“Mortgage” kelimesini dünya finans piyasalarına hediye eden ve yaklaşık 200 yıldır uygulayan ıngiltere’de finasal danışmanlık ve “mortgage” bulma faaliyetleri gösteren Yusuf Çiçek, İngiltere’nin bu finans aracındaki deneyimlerini anlattı.
Çiçek, toplumda peşin fiyatına gayri menkul alma şansı olmayan alt gelir grupları açısından “mortgage”in bir şans olduğunu belirterek, uzun dönemli bir kredi anlaşması olduğu için tüketicilerin “ince eleyip sık dokuması” gerektiğini söyledi.
MORTGAGE ALACAKLARA UYARI
Çiçek, “mortgage” ile yeni tanışacak tüketicileri şöyle uyardı:
“Morgage aAnlaşması yapılırken faiz oranlarına dikkat etmeli. Faiz oranı anlaşma boyunca sabit kalmamalı. Anlaşma yapıldığında düşük sayılabilen bir faiz oranı üç beş yıl sonra çok yükseklerde kalabilir. Türkiye’nin AB’ye uyum çabalarında faiz oranlarının da AB’deki geçerli oranlara yaklaştırılacağı yani düşeceği öngörülmeli. Anlaşma süresince tüketicinin borcunu istediği an kısmen ya da tamamını ödeme şansı olmalı. Bu başka bir bankadan daha ucuz yeni mortgage ‘remortgage’ bularak eski hesabını kapatmak biçiminde tanımlanabilir. İşte bazı banka ya da finans kuruluşları müşterilerinin bu kaçışını engellemek için anlaşmalara zorlaştırıcı minik maddeler eklemekte. İngiltere’de bazı anlaşmalarda bankalar erken ödeme durumunda ceza uygulamakta. Bu tür anlaşmadan kesinlikle kaçınılmalı.”
“KREDİ KARTINA DA YARDIMCI OLABİLİR”
Türkiye’de de süreç içinde mortgage bulma konusunda yardımcı danışman kurumların oluşacağını öngören Çiçek, “Tüketiciler direk banka yerine öncelikle bütün bankaları kıyaslayacak bu tür profesyonel danışmanlık kurum ya da şirketlere gitmeleri çıkarları gereğidir” dedi.
Çiçek, İngiltere’de “mortgage” ile borçların döndürülebilir bir hale de gelebildiğini vurgulayarak, Türkiye’de ekonomik sıkıntıdaki tüketicilerin bu yöntemden yararlanabileceğini de şöyle anlattı:
“Dünyanın her yerinde yapılabilecek en akıllıca iş kredi kartlarından uzak durmaktır. Eğer kredi kartı borçları ödenemeyecek korumdaysa evlerin üzerinden ‘mortgage’ ya da ‘remortgage’ sağlayarak kredi kartı borçlarını kapatmak gerekir. Çünkü İngiltere’deki kredi kart faizleri yüzde 18-20 arasında, “mortgage” faizleri ise yüzde 5-6 arasında değişiyor. Geçim sıkıntısıyla kredi kartlarına yüklenen insanlara ‘mortgage’ sistemiyle düşük faizli kredi ile rahatlamaları sağlanabilir…”
FOTOĞRAF: Yusuf Çiçek
