Yeni anayasa, ülkedeki yoksul yerli çoğunluğun yaşam koşullarını iyileştirmeyi amaçlıyor.
Ayrıca Morales’e de Aralık ayındaki seçimlerde yeniden aday olma yolunu açıyor.
Bazı televizyon kanallarının sandık başında yaptırdığı anketlere göre dünkü oylamada seçmenlerin %50’den fazlası evet oyu kullandı.
Ülkedeki 36 yerli halktan biri olan Aymaralardan gelen Cumhurbaşkanı Morales, bu düzenlemelerin Bolivya toplumunda yıllardır süren eşitsizlikleri düzeltme yolunu açacağını söylüyor.
Yeni anayasada öngörülen reformlar arasında şunlar var:
– doğal kaynaklara daha fazla devlet kontrolü,
– gelecekte büyük çiftlikler kurularak toprağın birkaç elde toplanmasının engellenmesi,
eyalet meclislerinin kurulması
YERLİ HALK ÖN PLANDA
Ülkeyi yöneten elit kesim olan Avrupa kökenli ve melez Bolivyalıların çoğu, değişikliklere şiddetle karşı.
Zengin doğal gaz yataklarının bulunduğu doğu bölgelerde ağırlıkta olan bu kesim, yeni anayasanın yerli halkı ön plana çıkararak iki farklı vatandaş sınıfı yaratacağını savunuyor.
Üç yıl önce iktidara geldiğinden beri Avrupa kökenli seçkinlerin elindeki gücü azaltmaya çalışan Morales, yeni anayasayı referanduma sunmakta zorlandı.
Ülkedeki tartışma zaman zaman şiddete de döküldü.
Eylül ayında hükümet yanlısı bir gösteriden dönmekte olan en az 30 köylü pusuya düşürülerek öldürüldü.
ÖDÜN İSTENDİ
Bolivya Kongresi bu konuda referanduma gitmeyi Ekim ayında kabul etti.
Morales bundan önce de doğal gaz yataklarını kamulaştırmıştı.
Ancak onay vermeden önce Cumhurbaşkanı Morales’ten bazı ödünler istedi.
Bu ödünler arasında Morales’in cumhurbaşkanlığına en fazla bir dönem daha aday olmasını sağlayacak bir madde yer alıyor.
Ülkede şu anda yürürlükte olan anayasa, aynı liderin üst üste iki dönem cumhurbaşkanı olmasına izin vermiyor.
Morales bu ifadenin tamamen kalkmasını istiyordu.
Sonuçta yeni metinde “En fazla iki dönem başkanlık yapabilir” ifadesine yer verildi.
Bolivya’da cumhurbaşkanlığı seçimleri ve genel seçim Aralık ayında yapılacak.
Yeni anayasada bir haklar bildirgesi de yer alıyor.
Ayrıca devletin ekonomi üzerindeki kontrolü artırılarak, Morales döneminde kamulaştırılan doğudaki doğal gaz yataklarından elde edilen gelirin diğer yoksul bölgelere dağıtılmasının yolu açılıyor.
Yerli halka geleneksel topraklarında özerklik hakkı ve doğal kaynaklardan “öncelikli pay” sağlanıyor.
BBC’nin La Paz’daki muhabiri referandumdan geçse bile, meclisteki onay sırasında anayasaya muhalefetin süreceğini söylüyor. (BBC)
