Sizden mükemmel bir daire çizmenizi istesem, ne yapardınız? Tek bir daire üzerinde mi çalışırdınız, yoksa irili ufaklı bir çok daire çizerek en iyisini mi elde etmeye gayret ederdiniz? Bu egzersizi yaptığımda farkettim ki, en iyi sonucu tek bir dairenin üzerinde defalarca oynamak veriyor. İnsanın sürekli olarak kendini geliştirmesi, bilgisini ve vizyonunu genişletmesi, bunun etkisiyle de yaşamını bir sanat haline getirmesi böyle bir şey işte…
Geçen zamanla birlikte edindiği tecrübeleriyle duygularında ve davranışlarında itidalli olması gerektiğini öğrenen insan, beklediği mutluluğun gelecekte değil de, şu anda sarfettiği çabaların içinde saklandığını anlıyor. Abartıdan kaçınarak, acıyı ve sevinci aynı tarafsızlıkla kabul edebiliyor. Evrim adına kendisini bir yandan desteklerken, diğer yandan da meydan okuyan yaşamın gerisindeki ilahi düzenin mükemmeliğini sezebiliyor. Ve; neyin hayır, neyin şer olduğuna hemen karar vermek yerine, olayları akışına, yani zamana bırakmanın önemini kavrayabiliyor.
İtidalden bahsetmemin nedeni, bize mutluluğun anahtarını sunan Denge yasasıyla ilintili olmasıdır. Bunu ikinci kitabımda şöyle anlatmıştım: ??İfrattan tefrite? sözlerinin çok güzel açıkladığı ?Denge yasası?; ?artı?ya gidilince, ?eksi?nin de mutlaka yaşanılacağını; yani spektrumun bir ucunda dolaşıldığında, dengenin ancak diğer uca gidilerek sağlanacağını söyler. Artı eksiyi nötralize edip terazinin kefeleri eşitlendiğinde, spektrumun ortasındaki merkez yakalanır. Bu merkez, şu ânın ve koşulsuz sevginin yaşandığı yerdir.
İnsanlara, olaylara ve kendimize baktığımızda, her şeyi kendi değer yargılarımıza göre değerlendirir; onlara genellikle ?iyi? veya ?kötü? yaftasını yapıştırırız. Algılarımızın ?tek yanlı? olduğunu gösteren bu izafi değerlendirme, bizi hakikatten uzaklaştırır. Hakikat, orta noktayı bularak koşulsuz sevginin içinde çözünmektir?
İrfanla dolu kültürümüzde denildiği gibi, ?Her hayırda bir şer; her şerde bir hayır? görebiliyorsak, yaşadığımız her kötü olayda iyi bir yan bulabiliyorsak, içimizdeki her pozitifi bir negatifle dengeleyebiliyorsak bu yasanın vaad ettiği özğürlüğü doyasıya tadabiliriz.?
Bir başka ifadeyle, mutluluk algılarla şekillenen bir bakış açısıdır. Eğer itidalli hareket ederek algılarımızı dengeleyebilirsek, yüreğimizde kabaran minnet mutluğun kapısını açmamıza yardım edecektir…
***
Kadının biri çaresizlik içinde Nasrettin Hoca?ya giderek nasihat vermesini istemiş: ?Durum dayanılmaz bir hal aldı. Küçücük bir kulübede on kişi yaşıyoruz. Oğlum işini kaybettiği için ailesiyle birlikte bize taşındı. Böyle devam etmemiz imkânsız. Hiç birimiz mutlu değiliz. Sizce ne yapmalıyım??
Hoca kadına muzip bir bakış atarak, ?Derdini anlıyorum,? demiş, ?Sana yardım edebilmem için dediklerimi harfiyen uygulaman lazım.?
Kadın sevinçle başını sallamış.
?Bahçede hayvanların var mı??
?Evet, iki kedim, bir köpeğim ve sekiz tavuğum var.?
?Güzel, o halde kedilerle köpeği bu akşam eve al.?
Bu garip öneriye şaşıran kadın, bir şey söylemeden evinin yolunu tutmuş. Ertesi gün bezgin bezgin Hoca?nın kapısını çalmış. ?Sormayın, bütün gece uyuyamadık. Kediler saatlerce oyun oynadılar. Köpek de onlara hırlayıp durdu. Şimdi ne olacak??
Hoca gülerek,? Merak etme,? demiş, ?Herşey plana göre gidiyor. Bu gece içeriye tavuklarını da al. Yarın yine görüşürüz.?
Ertesi sabah kadın ağlayarak Hoca?ya gitmiş: ?Hayvanların huzursuzluğu hepimizi etkiledi. Gözümüze uyku girmedi. Delirmek üzereyiz!?
?Hmm…öyleyse tavukları dışarı çıkarabilirsin.?
Kadın söyleneni aynen yapmış. Ertesi gün buluştuklarında neşeyle: ?Sonunda biraz nefes alabildik. Galiba durum iyiye gidiyor…?
?Buna memnun oldum. Bu gece, kedilerle köpeği de sal.?
Aradan iki gün geçtikten sonra kadın tekrar Hoca?ya gitmiş. ?Evdeki havanın nasıl değiştiğini anlatamam!? demiş minnet dolu bir sesle, ?Herkes sevinçten birbirine sarılıyor.?
Bu sözler üzerine şöyle cevap vermiş Hoca: ? Farkındamısın bilmem ama, herşey bana geldiğin gün gibi. Öyleyse neden yakınıyordun?
____________________
Işık Menderes’in bu yazısı Radikal Gazetesi Cumartesi ekinde de yayımlanmıştır.
