ABD, NATO üyesi ülkelerin Kabil yönetimini desteklemek için daha fazla çaba harcamaması halinde Afganistan’ın çökeceği uyarısında bulunuyor ama müttefiklerin isteksizliği sürüyor.
İSTEKSİZ
NATO içinde Afganistan işinin umulandan çok daha zorlu çıkması derin kaygılara yol açıyor. Taleban’ın bu kadar büyük bir direniş göstereceği tahmin edilmiyordu.
Bu nedenle şimdi bu ülkedeki NATO güçlerini, asker sayısı ve donanım bakımından gerekli düzeye getirme konusunda çağrılar yapılıyor.
Bu mesaj bugün Brüksel’de yapılan iki NATO toplantısında, hem 26 üye ülkenin büyükelçileri hem de askeri yetkilileri düzeyinde yapılan toplantılarda kuvvetle dile getirildi.
Toplantılarda NATO üyeleri, Afganistan’a ek asker gönderme konusunda hiçbir resmî yükümlülük altına girmediler.
Özetle NATO komutanları üyeler yaklaşık 2200 asker civarında bir takviye yaparsa, Afganistan’da çok daha güvenli ve etkin bir varlık gösterebileceklerini söylüyorlar. Ama bu taleplerinin de kısa süre içinde karşılanmayacağının farkındalar.
ABD’NİN UYARILARI
Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice NATO toplantıları öncesinde Kanada’da yaptığı konuşmada, eğer Batı Afganistan’daki güvenlik ve demokrasinin tesisi çabalara destek vermezse bölgenin yeniden dünyanın başına bela olacağını söyledi.
Rice Kanadalılara, NATO’nun Afganistan’daki askeri operasyonlarını desteklemeyi sürdürme çağrısı yaptı.
Kanada; İngiltere, ABD ve Hollanda’yla birlikte ülkenin yoğun çatışmalara sahne olan güneyinde asker bulunduran birkaç ülkeden biri.
Gücün büyük bölümünü İngiliz ve Kanadalı askerler oluşturuyor.
Amerikalılar hava desteği sağlıyor ayrıca komando birlikleriyle özel operasyonlar yapıyorlar.
Avustralya ve Estonya’nın da bölgede küçük birlikleri var.
Rice bu açıklamaları yaparken, BM Güvenlik Konseyi de Afganistan’da görev yapan NATO komutasındaki gücün görev süresini uzattı.
Afganistan’da halen NATO bünyesinde yaklaşık 20 bin asker bulunuyor. Bunların yarısı güneyde görev yapıyor.
TÜRKİYE
Bölgedeki komutanlar, Taleban güçleriyle savaşabilmek için ikibini aşkın askere daha ihtiyaçları olduğunu bildirmişti.
Ancak bu askerleri kimin sağlayacağı konusunda hala bir uzlaşma sağlanamadı.
Pekçok ülke buraya asker göndermek istemezken, Afganistan’ın nisbeten sakin olan kuzeyinde ve başkent Kabil’de yaklaşık bin asker asker bulunduran Türkiye, askerlerinin güneye kaydırılması taleplerine direniyor.
ALMANYA VE İTALYA
Yine kuzeyde 2,900 asker bulunduran Almanya ve 1,800 asker gönderen İtalya da askerlerinin görev tanımının değiştirilmesine karşı çıkıyor.
Almanya hükümeti Afganistan’daki askerlerinin görev süresini bugün bir yıl daha uzattı ama asker sayısı hala 3 bin ile sınırlı. Dolayısıyla artırılması konusunda bir adım atılmadı.
Şu anda Lübnan, Balkanlar ve Kongo’da da askeri bulunan Almanya’nın Afganistan’a takviye göndermesi beklenmiyor.
Alman askerleri ülkenin kuzeyinde Mezar-ı Şerif bölgesinde konuşlandırılmış durumda. Alman birlikler çoğunlukla ülkenin yeniden yapılandırılmasına yönelik çalışmalar yapıyor ama son zamanlarda sık sık saldırıya uğramaya başladılar.
İtalya da isteksiz. Başbakan Romano Prodi NATO müttefiklerine Afganistan’a gönderebilecekleri azami gücü gönderdiklerini ve bunun bile kendilerini zorladığını açıkça söyledi.
İtalya Lübnan’a gönderilen uluslararası güçte önemli rol aldı ama Irak ve Afganistan İtalyan kamuoyu nezdinde pek popüler cepheler değil. İtalya Irak’daki üçbin askerini aşamalı olarak bu yılın sonuna kadar çekiyor. (BBC)
