İngiltere Parlamentosu yaklaşık 4 yıl önce tüm baskılara ve protestolara rağmen Irak’ta savaşı onayladı. O günlerde Başbakan Tony Blair İngiltere kamuoyuna, Saddam rejiminin geliştirdiği kitle imha silahlarını yok etmek amacıyla savaşa gittiklerini söylüyordu. BM raporlarına göre Irak savaşı 650 bin Iraklı’nın yaşamına mal oldu. 3.5 milyon Iraklı evinden ve yurdundan ayrılmak zorunda bırakıldı. İngiltere hükümeti Irak ve Afganistan işgali için bu güne kadar ortalama 8 milyar sterlin harcadı. Irak’ta işgalin dördüncü yılına giriliyor ve artık kimse Irak’taki kitle imha silahlarından bahsetmiyor. Propaganda şimdi “demokrasiyi yerleştirmek” olarak değiştirildi. Ama demokrasinin nasıl yerleştiğine de hep birlikte tanık oluyoruz.
Irak’ta kitle imha silahlarının mutlaka yok edilmesi gerektiğini savunan Tony Blair kısa bir süre önce İngiltere hükümetinin yeni nükleer savunma sistemi planını açıkladı. 1980’li yıllarda CND üyesi iken, “İşçi Partisi nükleer deliliğe son verecek tek politik partidir” diyen Blair’in bugünkü amacı İngiltere’nin nükleer silah cephanesini güçlendirmek.
Blair 2020’de ömrünü tamamlaması beklenen ve uzun menzili balistik nükleer füzeler taşıyan Trident adlı nükleer denizaltılarını daha modern denizaltı ve füzelerle değiştirmeyi amaçladıklarını söyledi. İngiltere Savunma Bakanı John Reid, Trident’le ilgili mesajı zaten aylar öncesinde Kasım ayında Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmasında vermişti. Reid, ‘İngiltere’ye düşman potansiyel ülkeler var olduğu müddetçe ülkesinin nükleer caydırıcı gücünden vazgeçmeyeceğini, bu gücü muhafaza edeceğini’ açık ve net ifadelerle dile getirmiş ve böylece İngiltere’nin nükleer silahlardan asla vazgeçmeyeceğinin de altını çizmişti.
İngiltere bugün dört Trident nükleer denizaltıya sahip durumda. Bu denizaltılardan birisi sürekli denizlerde nükleer füze atabilecek durumda dolaşıp duruyor. Söz konusu denizaltı 48 nükleer savaş başlığı taşıyor. İngiltere’nin sahip bulunduğu toplam nükleer savaş başlığı sayısı 200. Bu başlıklardan her biri Hiroşima’ya atılan ve 200 bin kişinin ölümüne yol açan bombadan 8 kat daha daha büyük bir güce sahip. İngiltere’de yeni jenerasyon kitle imha silahlarının üretimi için düşünülen bütçe ise 75 milyar sterlin dolayında.
İngiltere Parlamentosu’nda Trident nükleer füzeleri hakkında Mart ayı başında daha kapsamlı bir tartışma yapılması bekleniyor.
Ortalama 30 yıla yayılan bu savunma projesine karşı kampanya yürüten ve başını Nükleer Silahsızlanmaya Karşı Kampanya’nın (CND) çektiği baskı grupları proje için harcanacak 75 milyar sterline gerçekten değip değmeyeceğinin enine boyuna tartışılmasından yana.
Nükleer karşıtı kampanyaya destek verenler arasında milletvekilleri Michael Meacher, Linda Riordan, Katy Clark, Gavin Strang, Jeremy Corbyn, ünlü astrofizikçi Stephen Hawking, Anglikan Kilisesi’nin önderi Başpiskopos Rowan Williams, sinema oyuncusu Emma Thompson ve Londra Belediye Başkanı Ken Livingstone gibi isimler yer alıyor.
İngiltere’de şüphesiz nükleer karşıtı kampanya denince ilk akla gelen grup CND’dir. Hidrojen bombası geliştirilmeye başlandığı tarihler olan 1950’lerde İngiltere’de örgütlenmeye başlayan CND o tarihlerden bu yana nükleer karşıtı büyük gösteriler ve kampanyalar örgütledi. 1980’lerin başında Ronald Reagen ve Margaret Thatcher liderliğinde yeni bir soğuk savaş tehlikesi belirdiğinde, Avrupa’nın her tarafında yüzbinlerce insan nükleer bombalara karşı sokaklara çıkmış ve gösteriler yapmıştı. CND tüm dünyanın nükleer ve kitle imha silahlarından arındırması ve gelecek nesillere savaşsız, güven içinde bir dünya bırakılmasını sağlamak için kampanyalar yürütmeye devam ediyor.
CND İngiltere hükümetinin Irak’a karşı savaş kararı verdiği tarihten bu yana da sayısız eylem ve protesto gösterisi düzenleyerek, Blair hükümetinin BM Güvenlik Konseyi’nin kararı olmaksızın Irak’a savaş açmasının yasallığını sorguladı. CND önümüzdeki Cumartesi günü (24 Şubat) yine sokaklarda olacak. Bu kez, Savaş Karşıtı Koalisyon ve Britanya Müslüman Konseyi ile ortaklaşa olarak “Trident Nükleer Füzeleri’ne Hayır/Askerler Irak’tan Çekilsin” talebiyle geniş tabanlı bir gösteri gerçekleştiriliyor. Bu önemli gösteriye İngiltere’nin her yerinden insanların katılmasını sağlamak amacıyla otobüsler örgütlenmeye başlandı bile. Konuyla ilgili CND ve Stop the War web sitelerinde ayrıntılı bilgiler yer alıyor.
Nükleer silahlar konusunun önümüzdeki günlerde hem İngiltere’de hem de dünyada önemli gündem oluşturacağına şüphe yok. Hindistanlı yazar ve kampanyacı Arundati Roy nükleer tehlikeye dikkat çekerken şöyle diyor: “Dünyamız, 4,600,000,000 yaşında. Ve bir öğleden sonra yok olabilir.” Söz konusu büyük tehlikeye karşı yürütülen kampanyaların tüm dünyada güçlenmesi ve dünyamızın nükleer silahlardan tamamen arındırılması için bu kampanyalara destek olmaktan başka şansımız yok.
