Londra’da yarın baÅŸlayacak ve iki gün sürecek Kuzey Atlantik AnlaÅŸması Örgütü (NATO) zirvesi Ä°ngiliz basınında geniÅŸ yer buldu. Times gazetesine konuÅŸan eski NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, “Bu çok riskli bir zirve” dedi.
NATO’nun 70. kuruluÅŸ yıldönümünde örgüt için bölünmeler nedeniyle istikrarsızlaÅŸma riski bulunduÄŸunu belirten Rasmussen; ABD, Fransa ve Türkiye’nin bu zirveyi altüst etme ihtimalinin bulunduÄŸunu söyledi.
Rasmussen, ABD BaÅŸkanı Donald Trump’ın diÄŸer ülkeleri bütçelerinden savunma harcamalarına NATO ÅŸartı olan yüzde 2’den az pay ayırmakla suçlayabileceÄŸini, Fransa CumhurbaÅŸkanı Emmanuel Macron’un daha önce kullandığı “NATO’nun beyin ölümü gerçekleÅŸti” gibi ifadelerle yeni tartışmalara yol açabileceÄŸini vurguladı ve ekledi:
“Üçüncü tehdit ise, tabii ki CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın NATO’nun birliÄŸini test etmeyi sürdürmesi.”
Financial Times (FT) da zirveye ayırdığı baÅŸyazısında “NATO ortak amacını yeniden ortaya koymalı” baÅŸlığını kullandı.
Örgütün geleceğine dair meşru kaygılar olduğunu belirten gazete, 29 müttefikin birbirine güvenilir dostlar olarak davranması ve karşılaştıkları tehditleri ortak bir şekilde algılaması gerektiğini söyledi.
Son haftalarda NATO üyeleri arasındaki güven kırılmasının belirgin hale geldiğini aktaran FT, başyazısına şöyle devam etti:
“Artık Avrupalı liderler de NATO’yu eleÅŸtirenler korosuna katılıyor. Fransa CumhurbaÅŸkanı Macron NATO için ‘beyin ölümü gerçekleÅŸti’ diyerek müttefiklerini ÅŸoka soktu. Ayrıca ittifakın Rusya’yı düşman olarak görmemesi gerektiÄŸini ima etti – bu Polonya ve Baltık ülkeleri için hoÅŸ olmayan bir süprizdi.
“Angela Merkel ise Macron’u bu sözleri nedeniyle eleÅŸtirdi. Türkiye DışiÅŸleri Bakanı bir adım daha ileri giderek, Türkiye’nin Suriye’deki askeri operasyonunu eleÅŸtirmesi nedeniyle Fransa CumhurbaÅŸkanı’nı ‘terörü desteklemekle’ suçladı.
“Ama Türkiye NATO dayanışmasına, Macron’un dikkatsiz açıklamalarından daha büyük bir tehdit oluÅŸturuyor.
“Ankara’nın Suriye’de tek taraflı askeri operasyon kararı müttefikler arasında karşılıklı danışma konusunda temel soru iÅŸaretleri oluÅŸturdu – özellikle de Türkiye’nin teorik olarak NATO’nun ortak savunma maddesini tetikleme potansiyeli nedeniyle.
“CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın hükümetinden kaynaklanan sorunlar burada da bitmiyor.
“Türkiye, Rusya’dan bir hava savunma sistemi aldı ve test etmeye baÅŸladı. Bu sıra dışı karar Türkiye’nin Amerikan savaÅŸ uçağı satın alma planının sorgulanmasına yol açtı.
“EroÄŸan hükümetinin davranışları artık o kadar dengesiz bir hal aldı ki bazıları ülkenin NATO’dan atılması gerektiÄŸini söylemeye baÅŸladı. Ancak Türkiye’yi Batı ittifakından atmak Batı’nın düşmanlarının iÅŸine gelir. Özellikle Rusya, bir süredir NATO’yu bölme ve Türkiye’yi kendi yörüngesine çekmeye çalışıyor.
‘ErdoÄŸan’a sert bir mesaj vermeli’
“NATO müttefikleri için iyi bir seçenek, bu haftaki zirveyi CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’a sert ve birleÅŸmiÅŸ bir mesaj vermek, ona dayanışmanın iki taraflı olduÄŸunu hatırlatmak olur.
“Türkiye müttefiklerine danışmadan geniÅŸ kapsamlı kararlar alırsa NATO’nun otomatik savunmasını göreve çağırmayı da bekleyemez.
“Müttefiklerin çıkarlarına ve hassasiyetlerine saygı prensibi Fransa ve ABD’nin devlet baÅŸkanları için de geçerli.”
NATO: Kuzey Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü
Daily Telegraph gazetesi ise Ä°ngiltere’de ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Jeremy Corbyn’in “NATO Rusya’yla yeniden iliÅŸki kurmalı” sözlerine yer verdi.
Jeremy Corbyn Pazar günü yaptığı konuÅŸmada NATO’nun Rusya ile çatışmalarını azaltıp iklim krizine ve küresel eÅŸitsizliÄŸe odaklanması gerektiÄŸini söyledi.
Corbyn, İşçi Partisi’nin iktidara gelmesinin ardından müttefik ülkelerin nükleer silahlardan arınması için aktif olarak çalışacağını belirtti.
