Aradan tam 6 yıl geçti. Ama 11 Eylül 2001 tarihinde çoğu insan ne yaptığını hatırlayacaktır. Amerika’da o müthiş uçak saldırılarının yapıldığı andan söz ediyorum. ABD’de kaçırılan dört yolcu uçağından ikisi New York’taki Dünya Ticaret Merkezi gökdelenlerine, diğeri Washington’da Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon binasına, sonuncusu ise Pennsylvania’da yere çakılmıştı.
Ben o sırada, Londra’nın doğusunda, Docklands bölgesinde bulunan Excel Sergi Salonu’nun önündeydim. Dışarıda yüzlerce kişi vardı ve İngiltere’de gerçekleştirilen Avrupa’nın en büyük silah fuarı olan Uluslararası Savunma Sistemleri Teçhizatı Fuarı’nın (DSEi) önünde bir protesto eylemindeydik. Uluslararası Silah Ticaretine Karşı Kampanya (CAAT) tarafından düzenlenen protestoya karşı, Excel Sergi Salonu’nun çevresi polis kuşatmasına alınmış ve salonun çevresine kimse yaklaştırılmıyordu. Bu arada sergi salonunun içinde dünyanın en güçlü silah satıcıları ve alıcıları sıkı bir pazarlık yapıyordu. İçerde teknolojinin son ürünü tüfekler, misket bombaları, uçaklar, tanklar, elektronik silah teçhizatlar ve helikopterler kapışılıyordu. Hem de birbirine rakip ve düşman olan ülkelerin temsilcileri tarafından.
Bizler ise silah fuarının durdurulması için geç saatlere kadar sergi salonunun önünde ayrılmadık. Ama ne yazık ki DSEİ 2001’i durduramadık. O gün Excel’de yapılan ticaret sonucu satın alınan ölümcül bombalarla kaç masum çocuğun öldüğünü bilmiyorum. Kara mayınları yüzünden kaç sivilin kolunun koptuğu konusunda hiçbir fikrim yok. Ya da F-16 savaş uçaklarında atılan bombalar sonucu kaç savunmasız masumun öldüğü bilgisinden de yoksunum…
İlginç bir tesadüf. Tarih yine 11 Eylül. Saldırıların altıncı yıldönümü. New York’taki Dünya Ticaret Merkezi gökdelenlerinin bulunduğu nokta, bu yılki anma etkinliklerinin merkezi. Saldırılarda ölen kurbanların yakınları kendilerine ayrılan alana çiçeklerini bırakarak, yaşamını yitirenlerin isimlerini okudu tek tek. Yine aynı saatlerde ise Doğu Londra’da Excel Sergi Salonu içinde askeri kıyafetli alıcılar ve takım elbiseli satıcılar, Uluslararası Savunma Sistemleri Ekipmanları Fuarı’nda buluşuyordu. Salonun dışında ise yine seslerini duyurmaya çalışan öfkeli bir kalabalık vardı. Ve fuar alanı her zamanki gibi yine polis kordunuyla sarılmış durumdaydı. Bu yıl 11-13 Eylül tarihleri arasında yapılan fuara fuara ilgi daha büyük. 30 ülkeden 1300 şirket fuara katılıyor. Fuarda en büyük satışı yapması beklenen İngiliz savunma sistemi üreten İngiliz firması (BAE) British Aerospace and Electronic System. BAE bir süre önce rüşvet skandalıyla gündeme gelmişti. BAE Suudi Arabistan ile İngiltere arasında silah anlaşması çerçevesinde Washington’daki bir banka üzerinden Suudi prensi Bandar’a bir milyar sterlin civarında rüşvet ödediği ortaya çıkmıştı.
Bu yılki fuara katılanlar arasında tanıdık isimlerde var. Türkiye’den Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK), Aselsan, Havelsan, Roketsan gibi kuruluşlar bu yılki fuarın diğer davetlileri.
İngiltere tarafından bu yıl fuara davet edilen bazı ülkeler şöyleydi:Cezayir, Avustralya, Avusturya, Brezilya, Brunei, Bulgaristan, Kanada, Şili, Çin, Kolombiya, Hindistan, Malezya, Endonezya, Irak, Kuzey Kore, Filipinler, Meksika, Libya, Kuveyt, Fas, Umman, Pakistan, Peru, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Trinidad, Türkiye, Vietnam…
Silah ticareti sonunda, silahlı gruplarla hükümetlerin silahları kötüye kullanmasının en büyük faturasını ise masum insanlar hayatlarıyla ödüyor. Uluslararası Af Örgütü’nün verilerine göre her yıl milyonlarca erkek, kadın ve çocuk silahların gölgesi altında, korku içinde bir yaşam sürüyor. Silahlar dakikada bir kişiyi öldürüyor. Yoksul Afrika, Asya, Latin Amerika, Orta Doğu ülkeleri her yıl ortalama 22 milyar dolarını silaha harcıyor. Bu bütçeyle milyonlarca insan eğitim, sağlık ve iş imkanı yaratılabilir. Yine yapılan araştırmalar savaşların ve çatışmaların yoksulluğu arttırdığını ortaya çıkarmıştır. Irak’ta, Filistin’de, Afganistan’da savaşların ve çatışmaların içinde kalan halkın nasıl yıllardır yoksulluk içinde yaşadığına hep birlikte tanık oluyoruz. Silahlar her yıl milyonlarca insanın ölmesine, çok daha fazla kişinin ise sakat kalmasına, işkence görmesine ve göç etmesine neden olmakta.
Evet 11 Eylül 2001’den bu yana aradan tam 6 yıl geçti. “Terörle Mücadele” adı altında yürütülen savaş tüm dünyada hissediliyor. Dünya akıl almaz bir şekilde silahlanmaya devam ediyor. Aynı gün ABD 11 Eylül kurbanlarını anarken, Excel’de yine silahlanma yarışı vardı. Bu yıl fuarı gezmek yine imkansızdı. Bu nedenle silah pazarında şirketler arasında yapılan görüşmeler, üretici ve satıcıların kime neler pazarladığı, yeni pazarlar, silahların değeri vs hakkında bilgi veremiyorum size. Ama bu ticaretin faturasını hep beraber ödeyeceğimiz için sadece, elimden geldiğince olup biteni yazmak ve sizleri bilgilendirmek istedim.
