– Çocuklarda allerj ve astım atakları nasıl anlaşılır?
– Bir çocuğun astım olduğu üst solunum yolu enfeksiyonları sırasında anlaşılır. Soğuk algınlığı, nezle, üşütme, şiddetliyse grip denen bu üst solunum yolu enfeksiyonları virus denen mikroplarla ve kış aylarında ortaya çıkar. İnsandan insana geçerler. Ortalama 1 hafta süren ateş, burun akıntısı, tıkanıklığı ve boğaz ağrısı yaparlar. Hiçbir ilaç, vitamin ya da yatak istirahati bu seyri değiştiremez. 1 hafta sonra çocuk iyileşir, düzelir. Eğer astımı varsa o zaman öksürük ve balgam başlar. Buna “grip göğsüne indi” ya da “bronşit” denir. Astımlı bir çocuk her gripal enfeksiyonu bu şekilde geçirir.
Astım demek alerji demek değildir. Allerjik astım 5 yaşından küçük çocuklarda son derece nadirdir. Diğer alerjik hastalıklar; deride kurdeşen, egzema, burunda özellikle bahar aylarında “saman nezlesi” denen akıntı, kaşıntı tıkanma, gözlerde kaşıntı, kızarma şeklinde her yaşta ortaya çıkabilir. Küçük yaşlarda besinler, daha büyük yaşlarda ilaçlar her organda beklenmeyen bulgulara yol açabilir.
– Bazan çocuk doktorlarının bile atlayabildiği Bronşial Astıma bağlı öksürük ataklarını ailelerin anlaması mümkün mü?
– Zaten tanıyı genelde anneler koyar. Anne çocuğunun diğer akranlarından farkını görür. Çevredeki çocuklar gripal enfeksiyonları üst solunum yollarında belki 1-2 gün öksürerek ya da hiç öksürmeyerek geçirdiği halde, astımlı çocuk tüm gece öksürür. Balgam çıkarmak için kusar. Hırıltısı olur. Öksürük süresi uzar. Bu her gripal enfeksiyonda tekrarlar. Hafif ataklarda doktorlar “akciğerleri temiz, geniz akınrısı öksürüğü var, ondan öksürüyor” der. Ancak anne çocuğunda bir farklılık olduğunu hisseder.
Antibiyotik değil ama stereoid tedavi ediyor astıma bağlı öksürükleri. Biz aileler steroidlerin ciddi yan etkileri var diye çekiniyoruz. Doğru bir çekince mi bu?
Doğru tabii. Bu çekince doktorlarda da vardır. Ancak steroidli ilaçlar hava yoluyla alındığı zaman çok düşük dozlarda da oldukları için kana geçmezler. Bu nedenle yan etki de yapmazlar. Bu gruptaki bütün ilaçlar 43 yıldır her yaştaki çocukta ve tüm dünyada kullanılmaktadır. Tüm ülkelerin sağlık bakanlıklarından ruhsatları ve FDA onayları vardır. Yeni doğan döneminde bile verilebilirler. Ancak özellikle küçük çocukların deneyimli ellerde çok yakından izlenmesi gerekir.
Son zamanlarda astım başlangıcı teşhislerinin çok olduğu ve yersiz olduğu yolunda haberler çıktı. Var mı boyle bir hastalık yani Astım başlangıcı?
Astımında bir başlangıcı vardır. Çocuklarda genellikle ilk 3 yaşta başlar. Özellikle çocuk kreşe ya da okula başlayıp viruslarla karşılaşmaya başladığında astım atakları hafif ya da şiddeti, kısa ya da uzun süreli olacak şekilde başlar. Hiçbir atak diğerine benzemez. Ataklar hafif olunca “faranjit, bronşit, geniz akıntısı öksürüğü, alerjik öksürük, alerjik bronşit, astım başlangıcı” gibi tanılar alır.
– İlaç kullanmadan astımı kontrol altına almak gerçekten mümkün mü hocam?
– Çok zor. Ancak kış aylatrında küçük çocukları kreşten alıp, kalabalık ortama sokmayınca virus kapmadıkları için hiç ilaç kullanmadan atak geçirmiyorlar ve kontrol sağlanmış oluyor. Atakları ne kadar küçük yaşta geçirirlerse akciğerlerin gelişimi o kadar çok bozuluyor.
– Son zamanlarda astım ve allerjik hastalıklar niye bu kadar arttı? Siz öksürük şurubunu da sevmiyorsunuz ve önermezsiniz. Neden?
– Bu artışın kesin nedeni tam olarak bilinmiyor. Tüm dünya da bunu araştırıyor zaten. Öksürük şuruplarıyla yapılan araştırmalar bunların astımda hiçbir işe yaramadığını ortaya koymuştur. Amerika ve Avrupa ülkelerinde hiç yazılmaz. Sanırım Belçika yasakladı. Neyse ki bizim Sağlık Bakanlığı da bunları ödeme kapsamından çıkarttı. Çocukların karaciğerine ilaç yükü olmaktan başka bir şey değiller.
– Grip aşısının bu hastalık için faydası var mı ve öneriyor musunuz?
– Grip aşısı yapılabilir. Ancak bu influenza virusunun aşısıdır. Diğer bütün viruslar astım ataklarını tetikler.
– Allerji testleri çocuklarda ne kadar doğru sonuçlar veriyor? Kaç yaşından itibaren yapılmasını tavsiye ediyorsunuz?
– Besin alerjisi varsa her yaşta yapılır. Ancak solunum yolları hastalıklarında 5 yaşından önce doğru sonuç alma olasılığı çok düşüktür.
Değerli bilgiler için çok tesekkür ederiz..
