaşa karayolu üzerinde bulunması sebebiyle yerli ve yabancı turistlerin uğrak yeri olacaktır. Kaz Gölü sulak alanına gelen turistler hem dinlenecek hem de Çaldıranlıların gelir elde etmelerini sağlamak amacıyla yöresel satış noktaları yapacağız.”
‘NESİLLER BOYU DUA ALACAKLARI BİR ESERE İMZA ATTILAR’
Dönemin Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) Genel Sekreteri Emin Yaşar Demirci ise “Bu proje ile Çaldıranlıların çok önemli bir ihtiyacı karşılanmış olacaktır. Bu proje ile Çaldıran, her yaştan Çaldıranlı hemşerilerimizin soluklanacakları, birlikte nitelikli zaman geçirerek sosyalleşecekleri güzel bir tesise sahip olacaktır. Bu proje, aynı zamanda, Çaldıranı sadece bir kaç dakikalık transit geçiş güzergâhı olarak kullanan vatandaşlarımızın da daha uzun Çaldıranda kalmalarına, Çaldıranı daha yakından tanımalarına vesile olacaktır. Başta kaymakamımız olmak üzere projede emeği geçen herkesi tebrik ederim. Nesiller boyu dua alacakları güzel bir esere imza attılar” ifadelerini kullanmıştı.
MİLYONLUK PROJE KADERİNE TERK EDİLİNCE SAVAŞ ALANINA DÖNDÜ
Ancak çalışmaları 2014 yılında tamamlanan milyonluk proje kısa süre içinde adeta harabeye döndü. Kaderine terk edilen proje alanında kuş gözlem kulesi, restoran ve tuvaletlerin camları kırılıp duvarları parçalanırken, piknik alanları da tahrip edildi. Bakımsızlık ve ilgisizlik yüzünden çöplüğe dönen proje alanının içler acısı haline tepki gösteren vatandaşlar yetkilileri bu konuda açıklama yapmaya davet etti.
‘AKIL DIŞI PROJELER KAMU PARASIYLA DOĞAYI TAHRİP EDİYOR’
Sulak alandaki tahribatı yoldan geçerken fark ettiklerini söyleyen vatandaşlar, “Türkiye’nin değerli doğal alanları ne yazık büyük kamu kaynakları harcanarak uygulanan akıl dışı projelerle bu şekilde heba ediliyor. Bunun örneklerini birçok yerde görüyoruz. Çaldıran’daki Kaz Gölü de bu örneklerden biri. Gördüğümüz bu manzara bize doğanın kendi yasaları doğrultusunda milyonlarca yılda yarattığı peyzajı hem emek hem de para harcayarak tahrip eden insanın doğa karşısındaki aczini gösteriyor” sözleriyle insan eliyle yapılan vandalizme tepki gösterdiler.