Ne olacak bu asgari ücret?

Bu asgari ücret işini, başından bu yana seçimlerde hep gündeme getiren Haydar Baş. 7 Haziran öncesi, sloganını yineledi, bu kez de asgari ücret beş bin lira dedi. İlanlar yaptırdı.

CHP, asgari ücreti bin beş yüz lira yapacağız dedi ve konu gündeme oturdu. AK Parti ilk kez, bu konuda gündemin arkasında kaldı. Bakanların biri zaten bin lira olacak, bununla geçinilir çok iyi derken, bir diğeri işverenlere şikayet etti, nasıl yapacaklar, niye karşı çıkmıyorsunuz diye.

İşin bir tarafından tutma gereğini, 7 hazirandan sonra anlayan AK Parti, bu kez 1 kasıma giderken, asgari ücret bin üç yüz lira olacak dedi.
Bakan, Asgari Ücret Tespit Komisyonunu toplantıya çağırıp, hemen yapabilirlerdi, ama olmadı, seçimler beklendi. Hala olamadı.

Seçimlerden önce ve sonrasında, parlamento dışından ve eski bakanlardan, bu konuda pek çok açıklama geldi. Ne zaman topanıp, ne karar olacağına kadar. Ama, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’n dan bu konuda hiç ses gelmedi. Bazı eski bakanlar ise, bunun zorluğundan bahsetmeye de başladılar.

Peki, asgari ücreti kim belirliyor. Değişik bir örneği var geçmişte, Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısı sürerken, dönemin Başbakanı Prof. Dr. Necmettin Erbakan, basın toplantısı ile yeni asgari ücreti açıklamaış ve radyolar da, televizyonlar da bu açıklama duyurulmuştu. İlginç bir örnek.

Şimdi yasal olarak durum ne, önce onu doğru olarak belirliyelim. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı en geç iki yılda bir Komisyonu toplantıya çağırır. Komisyon beş kamu temsilcisi, beş Türk-İş ve beş TİSK temsilcisinden oluşur. Bu Komisyon, inceleme ve değerledirme yaparak, asgari ücreti belirler, açıklar, Resmi Gazete de yayımlanır ve izleyen aybaşında da yürürlüğe girer. Komisyon kararına, bazen Türk-İş, bazen TİSK muhalif kalır, az da olsa oybirliği ile kararın çıktığıda olur.

Şimdi ne oluyor. Seçimler bitti. AK Parti yine tek başına iktidar. 64.Hükümetin yeni Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Komisyonu toplantıya çağırdı. Komisyon iki kez toplandı. Şimdi üçüncü kez toplanacak. Ay sonuna kadar bu toplantılar tamamlanıp karar açıklanacak ve 1 Ocak 2016 dan itibaren uygulanacak.

Bir telaş var. Ne olacak. Asgari ücret bin üç yüz lira olunca neler olacak, işçinin gelir düzeyi biraz artacak. Ama konuşlan ve tartışılan bu değil.

Sıralıyalım.

1. Asgari ücret bin üç yüz lira olunca, hiç bir yerde ve işde bu ücretin altında ödeme yapılmayacak. Soruyorlar nasıl olacak?

2. Bu ücreti veremeyiz diyen, küçük ve orta ölçekli işletmelerde, işçi çıkarmaları başladı bile. Bu durum nasıl önlenecek?

3. Şimdi asgari ücret ile çalışan işçinin ücretinde ki bu artış sonucu, asgari ücretin üzerinde çalışanlar bizim ücretimizde kademeli artış olsun diyorlar. Yıllardır çalışan işçi ile yeni işe giren işçi aynı ücret olunca, kıdemli ve ücret biraz yüksek olan işçi bundan zarar görüyor. Ne olacak?

4. Toplu iş sözleşmesi ile zam alan işçiler, asgari ücretin artışı ile toplu iş sözleşmesi ile artan ücretler, neredeyse bir çok işyerinde eşit hale geldi. Toplu iş sözleşmesinin yürürlüğü süresi içinde, yeni ücret artışı beklentisi var. Bu nasıl olacak?

5. Yeni yıldan itibaren ilk kez yapılacak ya da yenilecek toplu iş sözleşmelerinde, bin üç yüz liranın üzerinde yeni pazarlık sağlanacak. İşverenler de sendikalar da bunu nasıl gerçekleştirecek?

6. Sigorta prim oranlarında azalma olsun diyenler var. O zaman sigorta sistemi hepten çökmez mi?

7. Vergi, asgari ücretten kaldırılsın veya yeni vergi düzenlemesi yapılsın diyenler. var. Maliye Bakanı da buna karşı çıkarak, soruyor olmalı, nasıl olacak ?

8. İşsizlik Sigortası primlerinden karşılansın diyenler var. Zaten bir sıkıntı oldu mu, gözler hemen işsizlik sigortasında biriken primlere yöneliyor. Nasıl oacak?

9. Kamu çalışanlarının, yani memurların toplu görüşme ile alınan ücreti karşısında ek istemleri var da, sendikalarında bu konuda daha bir hareket yok. Nasıl olacak?

10. Emekli olanların da, bu artışdan kademeli yararlanmaları, gündeme gelmeyecek mi, nasıl olacak?

11. İşverenler bu yükün altından kalkamam diyor, devlet de katkı versin diyor, nasıl olacak?

12. Altı ayda bir asgari ücret artışı yerleşmişti. Şimdi bu artış süresini uzatalım diyorlar. Nasıl olacak?

Ve daha arttıracağımız bu soruların cevaplarını, 15 kişilik komisyon yanıtlayıp, nasıl karar verecek, asıl soru da bu.

Gerçek olan iki ayrı nokta daha var.

1. Sürekli sıkarsanız, işte böyle bir sıçrama gündeme ister istemez gelir.

2. Çalışma ilişkileri üçlü diyalog ile değil de, ben yaparım, canım istediği zaman denirse, böyle bir sıkıntı da kaçınılmaz olur.

Anayasa hükmü haline bile gelen, üç ayda bir toplanması gereken, Ekonomik ve Sosyal Konseyin toplanması, altı yılı aşkın süredir gündeme bile getirilmiyor. Hala bu durum kimsenin aklına gelmiyor.

Kaldı on beş gün.

Gerçekten, yazının başlığında da belirttiğimiz gibi, ne olacak bu asgari ücret?

Ankara. 15 Aralık 2015 Salı. [email protected]

1578230cookie-checkNe olacak bu asgari ücret?

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.