Türkiye’nin Dışişleri Bakanı Ali Babacan tarafından temsil edileceği toplantılarda bakanlar, ittifakın savunma planlaması, çeşitli askeri operasyonlar, Afganistan ve Kosova gibi dosyaları ele alacak.
Fransa’nın Strasbourg ve Almanya’nın Kehl kentlerinde 3-4 Nisanda düzenlenecek ve ittifakın 60. yılının kutlanacağı NATO zirvesinde, “İttifakın Güvenliği Bildirisi” yayımlanacak. Dışişleri bakanları, bildiri üzerinde de çalışacak ve son değerlendirmeleri yapacak.
NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, bu bildirinin “ittifak hedeflerini teyit edeceğini, yeni hedef ve görevleri belirleyeceğini” söyledi.
NATO bakanları, toplantılarında Kafkasya’daki gelişmeler, Moskova ile ilişkilerin gidişatı, NATO’nun askeri modernizasyonu ve müttefiklerin bütçe katkıları gibi dosyaları inceleyecek.
AFGANİSTAN SORUNU
Tarihinin en büyük ve en karmaşık operasyonunu Afganistan’da sürdüren, ancak asker ve itibar kaybı devam eden NATO, çözüm arayışlarını gündemde tutuyor.
NATO’nun, Afganistan’da, sadece geçen yıl 230 kadar askerini kaybettiği belirtiliyor. Afganistan’daki Taliban rejiminin çökmesinin ardından, 2001 yılı sonunda düzenlenen Bonn Konferansında, geçici yönetime destek amacıyla “BM Güvenlik Konseyi otoritesi altında görev yapacak, gönüllü ülkelerin askerlerinden oluşan bir uluslararası koalisyon” şeklinde kurulan Afganistan’daki Uluslararası Güvenlik ve Destek Gücü (ISAF), 11 Ağustos 2003 tarihinden beri NATO tarafından yönetiliyor.
ISAF, 30’dan fazla ülkenin 50 binden fazla kadar askeriyle çalışmalarını sürdürürken, hedefi “terörle mücadele” olan ABD’nin ve 20 bin kadar askerinin bazı operasyonlarda sivil kayıplara neden olmasının faturasının NATO’ya çıkarılmasının yanlış olduğu anlatılıyor.
Taliban’ın uyuşturucu ticaretinden her yıl 100 milyon dolar elde ettiği, ISAF’ın bu ülkedeki uyuşturucu laboratuvarlarını imha etmesi gerektiği, küresel uyuşturucu üretiminin yüzde 92’sinin kaynaklandığı Afganistan’da bu mücadeleye askeri katkının kaçınılmaz hale geldiği belirtiliyor.
SOMALİ KIYILARINDA KORSANLARA KARŞI MÜCADELE
Öte yandan NATO bakanları, Hint Okyanusunda Somali kıyılarında faaliyet gösteren korsanlara karşı mücadeleye ilişkin katkıları ve Akdeniz operasyonlarını da ele alacak.
Akdeniz’de 11 Eylülden hemen sonra, 6 Ekim 2001’de başlatılan NATO operasyonu “Yoğun Gayret” (Active Endeavour) çerçevesinde, deniz trafiği, gemiler ve kargolar, terörle mücadele kapsamında denetleniyor.
Akdeniz’in tamamında devriye gezen ittifakın daimi deniz birimleri, şüpheli gemileri durdurarak aramalar yapıyor.
FRANSA’NIN DÖNÜŞÜ
NATO zirvesi öncesinde önemli gündem maddelerinden birini de, Fransa’nın askeri kanada dönüşüne ilişkin gelişmeler oluşturuyor.
General Charles de Gaulle’ün kararıyla 1966’da “ABD’ye bağımlı olmamak” için ittifakın askeri kanadından ayrılan Fransa, “NATO ile ilişkilerini güncelleştireceğini” belirtirken, “ABD’den bağımsız ve hükümran bir müttefik” olarak kalacağını da ileri sürüyor.
Fransa Savunma Bakanı Herve Morin, “ülkesinin NATO askeri kanadına dönüşünün 1995 yılından bu yana adım adım gerçekleştiğini, ittifak genelkurmayında halen 120 Fransız subayının görev yaptığını, Fransa’nın tüm NATO askeri operasyonlarına katıldığını, Kosova ve Afganistan’da komutanlıklar üstlendiğini” hatırlattı, “bunlara rağmen askeri planlamalara katılamadıklarını” belirtti ve “bu anlamsız duruma son verileceğini” ifade etti.
Fransa, NATO’da sadece Savunma Planlama Komitesi ve Nükleer Planlama Grubu toplantılarına katılamıyor. Fransızlar, askeri kanada dönüş pazarlıklarında, halen ABD kontrolünde bulunan bazı üst düzey komutanlıkların kendilerine ve diğer Avrupalı müttefiklere aktarılmasını, “NATO’nun Avrupalılaştırılmasını” istiyor.
Öte yandan NATO Konseyi toplantısına ilk defa katılacak olan ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın, Orta Doğu ve Avrupa’daki çeşitli temasları hakkında müttefikleri bilgilendirmesi de bekleniyor.
Clinton’ın Avrupa temasları, yarın akşam sona erecek NATO toplantısından sonra da devam edecek ve Ankara ziyaretiyle noktalanacak.
